گروه اقتصاد کلان پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، حال و هوای میدان فرودسی اصلی‌ترین محل خرید و فروش ارز پایتخت، مشابه اوایل پاییز سال ۹۷ است: تکاپوی فراوان مردم، فریادهای فروشندگان غیر رسمی ارز، صف‌های طولانی مقابل عابر بانک‌ها و از همه مهم‌تر حضور افرادی سردرگم که با استرس تابلو صرافی‌ها را نگاه می‌کنند و نمی‌دانند چه بلایی در حال آمدن بر سر ارزش پول ملی کشور است.
نکته قابل توجه درباره صرافی‌ها عدم فعالیت آنهاست، با وجود اینکه صرافی‌ها درب خود را بر روی مردم باز گذاشته‌اند اما به محض ورود به مشتری اعلام می‌کنند خرید و فروش انجام نمی‌دهند.
تابلوی قیمت صرافی‌ها، قیمت غیر واقعی نسبت بازار را نشان می‌دهد؛ این یعنی با وجود اینکه هر دلار آمریکا به صورت واقعی ۲۶۲۰۰ تومان و یورو ۳۱۰۰۰ تومان فروخته می‌شود صرافی‌ها اصطلاحا آنها را به ترتیب ۲۴۵۰۰ و ۲۸۵۰۰ تابلو کرده‌اند. قیمت‌هایی که خودشان با آن فعالیت نمی‌کنند.
یکی از فعالان غیر رسمی بازار ارز در جواب این سوال که چرا صرافی‌ها با وجود عدم فعالیت دایر هستند؟ گفت: «اکثر صرافی‌ها به دلیل ترسی که از بانک مرکزی دارند به کلی صرافی خود را تعطیل نکرده‌اند اما برای آنها به صرفه نیست با قیمت‌های دستوری خرید و فروش کنند و ترجیح می‌دهند وظیفه فعالیت را به عوامل خود در خارج از صرافی بسپارند.»
وی با بیان اینکه خرید و فروش در داخل صرافی ثبت می‌شود و خود این اتفاق می‌تواند برای خریداران هزینه‌زا باشد، گفت: «دیگر هیچ مسافرتی وجود ندارد که خریداران بگویند برای سفر ارز می‌خواهیم و اکثر تقاضای کنونی بازار سرمایه است، با توجه به اینکه ترس فشار دولت در آینده به این افراد وجود دارد خریداران سرمایه‌ای به سمت فروشندگان غیر رسمی ارز می‌روند.»
قیمت دلار از هشتم تیرماه سال جاری وارد کانال ۲۰ هزار تومان شد و در بازه زمانی چند هفته‌ای در قیمت‌هایی بین ۲۲ هزار تومان تا ۲۳ هزار تومان در نوسان بود، مسئولان بانک مرکزی و در راس آنها عبدالناصر همتی چندین بار وعده کاهش قیمت ارز را دادند در نهایت بانک مرکزی برای کنترل قیمت سیاست اشتباه و نخ نما شده دوره رئیس سابق بانک مرکزی یعنی ولی الله سیف را پیش گرفت.
بانک مرکزی با استفاه از ظرفیت صرافی‌های امین خود تصمیم گرفت که به هر شهروند ایرانی تا سقف ۲۲۰۰ دلار با ارائه مدارک اولیه هویتی و با قیمتی به مراتب پایین‌تر از بازار آزاد پرداخت کند.
برای مثال زمانی که قیمت هر دلار آمریکا در بازار آزاد به ۲۵۴۰۰ تومان رسیده بود صرافی‌های امین آن را ۲۲۶۰۰ می‌فروختند، همین موضوع باعث ایجاد صف‌های خرید در برابر این صرافی‌ها شد. این روند نزدیک به دو هفته ادامه داشت و مشخص نیست با این سیاست بانک مرکزی تا چه میزان به دارایی‌های عمومی کشور صدمه وارد کرد.
به قدری اجرای سیاست ارزپاشی، حواشی به دنبال داشت که در انتهای هفته گذشته بانک مرکزیعطایش رابه لقایش بخشید و آن را متوقف کرد.
نمونه همین کار درست در سال ۹۷ اجرا شد اما هیچگاه نتوانست قیمت ارز را کنترل کند و حتی بر آتش رشد قیمت ارز هم دمید.
در آن مقطع زمانی هم موضوعاتی مانند اجاره کارت بانکی مطرح شد که سوداگران از این طریق از یارانه مفت بانک مرکزی بهره می‌گرفتند.
در حال حاضر اما بانک مرکزی قید هرگونه مداخله‌ای را در بازار ارز زده است و عنان بازار ارز در اختیار فعالان غیر رسمی بازار است. جای خالی بازارساز بسیار مشهود است و در کانال‌های تلگرامی قیمت ارز مشخص می‌شود.
نکته نگران کننده در این رابطه حرکت بانک مرکزی همپای قیمت‌های بازار آزاد است. در روزهای اخیر قیمت ارز نیما هم رشد قابل توجهی داشته تا جاییکه قیمت دلار نیمایی به ۲۱۰۰۰ تومان رسیده است.
یکی از صرافی‌های غیر فعال اما دایر، میدان فردوسی در پاسخ به این سوال که بانک مرکزی در روزهای اخیر چه اقدامی برای کنترل قیمت‌ها کرده است، اظهار داشت: «بانک مرکزی پس از روش تزریق ارزی که تا انتهای هفته گذشته ادامه داشت دیگر هیچ اقدام محسوسی انجام نداده است و هم اکنون پیشی گرفتن عرضه به فروش این مشکلات را در پی داشته است.»
وی ادامه داد: « با ادامه این انفعال به نظر می‌رسد در این هفته هم شاهد افزایش قیمت ارز باشیم. در این شرایط ما هم سودی از بازار نخواهیم برد به دلیل اینکه فعلا از خرید و فروش ارز تا زمانی که حداقل نوسان کاهش پایان یابد دست نگه خواهیم داشت.»
بر این اساس بانک مرکزی در ۷۰ روز گذشته از ورود قیمت دلار به کانال ۲۰ هزار تومان اقدام محسوسی برای مدیریت بازار انجام نداده است و مشخص نیست این روند تا کجا ادامه پیدا خواهد کرد.
نظر شما