گروه صنعت و بازرگانی پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، بحران هایی که یکی پس از دیگری در عرصه های مختلف اقتصادی می بینیم، کم کم به بحران های بزرگی تبدیل می شود که نه تنها موجب آزرده خاطر شدن مردم بلکه بحران های دیگری از جمله کنار رفتن تولید کنندگان و فعالان اقتصادی از عرصه تولید و خدمات دهی به جامعه را دامن می زند، از این نظر یافتن راهکارهای مطلوب برای جلوگیری از بحران هایی که شاید در نگاه اول ساده به نظر برسد، اما به شکل موثری در زندگی مردم تاثیر گذار است بسیار واجب است، مثل بحران مرغ و تخم مرغ که این روزها گویا برای اقتصاد کشور به یک معضل جدی تبدیل شده است، از این نظر برای جلوگیری از تعمیم چنین بحرانی به بازارها و کالاهای مورد نیاز مردم با مسعود دانشمند عضو اتاق بازرگانی و فعال اقتصادی صحبت کردیم تا راهکارهای این فعال اقتصادی را برای تنظیم بازار و نظم بخشیدن به نیازهای جامعه جویا شویم که درادامه آمده است.
مسعود دانشمند فعال اقتصادی و عضو اتاق بازرگانی در گفت وگو با رادار اقتصاد در خصوص بحران های اقتصادی که نمود آن به شکل عریان تری در بازارهای مختلف مثل بازار تامین کالاهای اساسی خود را نشان می دهد گفت: تنظیم بازار موضوع مهمی است که دولت و مسوولین دولتی در وزارتخانه صمت مسوول آن هستند، اما آنچه به عنوان تنظیم بازار در همه بازارهای ایران دیده می شود متفاوت از تنظیم بازاری است که در سایر کشورها متداول است یا به نوعی تنظیم بازار واقعی نامیده می شود، تنظیم بازاری که مانع هر گونه بحرانی در تامین کالای اساسی مورد نیاز جامعه شود.
وی در خصوص فعالیت هایی که دولت به عنوان تنظیم بازار انجام می دهد گفت: اصولا آنچه دولت ما به عنوان تنظیم بازار انجام می دهد، تنها به بحث پیدا کردن بقالی ها و فروشگاه های گرانفروش و تخته کردن در مغازه های آنها به دلیل تخلفاتی از این دست منتهی می شود و دولت این حرکات و برخوردها را تلاش برای تنظیم بازار می نامد در حالی که تنظیم بازار درست باید برآورد آمارهایی باشد که دولت براساس کالاهای مورد نیاز جامعه به آن رسیده باشد.
مسعود دانشمند با اشاره به ماجرای معدوم کردن جوجه های یک روزه در ماه های گذشته به برخی از گرانی ها و کمبودهای مرغ اشاره کرد ودراین باره توضیح داد: اگر دولت بحث تنظیم بازار را بلد بود و به خوبی اجرا می کرد، حتما مانع از معدوم کردن جوجه های یک روزه می شد، آن هم با آمار گیری از اینکه مثلا در سه ماه اول سال ما چه میزان مرغ مصرف می کنیم؟ سال گذشته همین زمان مصرف مرغ کشور چقدر بوده است؟ چقدر جوجه ریزی داشتیم؟ چقدر مرغ داریم؟ چقدر جوجه کم داریم؟ نیاز ما به واردات مرغ چقدر است؟ تنظیم بازار یعنی متوازن کردن عرضه و تقاضا، در این حالت است که قیمت مرغ براساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین می شود، اما چون دولت اصولا کمترین اشرافی به موضوع تنظیم بازار ندارد دائما در بازارهای مختلف شاهد بحران هستیم.
عضو اتاق بازرگانی دراین باره خاطر نشان کرد: یک روز بحران در مرغ و تخم مرغ است، یک روز بحران در روغن و شکر و برنج، حتی بحران در گوجه فرنگی و سیب زمینی و پیاز و به نهاده های مورد نیاز در بخش های تولیدی دیگر هم می رسد، یعنی بازارهای ما هر روز یک کالایی را کم دارند، چون تنظیم بازار و شناختی از غلبه کردن و فائق آمدن بر نیازهای روزانه و دائمی وجود ندارد و اصلا دولت هنوز نمی داند تنظیم بازار واقعی یک پروسه دائمی و پر زحمت است که با پلمب کردن در یک فروشگاه و جریمه کردن یک تولید کننده یا متخلف گرانفروش انجام نمی شود.
عضو اتاق بازرگانی رابطه بین تنظیم بازار و صادرات و واردات را اینگونه توضیح داد: اگر دولت اطلاعات و آمار خوبی از نیازها و ظرفیت های کشور داشته باشد و بداند چه کالایی را باید وارد کند وچه کالایی بیش از اندازه داخلی تولید شده، چشم انداز روشنی برای واردات و صادرات خواهد داشت، دولتی که اصلا موضوع مهمی چون داشتن آمار نیاز جامعه به کالاهای مورد نظر را ندارد مشخص است که برنامه ای برای چندین میلیون جوجه یک روزه ندارد که تولید کننده به دلایل مختلف مجبور به دفن آنها می شود.
وی در این باره تصریح کرد: قطعا اگر جوجه های یک روزه معدوم نمی شد و دولت نهاده های مورد نیاز مرغدار را به راحتی در اختیارش می گذاشت، امروز با کمبود مرغ به عنوان یک کالای اساسی در جامعه مواجه نبودیم. از سوی دیگر باید به مرغدار حق بدهیم، وقتی مرغدار مواد اولیه و نهاده های دامی مورد نیاز خود را به قیمت آزاد می خرد، یعنی برای تولید یک کیلو مرغ به غیر ازسایر هزینه های مرغداری باید چهار کیلو دان مرغ مصرف کند، دان مرغی که با قیمت آزاد کیلویی ۵۰ هزار تومان می خرد قطعا دولت نمی تواند از مرغدار توقع فروش مرغ کیلویی ۲۰ هزار تومان را داشته باشد، لذا مرغدار چاره ای جز دفن جوجه ها پیدا نمی کند.
مسعود دانشمند عضو اتاق بازرگانی وظیفه دولت را در ساماندهی به بازارها و جلوگیری از بحران آفرینی ها اینگونه توضیح داد: در حالی که انتظار می رفت دولت برای جلوگیری از هر گونه بحرانی در جامعه نهاده های مرغ را با قیمت مناسب به مرغداری ها می داد، یا با اعطای سوبسید از مردم حمایت می کرد تا اگر مثلا مرغ کیلویی ۴۰هزار تومان تمام می شود مصرف کننده کیلویی ۱۵ هزار تومان خریداری کند، اما دولت دراین موضوع ورودی نکرد و بحران بازار نشان داد که اصولا نظارتی بر تولید و نیازهای تولید کنندگان نیست یا به عبارتی بازار بی صاحب است.
عضو اتاق بازرگانی با انتقاد به عملکرد ستاد تنظیم مرغ هم گفت: دولت برای کمک به مردم و کاهش بحران در موضوع مرغ گفت که ستاد تنظیم مرغ تشکیل دادم، ستادی که نیامده نزدیک به ۵ هزار تومان روی قیمت قبلی مرغ کشید! در حالی که برای جلوگیری از بحران کمبود مرغ ما نیازی به تشکیل ستاد تنظیم مرغ نداشتیم، دولت با یک حساب کتاب ساده اگر بخواهد می تواند نیاز کشور را تخمین زده و از همین الان با برنامه ریزی درست مانع کمبود مرغ در فصل بعدی شود.
مسعود دانشمند درپایان خاطر نشان کرد: مثلا در همین زمینه بحران مرغ، اگر دولت واقعا به فکر حل بحران و تنظیم بازار است مرتب باید به مرغداری ها کمک کند، از آنها جهت امر جوجه ریزی حمایت کند تا مرغ ها به دست مصرف کننده برسد؛ این موضوع در همه کالاها باید اعمال شود تا مردم در تهیه نیازهای خود دچار دردسر نشوند.عدم پرداخت رانت به یک سری افراد مورد نظر نیز موضوع مهمی است، چرا که با پرداخت تسهیلاتی که هیچ گاه به بازارها تزریق نمی شود، تنظیم بازار صورت نمی گیرد و هیچ مشکلی از بحران های کنونی اقتصاد کم نمی شود.
نظر شما