به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد روزنامه وطن امروز از عدم اجرای مصوبه بورسی سران قوا توسط وزیر اقتصاد گزارش داده و نوشته است: نوسان و افت شدید قیمت نماد پالایشی یکم از ابتدای عرضه تاکنون، بسیاری از سهامداران را با دردسرهای فراوان مواجه کرده است. سهامداران و سرمایه‌گذاران خردی که به دلیل تبلیغات گسترده دولت برای خرید این سهام وارد بازار سرمایه شده و بخش عمده‌ای از سرمایه‌های خود را در این مسیر هزینه کرده‌اند، ماه‌هاست که با افت قیمت این نماد مواجه هستند و انتظارشان از سیاست‌گذار این است که با به کار بستن تدابیری، زمینه را برای جبران ضرر و زیان آنها فراهم کند.
بر اساس برآوردهای صورت گرفته، سهامدارانی که به دلیل تبلیغات گسترده دولت اقدام به خرید نماد پالایشی یکم کردند، اکنون با افت حدود ۳۰ درصد ارزش سهام خود مواجه شده‌اند. اگرچه باید توجه داشت که این فراز و فرودها، طبیعت بازار سرمایه است اما به هر حال هیجانات تزریق شده و تبلیغات گسترده‌ای که دولت برای فروش این یونیت‌های سرمایه‌گذاری انجام داد، بسیاری از مردم را ترغیب به خرید سهام و ورود به سرمایه‌گذاری در این بخش کرد. هجوم مردم برای خرید یونیت صندوق‌های پالایشی به دلیل فراخوانی بود که دولت انجام داد و این یکی از اشتباهات دولت بود که سرمایه‌گذاران را به خطا انداخت و ریسک‌های مترتب بر امر سرمایه‌گذاری را برای آنها تشریح نکرد.
وزیر اقتصاد مصوبه بورسی سران قوا را هم اجرا نمی‌کند!
با گذشت ۹ ماه از شروع پذیره‌نویسی صندوق پالایش یکم، نه‌تنها بر خلاف وعده فرهاد دژپسند این صندوق به مردم سودی نرساند، بلکه ضرر آن در حال حاضر به ۳۰ درصد رسیده است، هرچند طبق مصوبه سران قوا قرار بر جبران ضرر خریداران بود اما ظاهرا دولت قصد اجرای مصوبه را ندارد.
بازار سرمایه در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته علاوه بر اینکه محل قابل اعتمادی برای سرمایه‌گذاری مردم است، بخش زیادی از تامین مالی اقتصاد و شرکت‌ها را هم در بر می‌گیرد، به طوری که یک بازی دو سر برد را برای سرمایه‌گذار و تولیدکننده به همراه دارد. تولیدکنندگان با عرضه سهام شرکت‌های خود به دنبال تامین مالی برای افزایش و توسعه تولید هستند و سرمایه‌گذاران نیز با سرمایه‌های خود به افزایش تولید کمک می‌کنند.
در ایران از ابتدا، بازار سرمایه با هدف حمایت از تولید و حقوق سهامداران شروع به کار کرد اما در یک سال اخیر از حقوق سهامداران بدرستی صیانت نمی‌شود. صندوق‌های ETF یکی از آن دسته مواردی است که طبق گفته فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی قرار بود به توزیع عادلانه ثروت بین آحاد مردم بپردازد. دومین صندوق ETF دولتی با نام پالایشی یکم یا به اصطلاح مرسوم دارادوم شناخته می‌شود که متشکل از ۴ شرکت پالایشی است اما این صندوق نه‌تنها به توزیع عادلانه ثروت نپرداخت، بلکه ارزش هر سهم این صندوق دولتی بعد از فروش به مردم تا امروز حدود ۳۰ درصد منفی شده و هنوز به ارزش اول خود هم نرسیده است. ۵ شهریور سال ۱۳۹۹ بود که پس از کش و قوس‌های فراوان، سازمان خصوصی‌سازی خبر از شروع پذیره‌نویسی پالایش یکم با تخفیف ۲۰ درصدی تا ۱۹ شهریور داد.
سرابی با نام سهام جایزه پالایش یکم
از تاخیر و بدقولی مسؤولان وزارت اقتصاد در بازگشایی بموقع این نماد که عبور کنیم، به مساله سهام جایزه یا همان تخفیف مازاد ۱۰ درصدی می‌رسیم. طبق سخن حسن علائی مبنی بر افزایش سرمایه شپنا و شبندر، باید سهام جایزه آن به پرتفوی سهامداران پالایش یکم تعلق می‌گرفت. این در حالی است که در اوایل مهرماه، بر اساس مصوبه هیات وزیران، باید ۱۰ درصد تخفیف مازاد به خریداران واحدهای صندوق پالایشی یکم داده می‌شد.
وعده‌ای که محقق نشد!
همچنین فرهاد دژپسند نیز درباره سهام جایزه یا همان تخفیف مازاد ۱۰ درصدی در مصاحبه‌ای گفته بود: برای کسانی که در خرید پالایش یکم شرکت کردند، تخفیف ۳۰ درصدی (تخفیف ۲۰ درصدی+ ۱۰ درصد تخفیف مازاد) به طور کامل اعمال می‌شود. جالب است بدانید که با گذشت تقریبا ۹ ماه از تصویب مصوبه هیات وزیران و به‌رغم وعده‌های آقای وزیر، همچنان هیچ تغییری در پرتفوی سهامداران این صندوق دیده نمی‌شود!
محاصره اقتصادی مردم با حربه بورس و تورم
این ضرر برای مردم فقط از جانب بورس نبود، بر اساس گزارش‌های مرکز آمار ایران، در سال ۱۳۹۹ نرخ تورم سالانه به ۴/۳۶ درصد رسید که همزمان علاوه بر نابودی سرمایه مردم در کوره پول‌سوزی بورس و صندوق پالایش یکم، سفره آنها نیز هر روز کوچک‌تر از دیروز می‌شد.
ایثار حقوقی‌ها!
مسأله به اینجا ختم نمی‌شود. در همان زمان اوج آشفتگی بازار بورس و صندوق پالایش یکم، فرهاد دژپسند همچنان به اظهارنظرهای جنجالی خود ادامه می‌داد. آقای وزیر در جلسه تودیع و معارفه رئیس سازمان بورس گفته بود: اکنون که بازار روند نزولی پیدا کرده، حقوقی‌ها باید یک ایثارگری از خود به نمایش بگذارند تا بازار سرمایه اُفتش بیش از پیش نشود، اینکه عده‌ای می‌آیند حقوقی‌کشون راه می‌اندازند یا در دل حقیقی‌ها آشوب ایجاد می‌کنند قطع به یقین به نفع بازار سرمایه نخواهد بود.
اما جالب است بدانید نتیجه ایثارگری حقوقی‌ها تا به امروز، سقوط آزاد بیش از ۹۰۰ هزار واحدی شاخص کل بوده است و بعد از گذشت ۷ ماه از بازگشایی پالایش یکم و وعده‌های مکرر مسؤولان برای حمایت از بازار، نه‌تنها توزیع ثروتی صورت نگرفت، بلکه سهامداران خرد همچنان با ضرر و زیان در بازار گیر کرده‌اند، البته که ثروتش بین همان حقوقی‌های ایثارگر و دانه‌درشت‌های بازار توزیع شد! فرهاد دژپسند را باید سلطان امیدهای واهی و اظهارات عجیب نامید، وزیر اقتصاد در اظهار نظری به تاریخ ۱۶ بهمن ۱۳۹۹ در پاسخ به سوال خبرنگاری گفت: صندوق پالایش یکم از زیان درآمده است، دیروز که بررسی کردم ۲۵ درصد از ارزش روز خالص دارایی (NAV) بالاتر بود!
اظهارات عجیب وزیر اقتصاد در حالی مطرح می‌شد که صندوق پالایش یکم با قیمت هر واحد ۱۰ هزار تومان آن هم با تخفیف ۲۰ و ۳۰ درصدی به مردم فروخته شد و پس از بازگشایی، جز یک مقطع ۲ روزه، همواره زیر ۱۰ هزار تومان و عموما ۷ تا ۷ هزار و ۵۰۰ تومان معامله شد. این در حالی است که دقیقا روز قبل از سخن دژپسند، یعنی ۱۵ بهمن، پالایش یکم با ۲۱ درصد ضرر به کار خود پایان داده بود! هرچند که دقیقا در اوج ضررهای بورسی، مسؤولان وزارت اقتصاد و سازمان بورس به جای پاسخگویی به رسانه‌ها با استفاده از تریبون یک‌طرفه صداوسیما، خشم مردم را برمی‌انگیختند.
صدایی که شنیده شد اما توجهی نشد!
بر همین اساس نیز بسیاری از مال‌باختگان بورس و پالایش یکم با حضور در مقابل سازمان بورس تهران، چندین مرتبه اعتراض خود را به تصمیمات نسنجیده دولت و وزارت اقتصاد اعلام کردند. با بالا گرفتن اعتراض‌های مردم نسبت به بازار سراسر قرمزپوش بورس و جلوگیری از درگیری‌های احتمالی، سران قوا نیز برای حل‌وفصل مشکلات آن، جلسه‌ای ویژه تشکیل دادند.
طبق گفته محمدعلی دهقان‌دهنوی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، در جلسه سیزدهم اردیبهشت‌ماه سال جاری سران قوا، مقرر شد زیان ایجاد شده خریداران پالایش یکم که تاکنون سهام خود را نفروخته‌اند، از طریق اعطای سهام جبران شود اما گویا وزارت اقتصاد همچنان بعد از گذشت بیش از ۲ ماه از جلسه سران قوا، عجله‌ای هم برای اجرای مصوبه و جبران ضرر مردم ندارد. این در حالی است که حسین‌علی حاجی‌دلیگانی، عضو هیأت‌رئیسه مجلس در تاریخ ۱۸ خرداد سال جاری در تذکری شفاهی به رئیس‌جمهور گفت: از حدود ۳ ماه قبل قرار است روحانی پیشنهادات ساماندهی بورس را که توسط رئیس مجلس، در جلسه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا مطرح شده است ارزیابی کرده و تصمیم‌گیری کند که تاکنون انجام نشده است. در حالی که صندوق پالایش یکم و به طور کلی بورس، می‌توانست به نماد اعتماد مردم به حاکمیت تبدیل شود و نقدینگی را به سمت بازارهای مولد بکشاند، حالا با وعده‌های توخالی و بی‌سرانجام وزیر اقتصاد و رئیس‌جمهور، به عامل بی‌ثباتی اقتصاد کشور و نارضایتی مردم مبدل شده است و مثل همیشه هیچ کسی هم مسؤولیت این فاجعه اقتصادی و عرضه بی‌سابقه حقوقی‌ها را به گردن نمی‌گیرد.
قسمت عجیب ماجرا اینجاست: فرهاد دژپسند بتازگی در مراسم رونمایی از پنجره واحد خدمات بازار سرمایه با بیان اینکه باید از حقوقی‌ها تشکر کنیم، گفت: در مقطعی که تقاضا در بازار افزایش یافت حقوقی‌ها برای پوشش تقاضا به میدان آمدند و اگر عرضه آنها نبود تشکیل حباب سریع و وسیع‌تر انجام می‌شد. اما آقای وزیر متاسفانه عرضه آبشاری حقوقی‌ها در ۱۹ مرداد و بعد از آنکه باعث ریزش یک میلیون واحدی شاخص کل و زیان ۴۰ تا ۸۰ درصدی مردم شد و بسیاری از مسؤولان از تخلف و فساد آن گفته‌اند را از یاد برده است.
هرچند در ماه آخر عمر دولت حسن روحانی و پایان دوره وزارت فرهاد دژپسند هستیم اما انتظار می‌رود قوه قضائیه هر چه سریع‌تر با عاملان وضع موجود برخورد کند تا درس عبرتی برای دیگران شوند و کسی جرأت بازی با اموال و اعتماد مردم را نداشته باشد. باید دولت آینده به بورس به عنوان ابزار حمایت از تولید و توزیع عادلانه ثروت بین آحاد مردم نگاه ویژه‌ای داشته باشد و با تدوین یک برنامه مدون در جهت بازگرداندن اعتماد از دست رفته سهامداران، از آن به عنوان راهی برای جبران کسری بودجه خود سوءاستفاده نکند.
نظر شما