به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد ، وب سایت معتبر کوین ایران تحلیل آنچین هفتگی بازار رمز ارزها را منتشر کرد. پس از ثبت ۹ کندل پیاپی قرمز رنگ در نمودار هفتگی بیت کوین، در هفته گذشته اولین کندل سبز رنگ تثبیت شد. اگرچه میزان رشد قیمت نسبتا اندک بود (۱.۵۷ درصد). بازار بیت کوین در هفته گذشته در محدوده قیمتی ۲۹۳۷۵ تا ۳۱۹۰۰ دلار محصور شده بود.
با توجه به اینکه قیمت تا کف چرخه ۲۰۲۱-۲۲ کاهش یافته و در این منطقه تعادلی تثبیت شده است، میتوان گفت که تمام سرمایهگذارانی که طی ۱۷ ماه گذشته اقدام به خرید بیت کوین کرده بودند، اکنون در بازه زیان واقع شدهاند. اضطراب و ترس ناشی از احتمال سقوط بیشتر قیمت و عدم قطعیت روند بازار را میتوان از طریق ارزیابی میزان فعالیت شبکه تایید کرد. به شکل واضحی فشار زیان پیوسته و طولانیمدت بازار نزولی اخیر به هولدرهای بلندمدت وارد میشود.
علاوهبراین، شاخصها نشان میدهند که کاهش درآمد ماینرها علیرغم افزایش سختی بلاکها، به شکل قابل توجهی کاهش یافته است. به عبارتی میتوان نتیجه گرفت که تعداد ماینرها و میزان سرمایهگذاری آنها در این صنعت افزایش یافته و در مقابل درآمد و سودآوری کاهش یافته است. از آنجایی که میزان سودآوری کاهش یافته و وحشت از ناپایداری قیمت همچنان ادامه دارد، احتمال اینکه بازار در آخرین مرحله فرآیند تسلیم سرمایهگذاران (Capitulation) قرار گرفته باشد زیاد است. اگر این پیشبینی درست باشد، تاییدکننده آخرین مرحله بازار نزولی است.
کف قیمتی بلندمدت
در میان بسیاری از شاخصهای ارائه شده در تحلیل آنچین در راستای تعیین محدوده معتبر قیمت بیت کوین، دو شاخص کلیدی وجود دارد: Mayer Multiple و Realized Price. شاخص Mayer نرخ تغییرات قیمت نسبت به میانگین دویست روزه را بازنمایی میکند. بنابراین شاخص Mayer انحراف قیمت از میانگین دویست روزه را محاسبه کرده و از این طریق محدودههای فشار فروش و افزایش شدید تقاضا را مشخص میکند. معمولا زمانی که فشار فروش افزایش مییابد و کوینها با قیمتی زیر قیمت میانگین به فروش میرسند، میزان شاخص بین ۰.۶ تا ۰.۸ است. با توجه به سابقه تاریخی بازار در چرخههای مختلف، در چهار دفعه قبلی که در میانه بازار نزولی میزان شاخص در این ناحیه قرار گرفته است، دو موقعیت متفاوت علت آن بوده است:
مرحله A: اوایل بازار نزولی، پس از قله تاریخی قیمت. در این شرایط سرمایهگذاران با وحشت از سقوط بیشتر قیمت، فشار فروش را افزایش داده و قیمت را بیش از پیش تضعیف میکنند.
مرحله B: آخرین مراحل بازار نزولی که معمولا در آن کف بازار نزولی تثبیت شده و فرآیند تسلیم سرمایهگذاران رخ داده است.
در حال حاضر قیمت بیت کوین از پنجم ماه می تا به امروز در محدوده ۲۵۲۰۰ تا ۳۳۷۰۰ نوسان کرده است. بر اساس چرخه قبلی بازار و سوابق قیمتی، این شرایط بسیار شبیه به مرحله B است. از منظر آماری و تاریخی، شاخص Mayer فقط در ۷.۹ درصد مواقع در محدوده کمتر از ۰.۸ قرار میگیرد.
شاخص قیمت واقعی (Realized Price) یکی دیگر از شاخصهای کلیدی ارزیابی قیمت به شمار میآید و میتوان از طریق آن شکلگیری کف قیمتی چرخههای بازار را بررسی کرد. در حال حاضر قیمت واقعی ۲۳۶۰۰ دلار است. این قیمت در واقع میانگین قیمت پایه (خرید) کل کوینهاست. بر اساس روندهای نزولی گذشته زمانی که قیمت لحظهای به زیر قیمت واقعی کاهش مییابد، احتمال زیادی وجود دارد که کف قیمتی بلندمدت برای کل چرخه، تثبیت شود.
از منظر تاریخی میانگین قیمت پایه کوینها یا قیمت واقعی، یک سطح حمایتی قدرتمند محسوب میشود. قیمت لحظهای بیت کوین در ۸۴.۹ درصد مواقع بالای قیمت واقعی قرار میگیرد. به عبارتی صرفا در ۱۵.۱ درصد مواقع قیمت از این سطح حمایتی عبور کرده است. از این منظر شاخص Mayer و شاخص قیمت واقعی، نتیجه مشابهی را بازنمایی میکنند.
روند نزولی طولانیمدت
ارزیابی ساختار دورههای نزولی پیشین، برای پیشبینی کف قیمتی چرخه اخیر و میزان فشار وارد شده بر سرمایهگذاران بسیار مفید است. شاخص NUPL درصد کوینهایی را که در بازه سود یا زیان واقع شدهاند را بازنمایی میکند. بنابراین میتوان از شاخص NUPL برای ارزیابی فشار وارد شده بر سرمایهگذاران و تعیین آستانه تحمل آنها کمک گرفت.
از اوایل ماه می، میزان شاخص NUPL در محدوده ۱۸.۶ تا ۲۵ درصد قرار گرفته است. این امر نشان میدهد که کمتر از ۲۵ درصد کل کوینها در بازه سود قرار دارند. این میزان شاخص NUPL از منظر تاریخی نشاندهنده مرحله پیش از رخداد تسلیم سرمایهگذاران است. بر اساس دادههای شاخص NUPL که با شاخص قیمت واقعی نیز هماهنگی دارد، محدوده ۲۰۵۶۹ تا ۲۳۶۰۰ به عنوان محدوده بروز رخداد تسلیم سرمایهگذاران در نظر گرفته میشود.
باید این نکته را نیز در نظر گرفت که محدوده تعیین شده توسط شاخص NUPL کوینهایی که مدت بسیار زیادی معامله نشدند یا به طور کلی گم شدهاند را نیز در محاسبات خود لحاظ میکند. همین امر باعث کاهش قیمت این محدوده میشود. علاوهبراین گسترش استفاده از بازار مشتقات نیز نقش مهمی در تعیین این محدوده بازی میکند. چراکه سرمایهگذاران به جای فروش کوینها، با باز کردن معاملات عکس در بازار مشتقات ریسک کاهش ارزش سرمایه خود را مدیریت میکنند.
از آنجایی که شاخص NUPL سود و زیان محققنشده را در نظر میگیرد، میتوانیم برای ارزیابی دقیق فشار وارد شده بر سرمایهگذاران بیت کوین، شاخص زیانهای محقق شده در دورههای ۹۰ روزه را مورد بررسی قرار دهیم. با بررسی این شاخص میتوان مشاهده کرد که همانند شاخص Mayer که بازار نزولی را به دو مرحله تقسیم میکند، شاخص زیانهای محقق شده نیز دو محدوده را در این روند نزولی بلندمدت متمایز میکند.
اولین مرحله زیانهای محققشده گسترده در دوره پس از قله تاریخی قیمت (می تا جولای ۲۰۲۱) شکل گرفته است (همان مرحله A). در حال حاصر بازار در مرحله دوم و پایانی بازار نزولی واقع شده است و بر اساس شاخص زیر، احتمال بروز رخداد تسلیم سرمایهگذاران بالا است، چرا که در این صورت موج بعدی زیانهای محقق شده شکل میگیرد.
فشار وارد شده بر هولدرهای بلندمدت
یکی از ویژگیهای بازار نزولی، کاهش سهم هولدرهای کوتاهمدت است. چراکه اکثر هولدرهای کوتاهمدت پس از کاهش قیمت از بازار خارج شدهاند. بنابراین هولدرهای کوتاهمدت در حال حاضر اقدام به انباشت کوینها نمیکنند. در این شرایط هولدرهای بلندمدت همچنان به افزایش میزان ذخیره و انباشت کوینها تمایل نشان میدهند و تسلط قابل توجهی به کل ذخیره بازار بیت کوین دارند. این وضعیت حاصل دو مسئله موازی است که در طی بازار نزولی اخیر رخ داده است:
مرحله A: هولدرهای کوتاهمدتی که در نزدیکی قله تاریخی قیمت اقدام به خرید کردهاند، بلافاصله در محدوده زیان قرار گرفتند و سود کلی آنها کاهش یافت.
مرحله B: علیرغم آنکه روند کاهشی قیمت ادامه دارد و بسیاری از کوینهایی که به تازگی توسط هولدرهای بلندمدت خریداری شده بودند، در محدوده زیان قرار گرفتهاند، اما همچنان روند انباشت کوینها توسط این هولدرها ادامه مییابد.
در حال حاضر ۵۸ درصد از ذخیره کل بیت کوین در بازه سود واقع شده است. این در حالی است که در بازار نزولی چرخههای قبلی میزان کوینهای در بازه سود، کمتر از ۵۰ درصد بود. تنها ۲.۲ درصد از ذخیره هولدرهای کوتاهمدت در بازه سود واقع شده است. به عبارتی هولدرهای کوتاهمدت کاملا بازار را ترک کردهاند. میزان کوینهای در بازه سود متعلق به هولدرهای بلندمدت از ۶۵ درصد در آپریل به ۵۵ درصد در حال حاضر رسیده است. این موضوع نشان میدهد که بار اصلی تحمل زیان بر عهده هولدرهای بلندمدت است.
برای روشنتر شدن موضوع میتوانیم نگاهی به سهم هولدرهای بلندمدت در ذخیره کوینهای در محدوده سود، داشته باشیم. به عبارتی باید توسط شاخص زیر بررسی کنیم که چند درصد از کوینهای سود ده، در اختیار هولدرهای بلندمدت است. در این نمودار افزایش تسلط هولدرهای بلندمدت و خروج هولدرهای کوتاهمدت به وضوح قابل مشاهده است.
در دو دوره نزولی اخیر میزان شاخص از ۹۰ درصد عبور کرده است. به عبارتی هولدرهای کوتاهمدت کمتر از ۱۰ درصد کوینهای در بازه سود را در اختیار دارند. پس از سقوط قیمت تا زیر محدوده ۳۰ هزار دلار، میزان شاخص از ۹۰ درصد عبور کرد. عبور از این سطح به معنای حداکثر فشار بر هولدرهای کوتاهمدت است. این دسته از سرمایهگذاران تقریبا ذخیره سودآوری در اختیار ندارند، در حالی که هولدرهای بلندمدت همچنان سودآوری ذخیره خود را حفظ کردهاند.
باز هم برای بررسی بیشتر به سراغ ارزیابی توزیع زیان محقق نشده بین هولدرهای کوتاهمدت و بلندمدت میرویم. بر اساس نحوه توزیع زیان محقق نشده در چرخه اخیر میتوان نتیجه گرفت که:
قیمت اخیرا در محدوده کف قیمتی چرخه ۲۰۲۱-۲۲ قرار گرفته است و این امر نشان میدهد که تمام هولدرهایی که از ژانویه ۲۰۲۱ تا به امروز اقدام به خرید کردهاند، در محدوده زیان قرار گرفتهاند.
آن بخش از کوینهای هولدرهای بلندمدت که در محدوده زیان قرار گرفته است، از تاریخ می ۲۰۲۱ در حال افزایش است و به ۲۶ درصد کل ذخیره این دسته از خریداران رسیده است. این امر نشان میدهد که بخش عمدهای از زیان محقق نشده متعلق به هولدرهای بلندمدت است و در حال حاضر ۶۲ درصد از کوینهای ذخیره متعلق به هولدرهای بلندمدت که در چرخه ۲۰۲۱-۲۲ خریداری شدهاند، در محدوده زیان قرار دارند.
آن بخش از کوینهای هولدرهای کوتاهمدت که در محدوده زیان واقع شدهاند، تقریبا ثابت باقیمانده است و معمولا بین ۱۶ تا ۱۸ درصد ذخیره این خریداران را تشکیل میدهند. این نکته را نیز در نظر بگیرید که ۱۵۵ روز قبل (یک ژانویه ۲۰۲۲) قیمت در محدوده ۴۷ هزار قرار داشت. بنابراین بخش قابل توجهی از کوینهای انباشت شده توسط هولدرهای کوتاهمدت در سه ماهه ابتدای سال ۲۰۲۲ و در محدوده تعادلی پیشین (۳۸ تا ۴۷ هزار دلار) خریداری شدهاند.
تحلیل و ارزیابی رفتار هولدرهای بلندمدت تحت تاثیر فشار روند نزولی، بدون در نظر گرفتن واکنش این دسته از خریداران به سقوط قیمت اخیر امکانپذیر نیست. در همین راستا شاخص سود و زیان محقق شده هولدرهای بلندمدت را مورد ارزیابی قرار میدهیم. مخصوصا کوینهایی که از ذخیره این هولدرها وارد صرافی شده است. در بازار نزولی ۲۰۱۸-۱۹ و مارچ ۲۰۲۰ (سقوط قیمت بر اثر شیوع ویروس کرونا)، مجموع زیان محقق شده هولدرهای بلندمدت ۰.۰۰۶ درصد از کل ارزش بازار بیت کوین بوده است. همین الگو در سقوط قیمت اخیر و کاهش آن تا زیر محدوده ۳۰ هزار دلار، تکرار شد.
میزان زیان محقق شده کوینهایی که وارد صرافی شدهاند با الگوی زیان در دورههای نزولی قبل قابل مقایسه است. اما ما همچنان مولفه طول دوره نزولی و میزان افت قیمت را در نظر نگرفتهایم. به عنوان نمونه در بازار نزولی اخیر قیمت ۵۸ درصد کاهش یافت، در حالی که در دوره پیشین، قیمت بیش از ۷۵ درصد کاهش داشته است.
کاهش درآمد ماینرها
پس از ارزیابی موقعیت کنونی بازار نزولی و وضعیت هولدرهای بلندمدت و کوتاهمدت، قصد داریم به بررسی واکنش ماینرها به کاهش درآمد حاصل از استخراج، بپردازیم. برای شروع باید ابتدا میزان سوددهی را از نگاه ماینرها بررسی کنیم. شاخص Puell Multiple میانگین کوینهای استخراج شده در یک سال را بر اساس ارزش دلاری آن بازنمایی میکند.
بررسی تاریخی شاخص Puell نشان میدهد که در دوره نزولی و در مرحله اولیه روند، میزان شاخص در محدوده ۰.۶ تا ۱ قرار میگیرد. این محدوده به این معنا است که درآمد ماینرها نسبت به میانگین سال گذشته ۴۰ درصد کاهش داشته است. اما در مرحله نهایی بازار نزولی که فشار فروش افزایش یافته و رخداد تسلیم در آستانه است، میزان شاخص در محدوده ۰.۵ قرار گرفته است.
این شاخص اخیرا میزان ۰.۶۶ را نشان میدهد که میتواند از نشانههای شکلگیری مقدمات رخداد تسلیم باشد. در صورت بروز این رخداد، میزان شاخص به ۰.۵ میرسد. کاهش بیشتر میزان این شاخص میتواند درآمد ماینرها را کاملا آشفته کند.
در واکنش به کاهش درآمد دلاری ماینرها از نوامبر ۲۰۲۱، میتوانیم روند کاهشی دارایی کیف پول ماینرها را مشاهده کرده و افزایش تمایل به خرج کردن کوینها را تایید کنیم. شاخص زیر نشان میدهد که به شکل میانگین ماهیانه ۵ تا ۸ هزار بیت کوین از مجموع دارایی ماینرها کم میشود.
آنچه قابل تشخیص است تغییر استراتژی ماینرها است. چراکه ماینرها حتی پس از قله تاریخی قیمت در نوامبر نیز به شکل متوسط روزی ۱۲ هزار بیت کوین به ذخیره خود میافزودند. اما در پی سقوط ارز دیجیتال LUNA و عرضه ۸۰ هزار بیت کوین توسط بنیاد لونا، استراتژی ماینرها تغییر کرد و آنها نیز بیش از ۱۰ هزار بیت کوین از داراییهای خود را توزیع کرده و میزان فشار فروش را افزایش دادند.
عدم تناسب سرمایهگذاری و بازده برای ماینرها
یکی از مسائل مهم حوزه فعالیت ماینرها تناقض میان میزان سختی الگوریتمهای پردازش شده و انگیزه و درآمد ماینرها است. از قله تاریخی قیمت تا امروز میزان سختی الگوریتمهای پردازش شده، ۱۳۲ درصد افزایش یافته و میزان درآمد ماینرها ۵۷ درصد کاهش یافته است. اما همچنان ماینرها به سرمایهگذاری بیشتر در این حوزه تمایل دارند. علیرغم افزایش قابل توجه سختی بلاکها و کاهش درآمد استخراج، شاخصها نشان میدهند که ماینرها ادوات استخراج خود را گسترش دادهاند و ماینرهای جدیدی نیز به شبکه اضافه شدهاند. به هر ترتیب بدیهی است که افزایش هزینههای استخراج برای ارتقا سخت افزارهای مورد نیاز، تراز مالی و میزان سود دهی ماینرها را کمتر خواهد کرد.
جمعبندی
بر اساس شاخصهای Mayer و Realized Price، سطح حمایتی اصلی (کف چرخه) کاهش قابل توجهی داشته و قیمت در محدودهای واقع شده است که کمتر از ۱۵ درصد مواقع در کل تاریخ بازار، در چنین وضعیتی قرار گرفته است.
بر اساس شاخصهای زیان محقق نشده، احتمالا در مراحل پایانی بازار نزولی قرار داریم، اما همچنان نشانهای از رخداد تسلیم سرمایهگذاران دیده نمیشود. با توجه به اینکه قیمت در پایینترین حد خود در چرخه ۲۰۲۱-۲۲ قرار گرفته است. تمام افرادی که از ژانویه ۲۰۲۱ اقدام به خرید کردهاند، اکنون در بازه زیان واقع شدهاند.
هولدرهای بلندمدت در حال حاضر ۶۲ درصد از کوینهای در محدوده زیان را دراختیار دارند. این امر نشان میدهد که تغییرات تدریجی و مثبتی در مالکیت کوینها صورت گرفته است. از آنجایی که هولدرهای بلندمدت نسبت به نوسانات قیمتی حساس نیستند، این کوینهای در بازه زیان باعث ایجاد فشار فروش بیشتر نخواهند شد.
ماینرها تحت فشار کاهش درآمدها قرار گرفتهاند. از طرفی به علت افزایش سختی بلاکها، فرآیند استخراج نیازمند سرمایهگذاری بیشتر و ارتقا ادوات استخراج است و از طرف دیگر درآمد حاصل از استخراج کوینها کاهش چشمگیری داشته است. اگر این روند ادامه پیدا کند ممکن است در آینده شاهد رخداد تسلیم ماینرها نیز باشیم.
نظر شما