آیا سرخابی‌ها گران ارزش‌گذاری شده اند؟ /با درآمدحق پخش تلویزیونی،نماد استقلال و پرسپولیس صعودی خواهد شد

گروه بورس پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد؛ صورت‌های سال مالی منتهی به خرداد و تیر باشگاه استقلال و پرسپولیس پس از بررسی کارشناسان از سوی بازرس و حسابرسان قانونی منتشر شد. فارغ از ابهامات ایجادشده برای حسابرس و بر اساس صورت‌های مالی ارائه‌شده از سوی این دو باشگاه، پرسپولیس در سال مالی منتهی به ۱۴۰۰، توانسته است به سود خالص بیش از ۱۴میلیارد تومانی دست یابد، این در حالی است که استقلال در این بازه زمانی زیان بیش از ۱۲میلیارد تومانی را شناسایی کرده است. همچنین قهرمانی متوالی پرسپولیسی‌ها در لیگ برتر و عملکرد مناسب این باشگاه در بازی‌های آسیایی در این تفاوت ارزش‌گذاری تاثیرگذار بوده است اما به طور کلی هر دو باشگاه از زمان عرضه تاکنون عملکرد خوبی را در تابلوی معاملات بازار سرمایه نداشته‌اند.

سام حمزه ای کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با زهرا فعله گری خبرنگار رادار اقتصاد اظهار کرد: دولت مدت‌هاست که به بحث خصوصی‌سازی سرخابی‌ها می‌پردازد و سرانجام با فشارهای AFC، به علت عدم صدور مجوز حرفه‌ای به این دو باشگاه آورد و آنها را از لیگ قهرمانان آسیا محروم کرد، بحث خصوصی‌سازی بسیار جدی‌تر دنبال شد و سرانجام با تغییر رویکرد دولت در این زمینه، بازار سهام خود را برای پذیرش آن‌ها آماده کرد.

کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: در کشور ما سابقه ارزش گذاری باشگاه ورزشی وجود نداشت و به همین علت حاشیه و بحث‌های زیادی در خصوص این امر مطرح شد. با توجه به حوزه درآمدی، زیان صورت‌های صورت مالی و سود ناچیز باشگاه پرسپولیس، عملا ارزش گذاری‌ها به دو سوی دارایی‌های ثابت مشهود همانند املاک و مستغلات است و نامشهود که همان ارزش برند باشگاه بوده، ثبت شده است.

وی ادامه داد: ارزش گذاری سرخابی‌ها ۳ بار تکرار شد که در سال‌های ۹۴، ۹۸ و ۹۹ انجام شده بود و نهایتا در سال ۱۴۰۰، باشگاه پرسپولیس را ۳ هزار و ۲۱۰ میلیارد تومان و باشگاه استقلال را ۲ هزار و ۸۸۰ میلیارد تومان ارزش گذاری کردند. ۷۰ درصد ارزش گذاری این دو باشگاه بر اساس برند تجاری آنها بوده است.

کارشناس بازار سرمایه افزود: در حال حاضر ارزش بازار باشگاه استقلال در تابلو معاملات ۳ هزار و ۷۰۰ هزار میلیارد تومان و پرسپولیس ۳ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان است که در این خصوص واگرایی مشهود است و برخلاف ارزش‌گذاری اولیه که پرسپولیس دارای قیمت بالاتری بود، اکنون به مارکت کپ کمتری نسبت به استقلال رسیده است.

حمزه ای درمورد این شائبه که باشگاه سرخابی‌ها گران قیمت گذاری شده‌اند، توضیح داد : اگر بخواهیم اطلاعات مالی این دو باشگاه را با روش‌های معمول همچون دی دی ام، گوردن، اف سی ای، اف سی اف و... به آنها بررسی کنیم، به این نتیجه می رسیم که سرخابی‌ها، گران (over value) هستند اما در سراسر دنیا نوع ارزش گذاری باشگاه های فوتبال با بنگاه های تولیدی و صنعتی تفاوت دارد، به طور مثال تام مارخم (Tom Markham) برای فوتبال انگلستان روشی را ابداع کرده که عمدتا ارزش گذاری باشگاه‌ها فوتبال بر آن اساس انجام می شود. همچنین شرکت هایی همچون اسپرت ولیو (sport value) ارزش گذاری باشگاه ها را بر اساس ضریب نفوذ هواداران، درآمد آنها و ... قرار داده است؛ بنابراین آنچه که بدیهیست، ارزش گذاری باشگاه های فوتبال متفاوت از شرکت های صنعتی و تولیدی است.

وی در پیش بینی روند احتمالی این باشگاه ها در روزهای آتی، بیان کرد: با توجه به اینکه ارزش گذاری سرخابی ها بر اساس دارایی ها انجام شده است و در خصوص درآمد و سودسازی آنها تردید وجود دارد، ریسک سرمایه‌گذاری افزایش پیدا کرده است و شاید خرید این نمادها برای سهامداران منطقی نباشد. این درحالی است که باشگاه های بزرگ دنیا با وجود هزینه های زیاد و پیچیدگی هایی که دارند باز هم برای سرمایه گذاری مناسب هستند و سهامداران خود را منتفع می کنند که علت این موضوع مربوط به حق پخش تلویزیونی بازی‌هاست؛ چراکه یکی از مهمترین و اصلی ترین منابع درآمدی باشگاه های دنیا کسب منفعت از پخش تلویزیونی بازی‌ها است و به این واسطه می توانند هزینه های خود را کاور پوشش دهند.

کارشناس بازار سرمایه تشریح کرد: درآمد از حق پخش در لیگ‌های مهم، بسیار چشم گیر است، به طور مثال در لیگ انگلستان برای سه فصل آتی، ۱۱ میلیارد دلار و در لیگ ایتالیا ۲.۵ میلیارد دلار و در اسپانیا برای ۵ فصل آتی ۱.۹ میلیارد دلار قراردادهای حق پخش بسته شده است.

حمزه ای در خاتمه سخنان خود گفت: متاسفانه صدا و سیما در سال های اخیر به باشگاه‌های ما حق پخشی پرداخت نکرده و این باشگاه ها از مهمترین پارامتر درآمدی خود محروم بودند و این موضوع باعث شده تا صورت های مالی در یک دهه اخیر با ضعف همراه باشند و در بعضی موارد با زیان رو به رو بشوند. البته مجلس شورای اسلامی طی مصوبه ای صدا و سیما را مکلف به پرداخت حق پخش توسط صدا و سیما کرده است که با اجرایی شدن این مهم، ارزش این باشگاه‌ها با تغییر چشم گیری مواجه می شود و اثر مثبت قابل توجهی در صورت های مالی آنها اعمال می شود. به بیان دیگر بر اساس معیارهای مالی، دارایی‌ها و نسبت به سود عملیاتی این باشگاه‌ها، در حال حاضر مارکت کپ آنها بر روی تابلوی معاملات گران است اما اگر بحث پرداخت حق پخش عملی بشود و درآمد از محل‌هایی همچون اسپانسرینگ و... باشگاه های مذکور می توانند روزهای بهتری را در پیش داشته باشند.