تغییر مسیر یک سیارک توسط بشر، برای نخستین‌بار + فیلم

به‌گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، برخورد دراماتیک فضاپیمای ناسا به یک سیارک که اولین در نوع خود بود از آنچه دانشمندان تصور می‌کردند موفقیت‌آمیزتر بوده است.

فضاپیمای دارت(DART) در روز ۲۶ سپتامبر به یک سیارک کوچک به نام دیمورفوس برخورد کرد. هدف از این ماموریت آزمایش یک روش دفاع سیاره‌ای بالقوه بود که در صورت تهدید زمین توسط یک سنگ فضایی مورد استفاده قرار بگیرد. هدف دارت کوتاه کردن زمان چرخش دیمورفوس در مدار یک سیارک بزرگ‌تر برای دستکم ۷۳ ثانیه بود، اگرچه دانشمندان امیدوار بودند که تغییر ایجاد شده توسط آن بیش از ۱۰ دقیقه باشد.

مقامات ناسا طی یک کنفرانس خبری اعلام کردند که محاسبات اولیه انجام شده است و دارت، مدار ۱۲ ساعته دیمورفوس را به میزان ۳۲ دقیقه کوتاه کرد.

لوری گلیز(Lori Glaze)، رئیس بخش علوم سیاره‌ای ناسا، در این کنفرانس خبری گفت: چند لحظه در آن عمیق شوید. برای اولین بار، بشریت مدار یک جرم سیاره‌ای، را تغییر داده است. برای اولین بار در تاریخ.

فضاپیمای دارت که حدود ۳۱۴ میلیون دلار قیمت داشت و حدود ۸۰۰ پوند(۳۶۰ کیلوگرم) وزن داشت، در ماه نوامبر سال ۲۰۲۱ به فضا پرتاب شد. این کاوشگر مجهز به دوربینی به نام دیدیموس و دوربین سیارکی برای ناوبری نوری(DRACO) بود. این فضاپیما به سمت دیمورفوس حرکت کرد. دانشمندان تخمین زده بودند که عرض این سیارک حدود ۵۲۵ فوت(۱۶۰ متر) است و هر ۱۱ ساعت و ۵۵ دقیقه یک بار به دور یک سیارک بزرگ‌تر به نام دیدیموس می‌چرخد.

دارت در روز ۲۶ سپتامبر(چهارم مهر) با سرعت ۲۳ هزار و ۷۶۰ کیلومتر در ساعت کار خود را آغاز کرد و در هر لحظه یک تصویر به زمین فرستاد تا در نهایت با دیمورفوس برخورد کرد. این برخورد اولین موفقیت این ماموریت به حساب می‌آمد، اما نشانه‌های اولیه‌ای مبنی بر اینکه این ماموریت فراتر از انتظارات عمل کرده به چشم می‌خورد.

هنگامی که دارت در دقایق پایانی تصاویری به زمین فرستاد، دانشمندان برای اولین بار دید خوبی به دیمورفوس پیدا کردند، زیرا از منظر زمین، این قمر و سیارک دیدیموس به شکل یک نقطه در میدانی از ستارگان ظاهر می‌شوند. این تصاویر ابتدا توده‌ای از سنگ‌ها را به شکل تخم‌مرغ نشان داد و در نهایت ناحیه‌ای از تخته سنگ، شن و غبار را نمایش داد.

این موارد به تنهایی کافی بودند تا تام استاتلر(Tom Statler)، دانشمند برنامه دارت، مطمئن شود که این مأموریت، دیمورفوس را بیش از هدف اولیه جابجا کرده است.

نانسی چابوت(Nancy Chabot) مسئول هماهنگی دارت در آزمایشگاه فیزیک کاربردی جانز هاپکینز، در کنفرانس خبری گفت: اگرچه دانشمندان هنوز در حال تجزیه و تحلیل نتایج هستند اما تغییر مداری که نشان دهنده یک تفاوت چهار درصدی با مدار قبلی دیمورفوس است، ممکن است با مقدار زباله‌هایی که ضربه به فضا فرستاده، تقویت شده باشد.

پیامدهای این ماموریت

یافته اصلی این ماموریت تاکنون تغییر در مدار دیمورفوس بوده است، اما سخنرانان در کنفرانس مطبوعاتی تصاویر جدیدی از پیامدهای برخورد نیز رونمایی کردند.

استاتلر از تصویر جدیدی که توسط "LICIACube" ثبت شده، رونمایی کرد. "LICIACube" یک تاسواره کوچک ایتالیایی است که همراه با دارت به دیدموس رسید. این تاسواره حدود سه دقیقه پس از برخورد از محل برخورد عکس گرفت. این تصویر جدید برای افزایش کنتراست و نمایش بهتر جزئیات باقی مانده پردازش شد.

ناسا همچنین تصویری از دیمورفوس که توسط تلسکوپ فضایی هابل در روز شنبه(۸ اکتبر) ثبت شده است را به اشتراک گذاشت. این عکس مخروط وسیعی از زباله فضایی را نشان می‌دهد.

علاوه بر آن تصویر، هابل دنباله بلندی از زباله‌های فضایی را نشان می‌دهد که ۶۰۰۰ مایل(۱۰۰۰۰ کیلومتر) در فضا امتداد دارد. با توجه به تصاویر قبلی، مشخص شده است که این دنباله به دو قسمت تقسیم شده. گلیز گفت که دانشمندان هنوز در حال کار برای کشف علت بروز چنین پدیده‌ای هستند.

چابوت خاطرنشان کرد که تلسکوپ‌های روی زمین و فضا به تماشای زباله‌های حاصل از برخورد دارت بر دیمورفوس در طول زمان ادامه خواهند داد. علاوه بر این، تیم دارت هنوز در حال جمع آوری داده‌های اضافی در مورد مدار این قمر است.

تغییر ۳۲ دقیقه‌ای که به تازگی اعلام شده است می‌تواند دو دقیقه کمتر یا بیشتر از حد تخمین زده باشند و دانشمندان امیدوارند بتوانند آن را به طور دقیق‌تری تخمین بزنند.

چابوت می‌گوید که مشاهدات این ماموریت تا سال آینده ادامه خواهد داشت. آژانس فضایی اروپا همچنین در سال ۲۰۲۴ یک فضاپیما به نام هرا را به فضا پرتاب خواهد کرد که دیدیموس و دیمورفوس را با جزئیات بسیار بیشتر از آنچه دارت در بازدید زودگذر خود مشاهده کرد، کاوش کند.