فرش ایران در بازار جهانی آب رفت/ کاهش صادرات به یک بیست و پنجم سال ۷۳

 گروه صنعت پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد ،صادرات فرش کار راحتی نیست. فرش کالایی نیست که به محض خروج از کشور، خریدار داشته باشد و به فروش برسد. عموما تجار فرش، محصولات خود را پس از خروج از کشور در انباری به صورت امانی ذخیره می‌کنند تا به وقتش در صورت پیدا شدن خریدار مناسب، آن را به فروش برسانند. گاهی هم برای این محصول خریدار پیدا نمی‌شود و دوباره باید به کشور بازگردانده شود. محصولی که با رنج زیاد و گره روی گره تولید می‌شود، فروشش هم با صبر و تحمل زیاد امکان‌پذیر است اما گویا دستورالعمل‌های صادراتی برای همه تجار یکسان است و با کمی تغییرات در زمان بازگشت ارز، همه تجار باید تعهدات ارزی خود را در کمتر از یکسال رفع کنند تا زیر تیغ تنبیه دولت نروند.

* ضبط کارت بازرگانی پیشکسوتان

در بازاری که درگیر مشکلات ریز و درشت شده و از تقلب کشورهای هند و پاکستان از نقش و برند ایرانی گرفته تا فشار تحریم‌ها را تحمل می‌کند، روند صادرات مسیری نزولی را طی می‌کند. با این وجود تصمیم‌سازان در این شرایط هم حاضر نیستند برای فرش به‌عنوان یک هنر صنعت انحصاری که به شدت نیازمند حفظ بازار است، تدبیر خاص و ویژه‌ای داشته باشد. بانک مرکزی تعهد ارزی را برای همه تجار منظور کرده و فرش هم از این قاعده مستثنی نیست. هر کس به موقع تعهد ارزی‌اش را رفع نکند، کارت بازرگانیش باطل خواهد شد اما سید جواد مختارزاده از پیشکسوتان صادرات فرش در گفتگو با رادار اقتصاد بیان می‌کند: با وجود رفع تعهد ارزی کارت بازرگانی‌ام توقیف شده است. ما سال گذشته صادرات بسیار محدودی داشتیم. ارز آن را هم برگرداندیم اما کارت بازرگانی ما را دچار مشکل کرده‌اند.

مختارزاده می‌گوید: چند وقتی است که همکار من دائما در حال رفت و آمد بین وزارت صمت و اتاق بازرگانی و بانک مرکزی است. وضعیت کاملا به هم ریخته است.

این پیشکسوت صادرات فرش ادامه می‌دهد: اگر خودم زمین‌گیر نشده بودم، به سرعت این مشکل را حل می‌کردم. آن روزهایی که تا ۱۵ میلیون دلار صادرات داشتم، یک ریال هم بدهکار نبودم حالا یک ماه است که برای مبلغ ناچیز صادرات که تعهد ارزیش هم پرداخت شده، کارمند من را بین ادارات مختلف سرگردان کرده‌اند.

او تاکید می‌کند: ما با وجود آنکه یک ماه و نیم است که ارز خود را بازگردانده‌ایم، تکلیف کارت بازرگانی‌مان معلوم نیست.

تحریم‌های داخلی مهمترین مشکل صادرکنندگان

آن طور که احمد کریمی اصفهانی رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف به رادار اقتصاد می‌گوید: ضبط کارت بازرگانی فقط یکی از مشکلات پیش روی صادرکنندگان فرش است.

او اضافه می‌کند: صادرکنندگان فرش مسایل متعددی دارند. بخش کوچکی از مشکلات یعنی حدود ۲۰ درصد به مسایل تحریم‌ها باز می‌گردد و ۸۰ درصد مشکلات ما مربوط به تحریم‌های داخلی است.

کریمی اصفهانی بیان می‌کند: تحریم‌های داخلی وضعیت ما را نابسامان کرده است. اگر مسایل داخلی مدیریت خوبی می‌شد، به خوبی اثر ۲۰ درصدی تحریم‌ها را خنثی می‌کرد.

او ادامه می‌دهد: رفع تعهدات ارزی یکی از مشکلاتی است که در داخل داریم. با توجه به تحریم‌ها امکان ندارد که به سرعت ارز خود را به کشور بازگردانیم. به صورت خیلی راحتی می‌شد مسئله رفع تعهد ارزی را حل کرد. هر صادرکننده‌ای می‌توانست پولش را به جای اینکه داخل بیاورد به واردکنندگان برای ورود کالا منتقل کند. منتهی وارداتی که از طرف کشور ایران آزاد باشد.

عملکرد جزیره‌ای بانک مرکزی

رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف بیان می‌کند دولت به این مسئله توجه نکرده است. علیرغم مشکلاتی که برای بازگشت ارز وجود دارد، کارت مردم را با توجه به اینکه به تعهدشان عمل نشده است و بعضی نتوانسته‌اند ارز خود را بیاورند، ضبط می‌کند.

او می‌گوید: ما فرش را به صورت قطعی و یا با LC نمی‌فروشیم. اکثرا به صورت امانی می‌برند و برنامه‌ریزی دولت باید به نحوی باشد که پس از فروختن فرش، ارز آن به کشور بازگردد.

کریمی اصفهانی می‌گوید: تعلیق کارت بازرگانی یکی از مشکلاتی است که وزارت صمت و بانک مرکزی برای مردم بوجود آورده‌اند.

او اضافه می‌کند: با وجود آنکه وزارت صمت با در نظر گرفتن یکسال زمان برای رفع تعهد ارزی صادرکنندگان فرش موافقت کرده است، بانک مرکزی جزیره‌ای عمل می‌کند و روی هفت ماه خود برای تعیین مهلت رفع تعهد ارزی باقیمانده است.

رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف درباره دیگر مشکلات صادرات فرش عنوان می‌کند: کرونا روی بازارها و بحث صادرات اثرگذاشته است. از سوی دیگر تنوع زیرانداز زیاد شده است و این مسئله بر بازار فرش موثر بوده است. وابستگان اقتصادی ایران باید بازار جدید برای فرش پیدا کنند اما این کار انجام نشده است.

افت ۳۰ تا ۴۰درصدی صادرات نسبت به قبل

کریمی اصفهانی درباره میزان افت صادرات می‌گوید: سال ۷۳ یک میلیارد و ۷۴۰ میلیون دلار فرش صادر می‌کردیم که این رقم در سال قبل به ۷۱ میلیون دلار رسید. یعنی در سال قبل حدود یک بیست و پنجم سال ۷۳ صادرات انجام دادیم.

او اضافه می‌کند: به خاطر مقررات خلق‌الساعه در کشور، امسال هم شاهد افت صادرات نسبت به سال قبل هستیم و پیش‌بینی می‌شود ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش نسبت به سال قبل داشته باشیم.

رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف بیان می‌کند: صنعت فرش، صنعتی عادی نیست. دو میلیون خانوار به این صنعت وابسته است. اگر هر خانوار را چهار نفر در نظر بگیریم، هشت میلیون نفر یعنی ۱۰ درصد جمعیت کشور از مسیر این صنعت ارتزاق می‌کنند. او اضافه می‌کند: با فشارها و مشکلاتی که ایجاد کردند، صادرات یک سی‌ام سال ۷۳ شده است.

کریمی اصفهانی مهمترین تاثیر صنعت فرش را ایجاد اشتغال برای جامعه روستایی معرفی می‌کند. او ادامه می‌دهد: اگر روستایی در روستا نتوانست معاشش را تامین کند، سرازیر شهر می‌شود و این مسئله امنیت کشور را هم به صورتی متزلزل می‌کند.

رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف بیان می‌کند: صادرکنندگان با مشکلات دیگری هم مواجه هستند. اگر صادرکننده‌ای بخواهد فرش خود را مرجوع کند، موانعی برایش ایجاد کرده‌اند که مجبور می‌شود کالای خود را به ثمن بخس بفروشد تا مجبور نباشد آن را به کشور بازگرداند.

او تاکید می‌کند: برای حل این مشکلات راهکارها و تذکراتی را درباره تامین اجتماعی، مالیات، گمرکات، وزارت صمت و غیره به مسئولان داده‌ایم اما به تذکرات ما توجهی نکرده‌اند.

صادرات از طریق بار مسافری

آن‌طور که کریمی اصفهانی می‌گوید، سخت‌گیری‌های ترخیص کالا و غیره مشکلات متعددی برای صادرکنندگان ایجاد کرده است. شاید به همین خاطر است که صادرکنندگان دیگر رغبتی به صدور فرش ندارند و اگر محموله‌های کوچکی از کشور خارج می‌شود، در قالب بار مسافری از کشوربه آن سوی مرزها ارسال می‌شود. محمدعلی زرینه کفش رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و بافندگان فرش دستبافت به صدا و سیما می‌گوید: در سال گذشته به پایین‌ترین سطح صادرات فرش رسیدیم و حدود ۷۰ میلیون دلار صادرات داشته‌ایم که ۵۰ میلیون دلار آن از طریق گمرک بوده و حدود ۲۰ میلیون دلار هم از طریق بار مسافری از کشور خارج شده است.

او نیز کرونا را عامل افت شدید صادرات نمی‌داند و بخش مهمی از مشکلات را به دولت، مصوبه‌ها و قانون‌های که تصویب شده، مرتبط می‌داند.

به گفته زرینه کفش، برای تولید فرش دستبافت، باید مواد اولیه وارد شود که به آن ارز دولتی اختصاص داده نمی‌شود، اما وقتی فرش بافته شد و صادرکننده می‌خواهد آن را صادر کند شش ماه وقت دارد تا ارز آن را از طریق سامانه نیما به کشور برگرداند.

او اضافه می‌کند: آقای زرینه کفش اضافه کرد: فرش کالایی نیست که بتوان آن را خیلی فوری در کشورهای خارجی به فروش رساند، اما دولت می‌گوید شش ماه فرصت دارید تا ارز حاصل از صادرات را به کشور برگردانید و این یکی از مشکلات اساسی صادرکنندگان است.

رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و بافندگان فرش دست بافت یادآور می‌شود: دولت می‌تواند با برنامه‌ریزی، فرش ایرانی را بهتر در دنیا معرفی کند و متاسفانه سازمان ملی فرش هم هرسال ضعیف‌تر از سال گذشته عمل می‌کند و وضعیت فرش ایرانی بسیار بد است.

انتهای پیام/