به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، این مجله انگلیسی نوشت: رهبر چین این هفته در دیدار با ولادیمیر پوتین در مسکو از "همزیستی مسالمتآمیز و همکاری برد-برد" صحبت کرد، او با کسی صحبت کرد که حکم بازداشت بینالمللی به دلیل جنایات جنگی را داشت.
اما آقای «شی» از ناهماهنگیهای پیشپا افتاده نگران نیست. او به افول بیوقفه نظم جهانی تحت رهبری آمریکا اعتقاد دارد. شی میخواهد یک سیستم معاملاتی بر مبنای چین طراحی کند.
دو هفته پیش نیز به ابتکار چین بود که عربستان و ایران، دو رقیب منطقهای با یکدیگر آشتی کردند.
در سرمقاله شماره ۲۵ مارچ سال ۲۰۲۳ آمده است که جذابیت این چشم انداز چین را در سراسر جهان نباید دست کم گرفت.این ایده که دموکراسی واقعی مستلزم توسعه اقتصادی است، اما به آزادی سیاسی وابسته نیست، به شدت برای حاکمان سیاسی کشورهای غیر دموکراتیک جذاب است.
به اعتقاد آقای شی، نظم جهانی تحت رهبری آمریکا با تمام تعهداتش به قوانین و حقوق بشر رو به افول است. شی جین پینگ قصد دارد جهان را به یک سیستم معاملاتی تر از تبادل بین قدرت های بزرگ تغییر دهد. خطرات این چشم انداز یا جذابیت آن در سراسر جهان را دست کم نگیرید.
اهداف چین پیچیده و زیرکانه هستند. یکی از اهداف این است که که اطمینان یابد روسیه مطیع است البته نه آنقدر ضعیف که رژیم آقای پوتین شکست بخورد. هدف دیگر این است که تا اعتبار خود را به عنوان یک صلح طلب در چشمان جهان نوظهور برجسته کند. همچین با نگاه به تایوان، مشروعیت تصور شده تحریمها و حمایت نظامی غرب را به عنوان ابزار سیاست خارجی تضعیف کند. آقای شی با بدبینی یک "طرح صلح" برای اوکراین پیشنهاد کرده است که به تجاوز روسیه امتیاز می دهد و او می داند که اوکراین آن را نخواهد پذیرفت. این کشور خواستار "احترام به حاکمیت همه کشورها" است، اما از ذکر این نکته غفلت می کند که روسیه بیش از یک ششم همسایه خود را اشغال کرده است.
خروج چین از انزوا
این تنها یک نمونه از رویکرد جدید چین به سیاست خارجی است. این کشور از انزوای سیاست کووید صفر بیرون میآید تا با غرب متحدتر روبرو شود.
در ۱۰ مارس، چین، میانجیگری تنشزدایی بین دو رقیب سرسخت یعنی ایران و عربستان سعودی انجام داد. اولین مداخله در خاورمیانه، که نشاندهنده کاهش نفوذ غرب در آنجا ۲۰ سال پس از حمله آمریکا به عراق بود.
در ۱۵ مارس، آقای شی از "ابتکار تمدن جهانی" پرده برداری کرد که استدلال می کند کشورها باید "از تحمیل ارزش ها یا الگوهای خود به دیگران و دامن زدن به تقابل ایدئولوژیک خودداری کنند."
رویکرد چین بداهه نیست، بلکه سیستماتیک و ایدئولوژیک است. دنگ شیائوپینگ اصرار داشت که چین ظرفیت ها و قابلیت های خود را پنهان کند و منتظر فرصت مناسب باشد". اما آقای شی می خواهد نظم جهانی پس از ۱۹۴۵ را تغییر دهد. شعارهای جدید چین به دنبال آن است تا «چندجانبهگرایی» به یک دستورالعمل برای جهان تبدیل شود. جهانی که ارزشهای جهانی را کنار میگذارد و با توازن منافع قدرتهای بزرگ اداره میشود.
«ابتکار امنیت جهانی» درباره مخالفت با تلاشها برای مهار تهدید نظامی چین است. «ابتکار توسعه جهانی» مدل رشد اقتصادی چین را ترویج میکند که با دولتهای خودکامه سروکار دارد. «تمدن جهانی» نیز استدلال می کند که حمایت غرب از حقوق بشر، در سین کیانگ و جاهای دیگر، نوع جدیدی از استعمار است.
این جهان بینی معاملاتی چین بیش از آنچه فکر می کنید در خارج از غرب حمایت می شود. در اواخر این ماه در پکن، آقای شی با رئیس جمهور برزیل، لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، از مدافعان دنیای چندقطبی، که از چین میخواهد به مذاکره صلح در اوکراین کمک کند، ملاقات خواهد کرد. از نظر بسیاری، تهاجم به عراق در سال ۲۰۰۳ استانداردهای دوگانه غرب را در مورد حقوق بینالملل و حقوق بشر آشکار کرد، نکته ای که رسانههای دولتی چین آن را مکررا تاکید میکنند . پس از سالهای ترامپ، رئیسجمهور جو بایدن دوباره با جهان تعامل کرد، اما چرخش به سمت آسیا مستلزم تسلط کم تردر جاهای دیگر، از جمله در خاورمیانه و افغانستان است.
غرب در مورد اوکراین عزم خود را نشان داده است، اما بسیاری از کشورها در مورد جنگ مردد هستند و نمیدانند که چگونه پایان خواهد یافت. حداقل ۱۰۰ کشور که ۴۰ درصد تولید ناخالص داخلی جهان را تشکیل می دهند، تحریم ها را به طور کامل اجرا نمی کنند. قدرت ماندگاری آمریکا مورد تردید است. نه دونالد ترامپ و نه رون دیسانتیس، رقیب جمهوری خواه او، اوکراین را به عنوان منفعت اصلی آمریکا نمی بینند.
همه اینها فضا را برای بازیگران جدید از ترکیه گرفته تا امارات متحده عربی و بالاتر از همه چین ایجاد می کند. پیام آن - که دموکراسی واقعی مستلزم توسعه اقتصادی است، اما به آزادی سیاسی وابسته نیست - به شدت برای نخبگان سیاسی کشورهای غیر دموکراتیک جذاب است.
این مهم است که ارزیابی کنیم که این چندقطبی چه چیزی می تواند به دست آورد. ایران و عربستان سعودی از زمان انقلاب ایران در سال ۱۹۷۹ دشمنان سرسختی بودهاند. چین بزرگترین بازار صادراتی برای هر دو است، بنابراین هم قدرت و هم انگیزه برای جلوگیری از جنگ در خلیج فارس، که بزرگترین منبع نفت آن هم است، دارد. توافقی که ممکن است باعث کاهش تنش جنگ نیابتی در یمن شود که به کشته شدن ۳۰۰۰۰۰ نفر منجر شده است. یا تغییرات آب و هوایی را در نظر بگیرید. حمایت مرکانتیلیسم چینی از صنعت باتری آن، کاتالیزوری برای موجی از سرمایه گذاری فرامرزی است که به کاهش انتشار کربن کمک می کند.
جهانی امن تر برای حزب کمونیست چین
با این حال، هدف واقعی سیاست خارجی آقای شی این است که جهان را برای حزب کمونیست چین امن تر کند. با گذشت زمان، پنهان کردن عیوب آن دشوار خواهد بود. شبکه ای از روابط دوجانبه مصلحت آمیز تضادهایی هم ایجاد می کند. چین از ایران حمایت کرده اما تصمیم گرفته است که تشدید تنش هستهای آن را که دیگر مشتریان چین در منطقه را تهدید میکند، نادیده بگیرد. در اوکراین هرگونه صلح پایدار مستلزم رضایت اوکراینی هاست. همچنین باید شامل پاسخگویی در قبال جنایات جنگی و تضمین در برابر حمله دیگری باشد. چین به هر سه مورد اعتراض دارد: به دموکراسی، حقوق بشر و محدود کردن قدرت های بزرگ - چه در اوکراین و چه در تایوان - اعتقادی ندارد. کشورهایی که با تهدید امنیتی مستقیم چین روبرو هستند، مانند هند و ژاپن، حتی از این هم محتاط تر خواهند شد. در واقع، هر جا که کشوری با همسایهای قدرتمند و متجاوز روبرو میشود، این اصل که حق با کسی است که زور بیشتری دارد ، به این معنی است که آن کشور ترس بیشتری خواهد داشت.
از آنجایی که چین تقریباً همیشه ازنخبگان سیاسی حاکم، هرچند ناکارآمد یا ظالم، حمایت می کند، رویکرد آن ممکن است در نهایت باعث خشم مردم عادی در سراسر جهان شود. تا آن لحظه، جوامع باز با مبارزه بر سر دیدگاه های رقیب روبرو خواهند بود. یکی از وظایف این است که جلوی سوق دادن اوکراین به یک توافق صلح ساختگی گرفته شود و کشورهای غربی اتحادهای دفاعی خود از جمله ناتو را تعمیق بخشند. هدف بلندمدت ، رد این اتهام است که قوانین جهانی فقط در خدمت منافع غرب است و افشای کم و کاستی های جهان بینی ای است که چین و روسیه که در حال ترویج آن هستند.
بینش بزرگ آمریکا در سال ۱۹۴۵ خدشه دار شده اما نشست مسکو جایگزین بدتری را نشان می دهد: ابرقدرتی که به دنبال نفوذ بدون جلب محبت، قدرت بدون اعتماد و بینشی جهانی بدون حقوق بشر جهانی است. کسانی که معتقدند این دنیا را به مکانی بهتر تبدیل می کند، باید دوباره فکر کنند.
نظر شما