به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، مسألهٔ نسل Z و ورود نسل جدید به محیط‌های کاری نه‌تنها در کشور ما، بلکه در تمام دنیا مطرح بوده است. از چندین سال پیش در کشورهای مختلف پژوهش‌های زیادی در این حوزه انجام شده است.
نسل Z، متفاوت در سطح دنیا
نسل Z در تمام دنیا ویژگی‌های مشترکی دارد؛ شفاف است، گاهی متضاد فکر می‌کند، پرانرژی و عاشق هیجان است، به راحتی قانع نمی‌شود و... حتی در نظرسنجی‌های اخیر آمریکا و روسیه دربارهٔ مسائل مختلف سیاسی، نظرات نسل Z با نظرات دهه‌های قبل متفاوت بوده است. همین افراد با همین رویکردها، الزامات رفتاری و برخوردی، و ویژگی‌های متفاوت دارند وارد محیط کار می‌شوند. ایرانشاهی معتقد است «مسأله در رویکرد کلان از لحاظ جنسیتی تفاوتی نمی‌کند. اما در کشور ما به دلایل متعدد مسألهٔ حضور زنان در اجتماع و محیط‌های کاری همیشه چالش‌برانگیز بوده است.»اما ببینیم دختران نسل جدید با چه رویکردی وارد محیط‌های کاری شده‌اند و چه تأثیری در این محیط‌ها داشته‌اند؟ این مشاور و پژوهشگر حوزهٔ مدیریت منابع انسانی بر حسب تجربه و مشاهداتش در محیط‌های کاری و دانشگاهی، حضور خانم‌ها در سازمان را در حوزهٔ رفتاری و حوزهٔ عملکردی بررسی می‌کند.
دختران دهه‌شصتی صبورتر و آرام‌ترند
خانم‌های دهه‌های ۵۰، ۶۰ و حتی اوایل دههٔ ۷۰ از بُعد رفتاری (مثل پوشش، پذیرش قوانین، ارتباطات رسمی، حساسیت‌ها، انگیزش و رفتار حرفه‌ای) فضای متفاوتی را تجربه می‌کردند. آنها به خاطر صبر و نوع نگاهی که به مسائل و روابط داشتند، رسمی‌تر عمل می‌کردند و پوشش مقبول خانواده و محیط کار را می‌پذیرفتند.ایرانشاهی با این مقدمه می‌گوید «خانم‌های نسل‌های گذشته صبر بیشتری در محیط کار دارند که ناشی از سبک زندگی، جامعه‌پذیری و... است. آنها محیط امن و آرام‌تر را می‌پذیرند و معمولاً شور و هیجان کمتری دارند. از نظر درآمدی و نوع نگاه به مسألهٔ درآمد هم نگاه کم‌توقعانه‌تری دارند. یعنی در حالت کلی اگر یک آیین‌نامه یا دستور در حوزهٔ خانم‌ها باشد (مثلاً دربارهٔ شیوهٔ پوشش، ساعت کاری و...) خانم‌های نسل‌های گذشته به راحتی می‌پذیرفتند و کارفرما دربارهٔ چرایی، واکنش چندانی از آنها دریافت نمی‌کرد.»
نسل Z شفاف‌تر از نسل‌های قبل است
ایرانشاهی با اشاره به خوش‌انرژی بودن نسل Zای‌ها می‌گوید «بر خلاف نسل گذشته که علاقه‌مندی‌ها و خواسته‌هایشان را شفاف نمی‌گفتند، دختران این نسل بسیار شفاف هستند. در موضوع حقوق و دستمزد اصلاً تعارف ندارند و خیلی شفاف مبلغ درخواستی‌شان را می‌گویند؛ سطح توقع‌شان در این مورد بالاتر از نسل‌های قبل است. در مسألهٔ ارتباطات اگر همکاران مزاحمتی برایشان ایجاد کنند به‌شدت واکنش نشان می‌دهند یا مسأله را از طریق مدیر و واحد منابع انسانی پیگیری می‌کنند تا حل شود. پرسشگر هستند و کارفرما نمی‌تواند به آنها بگوید «چون من می‌گویم!» باید با این بچه‌ها گفت‌وگو کرد و برایشان توضیح داد.»به اعتقاد ایرانشاهی این نسل با اینکه چالش‌های خود را دارند، اگر ورود درستی به محیط‌های کار داشته باشند، فضا را بسیار متعادل می‌کنند و شور و نشاط را به محیط کار می‌آورند. این برای بهبود عملکرد و بهره‌وری سازمان‌ها بسیار مهم است.
دهه‌شصتی‌ها قوانین را راحت‌تر می‌پذیرفتند
دختران نسل Z به‌شدت علاقه‌مند به تجربهٔ حضور در محیط‌های کاری و به دنبال استقلال هستند؛ برخلاف نسل گذشته که شاید به‌صورت سنتی پذیرفته بودند نقش تأمین مالی بر عهدهٔ پدر یا همسر است.با همین روحیهٔ استقلال‌طلبی وارد محیط کار هم می‌شوند. آنها کار را از مسألهٔ استقلال تفکیک می‌کنند و اجازه نمی‌دهند کار بر مسائل شخصی و تفریحاتشان اثر بگذارد. مایلند در محیطی کار کنند که استقلال‌طلبی‌شان در مسألهٔ پوشش هم به رسمیت شناخته شود. لباس فرم و رسمی را هم شاید بپذیرند، اما آن را عاملی مزاحم برای استقلال خود می‌دانند.ایرانشاهی با اشاره به این ویژگی‌ها می‌گوید «بعضی از این دختران فقط می‌خواهند کار کنند؛ فارغ از اینکه کار چه اهمیتی دارد. یعنی چرایی و اهمیت مسیر رشد و ارتقا، جایش را می‌دهد به استقلال‌طلبی. مستقل شدن برایش مهم است، به هر قیمتی؛ و حاضر است برایش در معرض چالش‌های مختلف قرار بگیرد. این باعث می‌شود از مسیر توسعهٔ فردی و پیشرفت فاصله بگیرند که در بلندمدت فضای کاری و اقتصادی کشور را هم می‌تواند متأثر کند.»
نسل Z در یادگیری عجله می‌کند
ایرانشاهی با بیان اینکه دختران نسل جدید علاقهٔ زیادی به رشد در موقعیت‌های مدیریتی دارند، می‌گوید «اگر توانایی بالایی داشته باشند، می‌پرسند «تا ۲ سال دیگر به آن جایگاه می‌رسم؟» و از ما مسیر شغلی می‌خواهند. اگر ببینند بعد از کسب تجربهٔ کافی هم کارفرما به آنها جایگاه مدیریتی نمی‌دهد، به سرعت سازمان را ترک می‌کنند. ولی نسل قدیم با وجود علاقه، اگر به آن جایگاه نمی‌رسید واکنش چندانی نشان نمی‌داد.»این بچه‌ها کمی در فرآیند یادگیری عجله می‌کنند و فرصت طی مسیر را به خود نمی‌دهند. این باعث می‌شود چالش‌ها، درگیری‌ها و آفت‌هایی را بین خودشان و محیط ایجاد کنند. ایرانشاهی با ذکر این ویژگی به دختران نسل Z توصیه می‌کند «باید برای مسیرت، تلاش یادگیرانه داشته باشی! اما متأسفانه گاهی این مسیرهای یادگیری را دور می‌زنند و متضرر می‌شوند.»
حضور بانوان یعنی تغییر به سمت بهبود
در محیط‌های کاری تک‌جنسیتیِ مردانه همیشه چالش ادبیات کلامی و ارتباطی وجود داشته است. حضور خانم‌ها گاهی کمک شایانی به رفع این چالش می‌کند. کنجکاوی زیاد آنها و تمایلشان به برابری جنسیتی، فارغ از درست یا غلط بودن این نگاه، و در صورت مدیریت درست، باعث ایجاد رقابت و فضای پیش‌برنده در سازمان می‌شود و برای بهبود عملکرد و بهره‌وری سازمان بسیار مفید است.ایرانشاهی با جمع‌بندی این نکات در انتها می‌گوید «باید بپذیریم حضور دختران و علاقه‌شان به حضور در محیط کار بیشتر شده است. مدیران کسب‌وکار، مشاوران و مدیران منابع انسانی، معلم‌ها و حتی سیاست‌گذاران باید راهبری و رهبری کردن آنها، هدایت در مسیر شغلی و توانمندسازی واقعی آنها را برای کمک به رشدشان اعمال کنند. به‌طور کلی بانوان در هر محیطی که حاضر شوند می‌توانند تغییر ایجاد کنند و جنس تغییرشان غالباً به سمت بهبود و رشد دادن است.»
* خبرنگار: مینا فرقانی
* «مجید ایرانشاهی» دکترای مدیریت منابع انسانی، مشاور و پژوهشگر حوزهٔ مدیریت منابع انسانی به بیان تفاوت‌های دختران دهه‌هشتادی با دختران دهه‌شصتی در محیط کار می‌پردازد.
نظر شما