فقدان عشق کلید گمشده ترویج کتاب در ایران است

به گزارش  پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کارگاه آموزشی معرفی و مرور کتاب ویژه علاقمندان به حوزه کتاب و کتابخوانی و کتابداران کتابخانه های عمومی استان قزوین امروز با حضور مجازی فعالان این حوزه در اداره کل کتابخانه های عمومی استان قزوین برگزار شد.
حسن لطفی نویسنده و مدرس ادبیات و سینما در این جلسه اظهار داشت: زمانی که تشنگی انسان را فرا می گیرد، تا لحظه ای که عزم رفع آن را نداشته باشیم این حس رفع نمی شود، در حوزه کتاب نیز با وجود همه نیازی که وجود دارد و همه احساس کمبود موجود تا زمانی که عزم جدی صورت نگیرد، نمی توان انتظار رفع شدن مشکل را داشت.
وی گفت: برخی از انیمیشن هایی که در دهه های اخیر ساخته شده است، تلاش کرده تا همین روحیه را ایجاد کند، انیمیشن دیو و دلبر می تواند برای حوزه کتاب و کتابخوانی ما یک الگو باشد، کتاب همزمان که دلبری بی مانند است، برای خیلی از افراد هیبت دیو را دارد؛ حالا اگر می خواهیم از این دیو به ماهیت دلبری کتاب برسیم، باید مسیر عشق را بپیماییم.
این نویسنده قزوینی افزود: به نظرم همین فقدان عشق است که با وجود همه تأکیداتی که در حوزه کتاب و کتابخوانی در کشور می شود، ولی آمار مطالعه ما همچنان پایین است و شاید باید این بار نگاه عاشقانه تری به کتاب داشته باشیم.
لطفی بیان کرد: معرفی و مرور کتاب به عنوان یکی از شیوه های اصلی برای ترویج کتاب و کتابخوانی در سال های گذشته بسیار مد نظر قرار گرفته است که در این زمینه واقعا مسئله کتاب حائز اهمیت است.
وی گفت: کتابدار موظف است قبل از برگزاری جلسات مرور کتاب، ریز به ریز با جزئیات کتاب را مطالعه کند، رفرنس های بیان شده را بشناسد و تلاش کند تا نظرات دیگران را در خصوص کتاب بداند، اما متاسفانه امروز فقط رجوع کوتاه به سایت های معرفی کتاب را برای برگزاری جلسات مرور استفاده می کنند که در دسترس همه بوده است و از این رو جلسات مرور کتاب حرف تازه ای برای افزودن به دانش کتابی ما ندارد.
این پژوهشگر ادبیات فارسی تصریح کرد: تلاش ما این است که کتابداران در مرحله نخست خود عاشق کتاب باشند و در مرحله بعدی برای برگزاری جلسات مرور کتاب، با این نگاه وارد میدان شوند که باید کاری عاشقانه و اثری دقیق از کتاب تهیه شود و توجه کنیم که مرور کتاب متمرکز بر سایت های مختلف نباشد.

کتابخوان ها صبورترند یا درونگراتر؟
لطفی افزود: شاید نیاز باشد از نظرات مخاطبین کتاب بهره بگیریم، صدای شخصی کتاب را پیدا کنیم و کتاب را از دیدگاه های مختلف بشناسیم تا بتوانیم به مخاطب ارائه ای مفید داشته باشیم.
وی ادامه داد: به همین دلیل است که مطالعه یک کتاب واحد در دو بازه زمانی در یک فرد می تواند اثرات مختلفی داشته باشد، از این رو برگزاری جلسات مرور کتاب برای من لطفی امروز با لطفی چند سال قبل بسیار متفاوت است و می تواند دو نگرش مختلف را نسبت به یک موضوع در اختیار مخاطب قرار دهد.
این نویسنده گفت: آدم های کتابخوان آدم های صبورتر، نکته سنج تر و دقیق تری هستند و از این روست که نیاز داریم به گسترش آدم های کتابخوان در جامعه و این تاثیر را در کشور مشاهده کنیم.
لطفی افزود: از این روست که معقدیم کتابخوان ها درونگراتر نیستند، بلکه صبورترند و تصمیمات منطقی تری می گیرند، اما در مطالعه کتاب نیز باید مشاور خوبی برای مخاطبانمان باشیم تا کتاب های بد را مطالعه نکنند.
وی بیان کرد: جملات ارزشمند زیادی در خصوص اهمیت مطالعه کتاب خوب بیان شده است، که یکی از بهترین این جملات این است که « عمر ما آنقدر کوتاه است و کتاب خوب آن قدر زیاد است که بهتر است هر کتابی را مطالعه نکنیم» و بنده به شدت به این جمله معتقدم.

تفاوت فیزیکی شکل کتاب نباید ما را از اصل قضیه دور کند؟
این نویسنده قزوینی گفت: درست است که ما عاشق کتاب فیزیکی هستیم، حس لمس و مطالعه این کتاب ها بی نظیر است؛ اما دنیا بر پایه علایق ما نمی چرخد و از این روست که باید بپذیریم کتاب در هر شکل چه صوتی، چه الکترونیکی و چه فیزیکی تاثیرگذار و ارزشمند است.
لطفی اظهار داشت: هرچقدر هم که بخواهیم در مقابل این جریان ایجاد شده مقاومت کنیم، به هر حال کتاب های جدید راه خود را پیدا می کنند و از این روست که باید در این زمینه نیز با جدیت وارد میدان شدیم و اگر مخاطب ما با کتاب های صوتی و الکترونیکی راحت تر است محتواهای خوب و ارزشمند را در این حوزه معرفی کنیم.
وی ادامه داد: وقتی از کتاب صحبت می کنیم، باید گستره وسیع موضوعی را مد نظر قرار دهیم و هرکسی می تواند در این گستره موضوعی سهم خود را با توجه به علایق خود شناسایی و مطالعه کند و در نهایت لذت حال خوب مطالعه را درک نماید.
این کارشناس ادبیات و سینما گفت: علایق مختلف دقیقا همان چیزی است که می تواند به گستره وسیع موضوعی کتاب رونق ببخشد و کتابخانه ها بسترهای مناسبی برای دسترسی همه سلایق به کتاب ها هستند.
لطفی بیان کرد: با  وجود این که گسترش استفاده از اینترنت و فضای مجازی به حوزه کتاب و کتابخوانی صدمه وارد کرده است؛ اما باید بپذیریم که در هر دوره ای تهدیدات و فرصت هایی وجود دارد که می توان از آنها بهره بگیریم و همان طور که پیش از این نیز گفته شده با استفاده از کتاب های نوین می توان از همین بستر بهره گرفت.

زنجیره کتابخوانی شبکه ای ایجاد کنیم
وی افزود: کتابدار اگر در کتابخانه خود بتواند یک زنجیره کتابداری سالم ایجاد کند، در یک بازه زمانی کوتاه می توانیم مشکلات حوزه کتاب و کتابخوانی را در کشور رفع کنیم.
این نویسنده قزوینی گفت: چرا از شبکه های زنجیره ای همیشه تصور فعالیت ناسالم اقتصادی در ذهن ها شکل گرفته است، در حالی که این سبک از فعالیت در تمام دنیا پذیرفته شده است؛ از این روست که توصیه می کنیم کتابداران در کتابخانه های خود شبکه های سالم کتابخوانی ایجاد کنند.
لطفی ادامه داد: اگر هر کتابدار 5 کتابخوان و مروج کتاب تربیت کند و این افراد هر کدام موظف باشند 5 کتابخوان و مروج کتاب تربیت کنند، در بازه زمانی کوتاهی موجی از کتابخوانی در کشور ایجاد می شود که می تواند چندین سال ما را به جلو هدایت کند.
این پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی  افزود: شاید آخرین کلام ما در این جلسه باید نخستین کلام ما باشد؛ این که کتابدار باید عاشقی کردن با کتاب را بیاموزد و به کتابخوانان این نگاه ویژه را منعکس کند و قطعا با این دیدگاه اتفاقات خوبی در حوزه کتاب و کتابخوانی در کشور رخ خواهد داد.