گروه صنعت و بازرگانی پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، تعامل و تجارت خارجی اساس توسعه هر اقتصادی است اما ایران به دلیل جغرافیای خاص خود و همسایگان متعددی که از شمال تا جنوب و غرب تا شرق خود دارد،ظرفیت قابل توجهی برای توسعه تعاملات تجاری و ارتباطات بازرگانی دارد. رادار اقتصاد در گفت و گو با یحیی آل اسحاق ظرفیت تجاری و تعاملات اقتصادی ایران با منطقه ، میزان آن و نوع نگاه مسوولین به این مقوله مهم در حیات اقتصاد کشور را مورد بررسی قرار داده که در ادامه می خوانید.
یحیی آل اسحاق رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق و فعال اقتصادی درخصوص مهمترین چالش های تجارت خارجی کشور به رادار اقتصاد گفت: یکی از مهمترین چالش های کشور در حوزه اقتصاد، عدم استفاده از ظرفیتهایی است که به صورت بهینه در کشور وجود دارد و توجه به آن ها می تواند بسیاری از مشکلات اقتصادی کشور را حل کند اما متاسفانه مدیران و سیاستگذاران اقتصادی یا به درستی چالش ها، ظرفیتها و فرصت های اقتصاد کشور را نمی شناسند یا قادر به تصمیم گیری های درست براساس اقتضائات زمانی و مکانی نیستند، به همین دلیل است که علی رغم وجود ظرفیت های بزرگ اقتصادی در کشوری چون ایران، شاهد عدم توسعه و رفاه اقتصادی جامعه هستیم.
وی دراین باره خاطر نشان کرد: اگر سیاست گذاری های خوبی در کلان اقتصاد صورت بگیرد و به تعاملات با کشورهای مختلف بخصوص کشورهای همسایه توجه شود قطعا ایران در حوزه تعامل با منطقه و جهان در حوزه سرمایه گذاری های مشترک، صادرات و در حوزه های مدیریت واردات می تواند پیشتاز باشد اما متاسفانه یک یک این ظرفیتها از دید مسوولین و سیاست گذاران کشور مغفول مانده است.
آل اسحاق دراین باره خاطر نشان کرد: ظرفیت تجارت یکی از ظرفیت هایی است که می تواند عامل مهمی برای رشد و توسعه اقتصاد کشور باش، اما چگونگی برخورد و استفاده از ظرفیت تجارت موضوع مهمی در سیاست گذاری های ذیل این موضوع است. برای روشن شدن این موضوع بهتر است مثالی بزنم. ما در وهله اول به صورت مستقیم با ۱۵ کشور و به صورت غیر مستقیم با ۱۸ کشور همسایه هستیم. اگر ظرفیت های اقتصادی همسایگی با این کشورها مورد توجه قرار بگیرد و به طور حساب شده ای نیازهای یکایک آنها مورد تامل قرار بگیرد می توانیم ارز آوری قابل توجهی از کشورهای همسایه داشته باشیم. در ارزیابی های به عمل آمده، میزان تعامل کشورهای منطقه با یکدیگر سالانه در حدود ۱۲۰۰ میلیارد دلار است. از ۱۲۰۰ میلیارد دلار معامله براساس تولیدات کنونی با استانداردها و خصوصیات فعلی در حوزه واردات و صادرات، ایران ظرفیت معامله بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیارد دلار در سال را دارد که متاسفانه در حال حاضر از ۱۰ درصد این ظرفیت استفاده می کنیم!در حالی که ایران امکان تعامل تجاری ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار میلیارد دلاری در سال دارد اما از این رقم بزرگ، فقط حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلار در قالب صادرات و واردات بهره برداری اقتصادی داریم.
رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق دراین باره توضیح داد: آثار تعامل با منطقه در حوزه های مختلف درهای بسته ای را به روی اقتصاد و اجتماع ما باز می کند. فکر کنید اگر ما به کشورهای منطقه تعامل ۳۰۰ میلیاردی داشته باشیم یعنی ۳۰۰ میلیارد دلار اشتغالزایی، ارتقای کیفیت کالای ایرانی، قدرت رقابت و حضور درمنطقه را برای خود رقم زده ایم. از سوی دیگر جدای از آورده های اقتصادی، مباحث امنیتی تعاملات تجاری با کشورهای منطقه نیز بسیار حائز اهمیت است یعنی اگر بتوانیم تعاملات تجاری خود را با منطقه توسعه دهیم به همان نسبت هم بر امنیت کشور افزوده می شود.
آل اسحاق دراین باره توضیح داد: در یک گزارش تحقیقی ثابت شده بین امنیت و توسعه ملی و توسعه تجارت رابطه مستقیمی برقرار است یعنی به نسبت توسعه تعامل و تجارتی که با کشورهای همسایه داشته ایم امنیت کشور هم توسعه می یابد. به عنوان مثال ایران و عراق ظرفیت تعامل ۲۰ میلیارد دلاری دارند که در حال حاضر به ۱۲ میلیارد دلار در سال رسیده است اما کشش افزایش تا ۲۰ میلیارد دلار را دارد، همچنین نوع کالاهایی که به عراق صادر می شود عمدتا کالاهایی است که در واحدهای تولیدی کوچک یا متوسط ساخته می شود. صادرات همین کالاها آثار امنیتی وسیاسی را برای کشور به دنبال دارد که عواید آن کمتر از آثار اقتصادی نیست چرا که رابطه ایران و عراق، ارتباطی استراتژیک و تاریخی است، لذا نباید نسبت به بهره برداری از سرمایه گذاری هایی که دراین رابطه استراتژیک کرده ایم غفلت کنیم، مثل بیرون کردن داعش از عراق و منطقه، چرا که این موضوع روی امنیت ایران، عراق و کشورهای همسایه تاثیر دارد، یعنی امنیت عراق موجب افزایش امنیت ایران می شود. فرض کنید اگر داعش در مرزهای ایران در عراق درکردستان،کرمانشاه و ایلام حاضر بود، قطعا خطر بزرگی امنیت استانهای غربی وبعد از آن کشور را تهدید می کرد لذا از نظر امنیتی فرصت بالایی برای ما به وجود آمده است. پایداری رابطه درعراق بسته به چگونگی تعامل اقتصادی ما با عراق است، بنابراین برای حفظ این پایداری باید رابطه تجاری تنگاتنگی با عراق داشته باشیم چرا که غفلت از این کار یعنی دادن جای خود به سایر کشورها،مثل عربستان سعودی!
رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق دراین باره تصریح کرد: یکی از رقبای ایران در حوزه های امنیتی، سیاسی و اقتصادی عربستان سعودی است.این کشور علی رغم اینکه با هزینه های بسیار زیاد نتوانست به دست داعش اهداف خود را در منطقه پیاده کند امروز، وجه همت خود را بر روابط اقتصادی با عراق گذاشته است یعنی وبه تجار خود برای تجارت با عراق سوبسید می دهد و تلاش می کند تا برای تعامل اقتصادی بیشتر با عراق هزینه کند تا بازارهای این کشور را به دست بگیرد، لذا اگر ما به دنبال ارتباط امنیتی مستمر برای حال و آینده کشور هستیم، بقای این موضوع منوط به بقای توسعه روابط تجاری و اقتصادی است.
آل اسحاق دراین باره خاطر نشان کرد: این موضوع برای سایر کشورهای منطقه هم صادق است. در حال حاضر یکی از مزایای اقتصادی کشور توسعه صنعت برق و انرژی است یکی از رشته هایی که کشوردر ان به توسعه خوبی رسیده در رابطه با تولید برق و انرژی اعم از سخت افزار ماشین آلات و تجهیزات ونیروگاه ها و نیازهای فنی مهندسی بالای نود درصد داخلی است که ظرفیت بالا ومزیت نسبی بالایی برای اقتصاد کشور به شمار می رود، لذا می توانیم سالانه به کشورهای همسایه ۱۵میلیارد دلار برق و انرژی صادر کنیم. می توان به صورت کار مستمر فقط در حوزه انرژی ۱۵ میلیارد دلار درآمد ارزی داشته باشیم. از نظر امنیتی وقتی زندگی مردم کشورهای همسایه وصل به تامین نیاز انرژی از ایران باشد به صورت اتوماتیک وار امنیت ما و سایر کشورها با هم عجین می شود.
یحیی آل اسحاق با تاکید بر ظرفیت های متعدد اقتصادی در ایران با موقعیت ویژه جغرافیایی گفت: واقعیت این است که ایران یک دروازه طلایی برای تامین نیازهای کشورهای آسیای میانه از طریق بنادر جنوبی است. به طور کل چهار سمت ایران دروازه طلایی و ظرفیت ناب تجاری است که اگر از آن به درستی استفاده کنیم، علاوه بر مسائل اقتصادی، موجب حفظ امنیت ما و منطقه می شود. در حالی که ایران می تواند در منطقه سالانه حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیارد دلار درآمد داشته باشد اما از ده درصد این ظرفیت استفاده می کند به این خاطر که اهمیت این موضوع در نظام تصمیم گیری کشور مغفول مانده است یعنی موضوع تجارت وتعاملات اقتصادی منطقه ای جزء حاشیه های تصمیم گیری های سیاست گذاران و مسوولین است که متاسفانه بعضا هم با برخوردهای ابتدایی منفی با این مقوله ها می شود که جای تاسف دارد.
نظر شما