سکاندار بانک مرکزی اگر ازنگاه بورس دنبال حل مسائل باشد مشکلات کشور تشدید خواهد شد/رییس کل بانک مرکزی باید نگرش اقتصادی به اداره بانک مرکزی داشته باشد نه بنگاه داری!

گروه اقتصاد کلان پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، در گمانه زنی هایی که برای انتخاب رئیس بانک مرکزی می شود رسانه ها تلاش می کنند تا رئیس جمهور بهترین گزینه را برای این پست مهم در نظر بگیرد چرا که تصمیم گیری ها و سیاست گذاری های بانک مرکزی می تواند کمک شایان توجهی به اقتصاد و یا موجب تسریع تخریب اقتصاد کشور شود. دکتر حسین عیوضلو استاد اقتصاد و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام و عضو سابق هیات مدیره بانک توسعه صادرات که سالها در حوزه اقتصاد اسلامی قلم زده و از کارشناسان برجسته اقتصاد اسلامی است  مهمترین ویژگی هایی که برای انتخاب رئیس بانک مرکزی باید مورد توجه رئیس جمهور قرار بگیرد را دراین گفت و گو مورد اشاره قرار داده است.

دکتر حسین عیوضلو استاد اقتصاد و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق درباره چرایی اهمیت انتخاب درست رئیس بانک مرکزی به رادار اقتصاد گفت: متاسفانه به اذعان همه ی کارشناسان، مسوولین و مردمی که این سالها و ماه ها معیشت و زندگی آنها به سختی اداره می شود، وضعیت اقتصادی کشور خوب نیست و اقتصاد کشور بیمار است، لذا افزایش مشکلات اقتصادی موجب شده مردم انتظارات ویژه ای از آقای رئیس جمهور برای حل مشکلات اقتصادی کشور داشته باشند تا با اتخاذ راهبرد های اقتصادی مشخصی بخشی از مشکلات اقتصادی کشور درکوتاه مدت حل شود.

وی در این باره افزود: یکی از مهمترین مشکلات امروز کشور که از دل آن تورم بیرون آمده، مساله رشد سرسام آور نقدینگی و افزایش شتابان نرخ تورم است. نرخ تورمی که متاسفانه به دلایل مختلف روند کاهشی ندارد و به نظر می آید امسال نیز نرخ تورم فزاینده ای روبرو خواهیم شد.

استاد اقتصاد خاطر نشان کرد: افزایش تورم و فشارهایی که به بخش های مختلف اقتصادی و به تبع آن به معیشت مردم و تامین نیازهای اساسی آنها وارد می شود موجب شده که مردم از آقای رئیس جمهور انتظار حل هر چه سریع تر بخش مهمی از تورم که زاینده مشکلات اقتصادی است را داشته باشند.از این رو اولین مطالبه مردم داشتن طرح و برنامه اقتصادی برای حل معضلات اقتصادی کشور است. برای حل مسائل و مشکلات اقتصادی لازم است دولت به  کانون مهمی در زمینه حل مشکلات اقتصادی یعنی بانک مرکزی توجه ویژه ای داشته باشد.

عیوضلو گفت: در محور اصلی این بحث و کانون آن لازم است نقش ویژه‌ای برای بانک مرکزی قائل شویم. انتظار این است که قبل از اینکه هرفردی که قرار است به عنوان رئیس بانک مرکزی در این پست و جایگاه قرار بگیرد، مساله طرح اقتصادی یا طرح تحولی اقتصادی که می خواهد دنبال کند را تبیین کند چرا که براساس آن طرح تحول می توان پیش بینی کرد که وضعیت اقتصادی کشور در چه حالتی قرار می گیرد. وگرنه چنانچه برنامه تحولی وجود نداشته باشد نمیتوان به ادامه روند فعلی خوش بین بود. به این معنا که اگر قرار است رئیس بانک مرکزی دولت آقای رئیسی نیز عملکردی شبیه مدیران گذشته داشته باشد، نمی توان انتظار داشت نقش موثری در بانک مرکزی برای حل مشکلات اقتصادی ایفا کند.

استاد اقتصاد توضیح داد: ملاحظه دوم این است که تا کنون نگاه اکثر مسئولان بانک مرکزی، به حل مسائل اقتصادی، نگاه خردی بوده است. به این دلیل که اصولاً کسانی به عنوان رئیس کل بانک مرکزی در دهه های اخیرمنصوب شدند عمدتاً از رشته هایی غیر از اقتصاد و به طور عمده از مدیران عامل بانک بوده اند که به عنوان رئیس بانک مرکزی انتخاب شدند. به عبارت دیگر نگاه مدیریتی این مدیران به اداره بانک مرکزی، شبیه نگاه آنها به اداره یک بنگاه اقتصادی بیشتر شبیه است تا اداره بانک مرکزی.مدیری که بانک را به صورت بنگاه می‌بیند، بانک مرکزی را هم به صورت بنگاه اداره  می کند، چرا که صرفاً به دنبال سود آوری و منافع بنگاه است.

 وی خاطر نشان شد: در حالی که فردی که قرار است متصدی بانک مرکزی باشد باید نگاه کلان اقتصادی نسبت به مدیریت بانک مرکزی داشته باشد. یعنی متخصص اقتصاد کلان، متخصص سیاست‌های پولی و اقتصادی باشد و نگرش اقتصادی  به اداره بانک مرکزی داشته باشد، نه بنگاه داری.

کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی گفت: ملاحظه سوم این است که رئیس کل بانک مرکزی لازم است إشراف و اعتقاد به اقتصاد اسلامی داشته باشد. فردی که قرار است متصدی بانک مرکزی ایران شود یا به عبارت دیگر متکفّل نظام پولی و بانکی کشور باشد چنانچه برنامه تحول نظام پولی و بانکی را در چارچوب اقتصاد اسلامی قرار ندهد، با توجه به اینکه  نظام پولی و بانکی کشور تا کنون در چارچوب قانون اساسی و در چارچوب سیاست‌های کلی نظام عمل نکرده ، این موضوع در این دوره جدید ریاست جمهوری به یک پاشنه آشیل جدّی برای جمهوری اسلامی ایران تبدیل می گردد. در حالی که انتظار می رود نظامات پولی بانکی و بورسی هماهنگی لازم را با چارچوبهای سیاست‌های کلان اقتصاد کشورداشته باشند.

عیوضلو افزود: به عبارت دیگر، به نظر بنده، باید مسائل بانکی و پولی را در چارچوب اقتصاد کلان اسلامی حل کنیم . آنچه تاکنون در کشور عملیاتی شده عمدتاً تکیه به روش های فقهی جزء نگر و رویکردهای غیر تأسیسی بوده اند که بیشتر رویکردهای التقاطی و سکولار را دنبال کرده اند. بحثهای فقهی و عقود اسلامی نیز جزئی از این موضوعات به شمار می رود. قانون عملیات بانکی بدون ربا نیز جزئی از این موارد است.طرح تحول بانکی که در مجلس دنبال می شود اشکالاتی ازاین جنس دارد که ایرادات آن باید حل و فصل شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق خاطر نشان کرد: خوشبختانه هماهنگی مجلس و دولت در دوره فعلی می تواند کمک شایان توجهی به حل مشکلات و مسائل اقتصادی کشور داشته باشد. در این شرایط مدیری که عهده دار و سکاندار بانک مرکزی می‌شود باید با  چارچوب‌های بیان شده هماهنگ باشد تا بتواند مسائل را حل کند، چرا که اگر بخواهد در چارچوب کارشناسی بانکی یا کارشناسی بورسی به دنبال حل مسائل کلان کشور باشد قطعا نه تنها مسائل و مشکلات کشور حل نمی شود، بلکه روز به روز دامنه مشکلات کشور افزایش می یابد.