ورود دادستانی؛ محاکمه آقای مازوت!

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از آرمان ملی- منیره چگینی: بازهم مازوت سوزی در کشور برای تولید برق و بازهم نفس تنگ مردم در روزهای سرد سال. شاید مردم باید به زندگی با دود و آلودگی هوا عادت کنند، آنهم در شرایطی که همه به‌خوبی می‌دانیم مصرف مازوت و نفت کوره، تا چه اندازه برای بیماران و افراد سالمند خطرناک است. اما با این وجود نیروگاه‌های کشور و اطراف کلانشهر تهران که خود از دود خودروها و موتورسیکلت‌ها نفسش به شماره افتاده، مازوت می‌سوزانند و هوا را سمی می‌کنند. افزایش آلودگی هوا با بازگشت فصل سرما بازهم انگشت اشاره را به سمت مازوت‌سوزی در نیروگاه‌ها و صنایع تولیدی کشور برده است. سوختی مخرب که تابلوی کنترل کیفیت هوا با نشانگر میزان غلظت SO۲ وجود آن را تایید می‌کند.

با مه‌آلود شدن هوای تهران، محسن روشنی مدیر واحد پایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران اعلام کرد:«اندازه‌گیری گاز آلاینده SO۲ در پاییز امسال نشان می‌دهد غلظت آن حدود ۲۰ درصد افزایش داشته و این نشان دهنده افزایش استفاده از سوخت‌های دارای محتوای گوگرد بالا در اطراف تهران است.» این گفته‌ها در شرایطی مطرح می‌شود که سال گذشته مصرف مازوت یا نفت کوره در نیروگاه‌ها کتمان و امسال وزارت نیرو اعلام می‌کرد که مازوت سوزی نخواهیم داشت. با این حال مدیر واحد پایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران باور دارد که «با توجه به آنکه معمولا در سوختی مانند مازوت، محتوای زیادی از سولفور و یا گوگرد وجود دارد، هنگام احتراق، گازهایی مانند دی‌اکسید گوگرد نیز تولید می‌شود. این گاز علاوه بر آنکه خود یک آلاینده معیار به شمار می‌رود، می‌تواند با فعل و انفعالات شیمیایی در جو، موجب تشکیل ذرات معلق ریز نیز بشود.» این گفته‌ها در شرایطی مطرح می‌شود که کارشناسان براین باورند که خطر آلودگی هوا کمتر از کرونا نیست و سالانه پنج هزار نفر بر اثر موضوع آلودگی هوا فوت می‌کنند. طبق گزارش‌های رسیده، بیشتر نیروگاه‌ها در اطراف کلانشهرها از سوخت مازوت استفاده می‌کنند و این درحالی است که گوگردی که از سوخت این نفت کوره به وسیله باد به شهرها می‌رود، می‌تواند باعث کاهش عمر و مشکلات شدید ریوی شود. تقریبا در سه دهه گذشته و با تشدید آلودگی هوا، مردم تهران به آسمان خاکستری عادت کرده‌اند. همچنین در اصفهان، تبریز و... تایید شده است. حال که ظاهرا سوخت مازوت در نیروگاه‌ها کاهش پیدا نکرده، مقامات مسئول در کاهش آلودگی هوا به دادستانی احضار شدند. این موضوع را ناصر امانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران تایید و می‌گوید: «امروز (دوشنبه) دادستانی تهران همه مقامات مسئول در حوزه آلودگی هو را احضار کرده است  و بر اساس دستور سازمان بازرسی از مقامات مسئول در شهرداری و سایر دستگاه‌ها گزارش عملکرد اخذ می‌شود. معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار تهران به عنوان متولی اصلی این موضوع در حوزه مدیریت شهری در این جلسه حاضر شده است.» این خبر درحالی مطرح می‌شود که اخیرا معاون سازمان بازرسی کل کشور در نشست بررسی عملکرد دستگاه‌ها در قانون هوای پاک اعلام کرد که گزارش ترک فعل دستگاه‌ها در خصوص قانون هوای پاک به مراجع قانونی ارسال شده است.
 روزانه مصرف ۲۵ میلیون لیتر مازوت 
محسن طرزطلب، مدیر عامل شرکت مادر تخصصی برق حرارتی در خصوص استفاده برخی از نیروگاه‌ها از سوخت مازوت گفت: «در حال حاضر ما از اول سال تا الان در بعضی از نیروگاه‌ها از مازوت استفاده می‌کنیم و این چیز جدیدی نیست.» او معتقد است که «با سازمان حفاظت محیط زیست هم هماهنگ هستیم و اگر در شرایطی اعلام کنند که میزان آلودگی بالا است و از مازوت استفاده نکنید ما آن را قطع می‌کنیم.» طرزطلب در مهرماه سال گذشته در گفت و گو با «تحلیل بازار» گفته بود؛ مصرف مازوت در سال ۹۸ دوبرابر سال ۹۷ شده بود. محمدرضا جولایی، مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز نیز گفته بود که «مصرف روزانه سوخت مایع در نیروگاه‌ها را  ۲۵‌میلیون لیتر برآورد کرده بود.» بنابراین می‌توان گفت در سال ۹۸ حدود ۷ میلیارد مترمکعب مازوت مصرف شده است. علاوه بر این، در سال ۹۷ در مجموع  ۹.۵ میلیارد مترمکعب سوخت مایع در نیروگاه ها مصرف شده که معادل۲۶.۲  مترمکعب در روز بوده است.  زمستان سال ۹۸ بود که عیسی کلانتری رئیس سابق سازمان محیط زیست گفت: «به دلیل تحریم، وزارت نفت نمی تواند مازوت بفروشد، پالایشگاه ها پر از مازوت شدند بنابراین به ناچار نیروگاه ها دوباره به مازوت سوزاندن روی آوردند و گرفتار هوای آلوده شدیم.»
 کوتاهی ‌نکرده‌ایم! 
واکنــش معــاون مرکز ملـی هــوا و تــغییــر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست به این امر، بیان جمله «کوتاهی نکردیم» بود. این درحالی است که دستگاه‌های مسئول را مکلف کرد، طی ۲ هفته توضیحات تکمیلی از چگونگی اجرای تکالیف قانونی، چالش‌ها و موانع موجود را تهیه و به صورت مستند به سازمان بازرسی کل کشور ارائه کنند. با این حال گل‌علیزاده معتقد است که در این قانون، سازمان حفاظت محیط زیست دو تکلیف قانونی دارد؛ یک دسته از آنها، ناظر بر تکالیف خود دستگاه است و دسته دیگر نیز نظارت بر اجرای قانون و آیین‌نامه‌های اجرائی است بنابراین انتظار داریم این سازمان به هر دو وظیفه خود عمل کند و در این زمینه اخطار لازم را داده‌ایم.»  این نخستین بار نیست که عملکرد سازمان محیط زیست در زمینه قانون هوای پاک مورد نقد قرار گرفته است. پیش از این نیز برخی کارشناسان نسبت نبود عزم لازم در سازمان محیط زیست برای استفاده از اختیارات قانونی خود به منظور برخورد با فعالیت‌های آلاینده انتقاد کرده بودند اما داریوش گل‌علیزاده معتقد است که سازمان حفاظت محیط زیست در زمینه قانون هوای پاک کوتاهی نکرده است. سازمان حفاظت محیط زیست بر اساس قانون هوای پاک، چندین تکلیف اجرائی دارد که بیشتر مربوط به تدوین آیین‌نامه‌ها می‌شود و تاکنون ۱۳ آیین‌نامه تدوین شده است و به غیر از یک آیین‌نامه، همه آنها به تصویب هیأت وزیران رسیده و ابلاغ شده است. آیین‌نامه تصویب نشده مربوط به تبصره ۱ماده ۳ قانون هوای پاک درباره نوع و میزان جریمه‌های نقدی در مواقع اضطرار آلودگی هوا است که پیش‌نویس لایحه با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست و نیروی انتظامی تهیه و پس از تصویب در دولت به مجلس ارسال شد ولی ایراداتی به آن وارد و به دولت عودت داده شد و این لایحه در حال حاضر در دولت مورد بررسی مجدد قرار گرفته است، بنابراین ما تکالیف خود را برای تدوین آیین‌نامه‌ها انجام داده‌ایم.