کشف زودهنگام پوسیدگی دندان با فناوری جدید دندانپزشکی

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از ایندیپندنت فارسی؛«پلاک یا جرم دندان، تعداد زیادی باکتری دارد که در زمان برهم‌کنش با شکر موجود در غذای ما، اسید تولید می‌کند» -University of Washington and IEEE Xplore/Creative Commons

دانشمندان دستگاه جدیدی که با نور ال‌ای‌دی (LED) میزان تغییرات شیمیایی خاصی که منجر به پوسیدگی دندان می‌شوند را شناسایی و سنجش می‌کند، ساخته‌اند. پیشرفتی که ممکن است منتهی به [ابداع] روش‌های بهتری برای جلوگیری از بروز چنین شرایطی حتی قبل از شروع آن شود.

بر اساس توضیحاتی که ماه پیش در مجله «ترنزکشنز آن بیومدیکال اینجینیرینگ» (Transactions on Biomedical Engineering) IEEE درباره این دستگاه منتشر شد، طرح اولیه این ابزار که دستگاه او-پی اچ (O-pH) خوانده می‌شود، اسیدیته‌ای که باکتری‌ها در پلاک‌ها [یا اصطلاحا جرم دندان] ایجاد می‌کنند و منجر به پوسیدگی دندان می‌شوند را اندازه‌گیری می‌کند.

این دستگاه نور ال ای دی ساطع می‌کند و با استفاده از یک رنگ شیمیایی مورد تایید سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) که برای دندان کاربرد دارد، فلورسانس آن را می‌سنجد.

این ابزار نوری، بسته به واکنش نور، یک مقدار عددی از پ هاش (PH) یا اسیدیته از پلاک‌هایی که دندان‌ها را پوشانده ارائه می‌کند. محققان می‌گویند این سنجش می‌تواند به دندانپزشک بگوید که کدام قسمت از دندان، بیشتر در خطر ایجاد یک حفره است.

مانوجا شارما، نویسنده اصلی این مطالعه و دانشجوی دوره دکتری در دانشگاه واشینگتن در ایالات متحده در اظهاراتی گفت: «پلاک [یا جرم دندان]، تعداد زیادی باکتری دارد که در زمان برهم‌کنش با شکر موجود در غذای ما، اسید تولید می‌کند.»

شارما توضیح می‌دهد: «این اسید همان چیزی است که باعث خوردگی سطح دندان و درنهایت، ایجاد حفره می‌شود؛ بنابراین، اگر بتوانیم اطلاعاتی در مورد فعالیت اسیدی دریافت کنیم، می‌توانیم برآورد و ایده‌ای از نحوه رشد باکتری‌ها در بیوفیلم یا پلاک دندان به دست آوریم. 

ازآنجایی‌که همه باکتری‌های موجود بر روی پلاک بد نیستند یا به ایجاد حفره منجر نمی‌شوند محققان می‌گویند سنجش اسیدیته محیط می‌تواند به دندانپزشکان بگوید که چه چیزی درباره خطر مشکلات پیش‌رونده باید بدانند.

آن‌ها می‌گویند چنین موضوعی می‌تواند نیاز به آزمایش باکتری‌های به‌خصوص را که تعداد زیادی از آن‌ها روی هر پلاک مشخص وجود دارند، کاهش دهد.

دانشمندان برای انجام این مطالعه، ۳۰ بیمار بین ۱۰ تا ۱۸ سال، با میانگین سنی ۱۵ سال را در مرکز دندانپزشکی کودکان دانشکده دندانپزشکی دانشگاه واشینگتن (UW) انتخاب کردند.

محققان می‌گویند که آن‌ها کودکان و نوجوانان را برای انجام این مطالعه انتخاب کردند، زیرا پوشش خارجی طبیعی مینای دندان روی دندان‌های آن‌ها به‌مراتب از بزرگسالان نازک‌تر است و دریافت هشدار زودهنگام در خصوص فرسایش اسیدی برای آن‌ها از اهمیت بیشتری برخوردار است. 

آن‌ها همچنین دانشجویان سال دوم و سوم دانشکده دندانپزشکی را تحت نظارت یکی از اعضای هیئت‌علمی به کار گرفتند.

دانشمندان در این مقاله می‌نویسند: «در این مطالعه، افراد با بار بیوفیلم کم (پس از تمیز کردن) و با بار بیوفیلم زیاد (پیش از تمیز کردن) که هر دو سطح ناسالم و سالم را داشتند، ثبت نام کردند.»

دانشمندان می‌گویند، فکر اضافه کردن آزمایش اسیدیته باعنوان یک روش بالینی جدید، از این تصور ناشی شد که وقتی بیمار در ابتدا روی صندلی دندانپزشکی می‌نشیند، پیش از اینکه دندان‌هایش تمیز شود، «دندانپزشک [دندان‌های] آن‌ها را با محلول رنگی فلورسنت بی‌مزه شست‌وشو می‌دهد و سپس دندان‌های [بیمار] را با نور بررسی می‌کند تا نواحی با تولید اسید بالا را جست‌وجو کند.»

محققان در این آزمون، ماده رنگی را برای دندان‌ها به کار بردند و یک ابزار نمونه‌گیر به انتهای میله معاینه که با چرخیدن بالای سطح دندان‌ها، نور را گردآوری و پخش می‌کرد، اضافه کردند.

در ادامه، این نور جمع‌آوری‌ شده به یک جعبه مرکزی بازمی‌گردد که پ هاش (pH) که حاکی از شرایط روی دندان‌های بیمار است را نشان می‌دهد.

دانشمندان این آزمون را پیش و پس از شست‌وشوی قند و [اعمال] سایر تغییرات در شرایط ازجمله پیش و پس از جرم‌گیری عمیق، چند بار تکرار کردند. 

دانشمندان با برشمردن محدودیت‌های این مطالعه، گفتند که قادر به سنجش مداوم محل یکسان روی هر دندان در طول هر مرحله از آزمایش نیستند.

آنان گفتند که در حال حاضر تنظیماتی روی دستگاه‌ انجام می‌دهند تا نسخه‌ای از آن را که تصاویری برای دندانپزشکان تولید کند و محل دقیق اسیدیته بالا را (جایی که حفره بعدی ممکن است ایجاد شود) فورا نشان دهد، بسازند.

شارما می‌گوید: «ما به نتایج بیشتری نیاز داریم تا نشان دهیم [این روش] به چه میزان در تشخیص موثر است، اما قطعا می‌تواند به ما در درک بخشی از سلامت دهان و دندان شما کمک کند.»

او افزود: «[این روش] همچنین می‌تواند به آموزش بیماران در مورد اثرات قند بر روی ساختار شیمیایی جرم دندان کمک کند. ما می‌توانیم به آن‌ها به‌صورت مستقیم و زنده نشان دهیم چه اتفاقی می‌افتد و این تجربه‌ای است که آن‌ها به خاطر می‌آورند و می‌گویند، خب، بسیار خب، باید مصرف شکر را کم کنم!»