بازارها در ۱۴۰۲ شبیه کدام سال در اقتصاد ایران هستند؟

در سال جدید، بازارها روند متفاوت و پرنوسانی را شروع کردند. اما اگر قرار بر تکرار تاریخ باشد، امسال شبیه کدام سال‌ها در یک دهه گذشته خواهد بود؟ آیا می‌توان گفت در مجموع یک دهه گذشته بازاری برنده بوده است؟ با بررسی هفت بازار مختلف از سال ۹۱ تا پایان ۱۴۰۱ شاید بتوان جواب این سوال‌ها را یافت. بررسی‌ها نشان می‌دهد یکی از مهمترین محرک‌های بازارها در برش زمانی مورد بررسی، موضوع تحریم‌ها یا رفع تحریم‌ها بوده است. به این ترتیب که در هر دوره‌ای که تحریم‌ها تشدید شده یا اتفاقی در فضای تحریم‌ها رخ داده ابتدا بازارهایی همچون دلار و سکه با صعودهای بالایی همراه شده‌اند؛ همچون سال ۹۱، سال ۹۷ (که خروج ترامپ از برجام اتفاق افتاد) و سال ۱۴۰۱ که امید به احیای برجام، بهبود روابط و رفع تحریم‌ها رنگ باخت. اما در دو دوره ۹۲ تا ۹۶ را مشاهده می‌کنیم که با مطرح شدن اخبار و رویدادهایی که سیگنال بهبود روابط و رفع تحریم‌ها را می‌دادند، همزمان با کاهش سطح تورم، تلاطم‌ بازارها نیز کاهش یافته است. این رفتار را در معاملات سال ۱۴۰۰ بازارها نیز شاهد بودیم. اما نکته جالب آنکه بعد از اوج گیری دلار و سکه، معمولا یک سال بعد بازاری همچون بورس در صدر توجهات سرمایه‌گذاران قرار گرفته است. همانند سال ۹۲ (پس از جهش دلار و سکه در سال ۹۱)، سال ۹۸ و ۹۹ (پس از جهش ارزی سال ۹۷) که شاهد صدرنشینی بورس در میان هفت بازار مورد بررسی بودیم. حالا اگر قرار باشد همین سناریو تکرار شود، با توجه به جهش ارزی رخ داده در سال ۱۴۰۱ و بازدهی بالای دلار و سکه و با عنایت به اینکه در سال جدید احتمالا وضعیت تحریم‌ها نوسان سنگینی ندارد، ممکن است شبیه به سال‌هایی باشد که بورس با تجربه رشد بهترینسبت به دیگر بازارها همراه شود.