به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از فارس، وقتی لباس سپید پرستاری را برتن می‌کنی، باید این عهد را با خدای خود ببندی که درد بیمار را بر درد خود ارجحیت دهی و از هر اقدامی که برای تسکین آلام دردمندان دریغ نکنی. پرستار که باشی فرقی نمی‌کند تا چه زمانی در بیمارستان هستی، یا چند ساعت نخوابیده‌ای و یا چندین روز است که لحظه‌ای استراحت نکرده‌ای، پرستار که باشی خودت را نادیده می‌گیری و راهی برای تسکین بیماران پیدا می‌کنی، در ۹ ماهه گذشته که شاهد شیوع بیماری کرونا در کشور بودیم پرستاران نشان دادند که پایبند عهدشان ماندند و برای کمک به یک بیمار دردمند مبتلا به کرونا از هیچ کاری دریغ نکردند، هرچند در همین دوران نیز با مشکلات زیادی مواجه بودند.
به بهانه شنیدن درد دل‌ها و مشکلات پرستاران در این روزهای پر از رنج با چند تن از پرستاران هم صحبت شدیم و درددل‌های آنان را شنیدیم. این میزگرد با حضور سجاد حسن زاده دکتری آناتومی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، مصطفی عبدالملکی لیسانس پرستاری و فوق لیسانس مدیریت بهداشت و درمان و امیر مسعود یاراحمدی کارشناس بهیاری برگزار شد.
*چند وقت است که در بحران کرونا مشغول به خدمت‌رسانی هستید؟ بزرگترین مشکل این روزهای پرستاران چیست؟
حسن زاده: ده سال است به عنوان پرستار مشغول به کارم و از اول شیوع بحران کرونا وارد میدان مقابله با کرونا شدم، از گذشته فریاد پرستاران به دلیل کمبود نیرو بلند بود و این موضوع وقتی به بحران کرونا رسید بیشتر نمایان شد. متاسفانه همین موضوع باعث فشار کاری پرستاران شده است و برخی از آنها مجبورند شیفت‌های طولانی مدت با شرایط خاص را بگذارنند و همین شیفت‌ها اثرات منفی روی آنها می‌گذارد. بسیاری از عوامل در این قضیه دخیل است که یک پرستار در محیط کاری موفق باشد، اما متاسفانه کمبود نیرو و فشار کاری زیاد و متناسب نبودن حقوق و مزایا از جمله معضلاتی است که تا حد زیادی روی پرستاران تاثیر گذاشته است و روز به روز خود را نمایان می‌کند. به طوری که شاهدیم مسوولان نیز تصمیم به افزایش و جذب پرستار گرفته‌اند.
*ساعات کاری پرستاران در بحران کرونا چقدر افزایش یافت؟
عبدالملکی: ساعات کاری پرستاران به نسبت گذشته تغییر کرده است و اغلب بیمارستان‌های ما تغییر کاربری داده‌اند تا درآمدهای خود را بالا ببرند، در بیمارستان خصوصی معمولا شیفت‌ها بالای ۸ ساعت است و پرستار باید در کاورهای گرم شیفت خود را بگذارند. اگر پرستاری کوچکترین خطایی انجام دهد آسیب را خودش می‌بیند، شیفت‌های کاری اگر قرار است شبیه پروتکل‌های جهانی اجرایی شود که باید زمان آن مشخص باشد اما متاسفانه می‌بینیم گاهی برای سی بیمار یک یا دو پرستار خدمات ارائه می‌دهند که همین موضوع باعث کاهش کیفیت خدمات پرستاری شده است.
*کدام قوانین حوزه پرستاری طی سالهای اخیر روی زمین مانده و اجرا نشده است؟
حسن زاده: برخی قوانین حوزه پرستاری در سال ۸۸ تصویب شده است و اجرایی نشده است و زمانی که وزیر جدید بر صندلی وزارت می‌نشیند اعلام می‌کند که این مصوبات مربوط به دولت قبل بوده است، قانون تعرفه‌گذاری و بهره‌وری باید اجرایی شود، از زمان شیوع کرونا اعلام شد که بیمارستان‌های دانشگاهی باید کارانه و حق ویژه کرونا پرداخت کنند اما متاسفانه این قانون در بیمارستان‌های تامین اجتماعی و خصوصی اجرایی نمی‌شود، بیمارستان خصوصی اعلام می‌کند اگر درامد بالایی داشت حق کرونا را پرداخت می‌کند اگر نداشت که هیچ!
یکی از اعضای کمیسیون بهداشت و درمان می گفت ما برنامه‌ریزی انجام داده ایم که یک سری نیرو چند ساعت آموزش ببینند و به عنوان کمک پرستار فعالیت کنند همین طرز تفکر باعث شده هر کسی ادعای پرستاری کند. آن کسی که باید تاوان این بی برنامگی را بدهد فرد بیمار است زیرا باید هزینه درمان را پرداخت کند اما آنطور که باید خدمات با کیفیت دریافت نکند.
*از نظر شما به عنوان افرادی که مدت‌هاست با بیماران کرونا درگیر هستید دلیل افزایش شیوع کرونا در کشور چیست؟
عبدالملکی: تجربه من نشان می‌دهد مجریان بهداشت و درمان در برخی بیمارستان‌ها از سواد و تجربه کافی برخوردار نیستند به طور مثال دو هفته قبل در یکی از شهرستان‌ها شاهد برگزاری مراسم و تشییع جنازه یک فوتی کرونا و یک بیمار عادی بودیم که همین همزمانی باعث تجمع دو هزار نفر شد که متاسفانه این موارد به دلیل بی برنامگی رخ می‌دهد و طبق اطلاعاتی که به دست من رسید در همین مراسم بیش از صد نفر به کرونا مبتلا شده‌اند.
با بیماران که صحبت می‌کنیم و دلیل ماسک نزدن آنها را می‌پرسیم می‌بینیم که توانایی تهیه روزانه ماسک را ندارند و متاسفانه می‌بینیم برخی از مردم از یک ماسک سه لایه چند روز استفاده می‌کنند، همچنین می‌بینیم برخی که وضعیت اقتصادی مطلوب‌تری دارند نیز رعایت نمی‌کنند، متاسفانه شاهدیم که برخی مبتلایان بدون مشورت پزشک اقدام به مصرف خودسرانه دارو می‌کنند همین موضوع می‌تواند منجر به باعث افزایش مرگ و میر بیماران شود. زمانی که فردی به بیماری کرونا مبتلا می‌شود باید طبق پروتکل دارو مصرف کند، وقتی وارد آزمایشگاه خصوصی یا بیمارستان می‌شویم می‌بینیم که با ازدحام مردمی مواجه هستیم که کمترین علائم را دارند و در صورتی که به کرونا مبتلا نباشند ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. در حال حاضر بسیاری از مراسم‌ها به صورت پنهانی برگزار می‌شود که امیدواریم با اجرای محدودیت‌ها شاهد کاهش برگزاری مراسم‌ها باشیم.
یار احمدی: یکی از دلایل بالا رفتن مرگ و میر این است که برخی مراکز که استاندارد نیستند را به بیماران کرونایی اختصاص داده اند و الان هر پرستاری با هر درجه ای را در بخش آی سی یو بالای سر مریض گذاشته اند. وقتی بیمار را به بیمارستان می رسانیم اما به دلیل کرونا چون نمی توانیم وارد بخش ها شویم و از کیفیت ارائه خدمات به بیمارمان باخبر شویم، بنابراین نمی توانیم بفهمیم که قرار است چه اتفاقی برایش بیفتد بنابراین در این موقعیت آیا پرستار حرفه ای و با تجربه بهتر کار می کند یا پرستار مبتدی!
*وضعیت پرستاران در بیمارستان‌های خصوصی چگونه است؟
حسن زاده: برخی بیمارستان ها سیستمشان را اینطور چیده اند که پرستار مقیم نداشته باشند یعنی شیفت ها را براساس بیمار تعریف می کنند. اکثر بیمارستان های خصوصی بعد کرونا تغییر کاربری داده اند و گفته اند که چون به خاطر کرونا مردم برای جراحی و درمان های دیگر مراجعه نمی کنند، تعداد تخت آی سی یو را از ۱۰ به ۶۰ رسانده تا بتوانند کمبودهایش را جبران و درآمدزایی کنند. وقتی پرستار مجبور است کار کند و از طرفی یک پرستار باید ده بیمار را پوشش دهد، کیفیت خدمات پایین می‌آید. در شروع بیماری کرونا در تعداد پرستار مشکلی نداشتیم اما اینقدر طی ماه‌های گذشته آنقدر ریزش پرستار داشتیم که الان با کمبود و محدودیت پرستار مواجهیم.
یار احمدی: در بیمارستان های خصوصی به صورت معمول عصر و شب فعالیت می کنیم یعنی ۱۸ ساعت ولی اگر تاریخ شیفت به روز تعطیل بخورد باید ۲۴ ساعت شیفت بدهیم آن هم در یک مرکز. در بیمارستان های دولتی به دلیل نظارت بیشتر حداکثر کار در شیفت ۱۲ ساعت است.
مثلا اگر در یک مرکز بین سه نیروی پرستار یک نفر کرونا بگیرد، دو نفر دیگر باید کار او را پوشش دهند. این مشکل امکان دارد در مرکز دیگر هم پیش بیاید و کار مضاعف بر گردن یک پرستار محول خواهد شد.
*برخی خبرها حکایت از آن دارد که بیمارستان‌های خصوصی بیمار را برای دریافت پرستار به خارج از بیمارستان ارجاع می‌دهند این موضوع را تایید می‌کنید؟
عبدالملکی: بیمارستان های خصوصی علت اینکه مراقب یا پرستار می‌گذارند چون منبع درآمدشان است یعنی با یک شرکت خصوصی قرارداد می بندند و می‌گویند شیفت‌های خصوصی ما را پوشش دهید. هم کمبود نیرو جبران می شود هم درآمدزایی می کنند. در واقع با این کار سهمی را برای خود برداشته و درصدی را به شرکت می‌دهد. در بیمارستان دولتی هم اگر بیماری مراقب نداشته باشد می‌گویند با فلان شرکت قرار داد داریم و بیمار و خانواده‌اش مبلغی به یک مراقب و پرستار می دهند که کنارش بایستد.
در بیمارستان های دولتی هم با یک شرکت خصوصی قرار داد بسته اند که نیروهای پرستاری خود را تأمین کنند و شرکت خصوصی به دلیل کرونا برای مثلا ۸۹ روز با شرکت مورد نظر قرار داد بسته است که به پرستاران سنوات و عیدی ندهد و این طور وانمود می‌کنند که هم می‌خواهند به سیستم کمک کند تا کمبودشان جبران شود هم اینکه به نفع خودش کار کنند.
*فاصله دریافتی حقوق پرستار و پزشکان چقدر است؟
حسن زاده: فاصله دریافتی بین بچه های پرستاری و پزشکان زیاد است که حتی شما تصور هم نمی توانید بکنید، در حالیکه این فاصله دریافتی با توجه به شرایط کرونا واقعا بی معنی است. در کشور ما پزشک سالاری مرسوم است مثلا یک پرستار حدود ۴ میلیون می گیرد و یک پزشک حداقل ۱۵ الی ۲۰ میلیون، ولی تا حالا پزشکان به درآمد خود اعتراض نکرده اند و هیچ بیمارستانی حق ندارد کارانه و دستمزد پزشک را ندهد در حالیکه همیشه پرستاران آخرین گروه دریافت حقوق هستند و می دانیم که تمام مراقبت های بالینی و خدمات را پرستار انجام می دهند.
یار احمدی: یک پرستار با حقوق پایین برای گذران زندگی باید چند جا کار کند و این نیرو همیشه در محل های کار و خانه خود خسته است.سیستم درمان ما پزشک محور است و همه کسانی که تصمیمات را در نظام سلامت می گیرند پزشک هستند و تمام امتیازات به سمت پزشکان متمایل می شود. فیش حقوقی من در سمت سوپروایزر به عنوان یک پرستار ۶ میلیون و ۲۰۰ است و هم سمتی من در بیمارستان دولتی حدود ۸ تومان می گیرد. حقوق پرستار با پزشک حداقل ۶ الی ۷ برابر فرق می کند. در بیمارستان خصوصی که این اختلاف بسیار بیشتر است.
*پذیرش بیماران کرونا به نسبت تعداد پرستاران صورت می گیرد؟
یاراحمدی: وقتی یک پرستار در مجلس نداریم، چگونه می توانیم انتظار داشته باشیم تصمیمی در مورد پرستاران گرفته شود؟ همه چیز به یک جشن صوری روز پرستار ختم می شود و به چند پرستار گزینشی هدیه داده می شود. در کشور ما پرستاران در تصمیم گیری و قانونگذاری هیچ نماینده ای ندارند. چند سال پیش (دوره دکتر دستجردی) بدون هیچ بررسی سیستم بهیاری (گذراندن سه سال دوره) را جمع کردند و جای آن کمک پرستار گذاشتند که ۴ ماه آموزش فشرده می بینند. حتی قرار شد بهیاران را ارتقاء تحصیلی دهند اما هیچ کدام از مصوبات در خصوص حوزه بهیاری اجرا نشد و فقط سیستم بهیاری برداشته شد.
یک سیاستگذاری دقیق برای درجه بندی بیمار کرونایی وجود ندارد الان در هر بخش امکان دارد بیمار کرونایی وجود داشته باشد. اگر در بخش باشیم به طور معمول مثلا ۴۰ تخت هست که همیشه ۴ پرستار فعال هستند و در شرایط کرونا هم همینطور است. آی سی یو ها هم قبل کرونا نهایتا دو الی سه تخت به یک پرستار می رسید اما الان تعداد تخت آی سی یو زیاد شده و نیروی پرستار نه.
خیلی از پرستاران خانم در محیط خانواده مشکل پیدا می کنند بالاخره فرزند و همسر هم انتطاراتی دارند و این پرستار اگر تأمین باشد، بیش از یک شیفت کار نمی‌کنند. اما اینقدر دریافتی جامعه پرستاری نسبت به تورم جامعه کم است که پرستاران مجبورند چند جا کار کنند و سطح کارائی‌شان پایین می آید. واقعا با این فشار پرستار نمی‌تواند دغدغه رسیدگی بهتر به بیمار را داشته باشد.
نظر شما