دست بردن به منابع ارزی برای جبران زیان بورس ممنوع! /چنین تمهیداتی به هیچ وجه علمی نیست/ دولت نمی تواند بدون رشد اقتصادی، رشد بورس را رقم بزند

گروه بورس پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، هیجانات آنی و تلاش مسوولین دولتی برای کشاندن مردم به بورس در سال گذشته، کار دست سهامداران داد. کسانی که مالباخته این بازار هستند از جمله گروه هایی به شمار می روند که آشنایی لازم را با اصول اولیه و تکمیلی سرمایه گذاری در بورس را ندارند. این افراد که از سال گذشته به دولتی که آنها را به سرمایه گذاری در بورس فراخواند معترض هستند، تلاش می کنند تا با تحمیل فشارهای مختلف، زیان آنها جبران شود. استاد و تحلیلگر مسائل اقتصادی درخصوص تبعات و پیامدهای جبران مالی زیان دیدگان بورس با دست بردن به منابع مختلف در اقتصاد به رادار اقتصاد توضیحاتی داده که در ادامه آمده است.

هوشنگ شجری اقتصاددان بازنشسته و رئیس سابق دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان درخصوص تبعات جبران زیان سهامداران بورس توسط دولت گفت: به طور کلی هیچ دولتی مسوول آنچه در بازار سرمایه اتفاق افتاده نیست، هر چند مساله بازار سرمایه به دلیل اشتباهات مکرر یا تعمداتی که در این بازار از سوی دولت ها به کار گرفته می شود را به گونه ای می توان به دولتمردان نسبت داد، اما حتی اگر دولتمردان مردم را به بورس فراخوانده باشند این موضوع نیز نمی تواند دلیلی برای ورود غیر آگاهانه به بورس و سرمایه گذاری در بازاری باشد که از روند آن اطلاع کافی نداریم.

وی دراین باره خاطرنشان کرد: ضمن اینکه افزایش تورمی که از یکی دو سال گذشته در اقتصاد رخ داده عملا سود دهی شرکت ها را افزایش داده و ارزش دارایی های آنها را بیشتر کرده است. از این منظر بورس همچنان یکه تاز بازارهای با درآمد و سود است. اما به هیچ دلیلی فعالین بازار سرمایه، سهامداران ومسوولین نمی توانند دولت را وادار به پرداخت زیان سهامداران کند. دولت در این موارد هیچ تعهدی ندارد، لذا هر تعهدی که بر دولت تحمیل شود به معنای واقعی بر تک تک مردم ایران، اعم از سهامدار یا غیر سهامدار تحمیل شده که کمترین اثر آن افزایش نرخ تورم در همه بازارها و کالاهاست.

 هوشنگ شجری کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی با تاکید بر ضرورت آشنا سازی مردم با بازار سرمایه گفت: متاسفانه در ایران، فرهنگ سهامداری ترویج نشده است. در تمام دنیا، فرهنگ سهامداری به بهترین نحو ممکن از کودکی به مردم آموزش داده می شود تا با ریسک های سهامداری و فواید آن آشنا شوند.نحوه صحیح سرمایه گذاری در بورس را بیاموزند تا پیامدهایی که بر سهامداران ناآشنا وارد می شود، به حداقل ممکن برسد. در حالی که در ایران بدون ترویج فرهنگ سهامداری سال گذشته از مردم دعوت شد. وقتی سی میلیون نفر ناآشنا به بورس وارد این بازار شوند قطعا نوسانات بازار کار دست آنها می دهد. همانگونه که نوسانات بعد از مرداد ماه سال 99 مردم را شوک زده کرد.

کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی تصریح کرد: دولتمردان و مسوولین اقتصاد کشور باید مسائل اقتصادی مثل سهامداری را به مردم آموزش دهند. این آموزش ها باید به عموم مردم ارائه شود، چرا که آموزش هایی از این قبیل باعث گرایش و اقبال مردم کشورهای توسعه یافته به بازار سرمایه شده است. آموزش هایی که امید به درآمد بیشتر مردم را وادار می کند به جای سفته بازی در بازارهای مولد سرمایه گذاری کنند. در ایران به دلیل عدم آشنایی مردم با ضوابط و قواعد حاکم بر بازار بورس اوراق بهادار، زیان های متعدد هشداری است به مردم و مسوولین که بدون آگاهی وارد این بازار نشوند و از دولت توقع جبران زیان نداشته باشند. ضمن اینکه دولت نیز نه تنها در این موضوع، بلکه در سایر موارد مثل صندوق ها و بانکها نباید وارد مساله شود و از جیب عموم مردم، هزینه هایی از این دست را پوشش دهد.

 هوشنگ شجری استاد بازنشسته اقتصاد گفت: در تمام کشورهای توسعه یافته برنامه های بسیار متنوعی از طریق رسانه های مختلف برای آشنایی با اصول اولیه سرمایه گذاری در بورس و بازارهای مولد به مردم داده می شود. آموزش هایی مثل اینکه با سرمایه های از محل پس اندازهای خود وارد بازار سرمایه شوند. فروش دارایی ها برای ورود به این بازارها مطلقا ممنوع اعلام می شود.

کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی در این باره خاطر نشان کرد: دولتی  با کسری بودجه شدید، هر گونه جبران زیان سهامداران را اگر در دستور کار قرار دهد یعنی بار تورمی مضاعفی به مردم تحمیل کرده باشد. از سوی دیگر برداشت از صندوق ذخیره ارزی برای پوشش زیان های بورسی، راهکار و راهبرد غیر نرمالی است. چرا که هدف از ایجاد صندوق توسعه ملی که در اساسنامه این صندوق ذکر شده ایجاد منابع برای آیندگان و منتفع شدن مردم در زمان حال حاضر و در آینده از منابع این صندوق است. اگر دولت برای بورس از صندوق توسعه ملی برداشت کند قطعا مخالف با اساسنامه و اهدف این صندوق عمل کرده است.

وی دراین باره خاطر نشان کرد: حتی اگر موجودی صندوق توسعه ملی و صندوق های دیگر برای چند ماه در بورس ریخته شود، قطعا جز گشایش های مقطعی راه به جایی نمی برد و بورس به دلیل  ضعف اقتصاد و تحریم ها و مسائل دیگری که اقتصاد ایران را تضعیف کرده، دوباره به نقطه اول برمی گردد، مثل ماشینی که به دلیل روشن نشدن چند متری هول داده شود، بالاخره راننده خسته می شود و ماشین را به حال خود رها می کند. در واقع چنین تمهیداتی برای رونق دادن به بورس به هیچ وجه علمی نیست.

هوشنگ شجری ربط بین رشد اقتصادی و رشد بازار سرمایه را اینگونه توضیح داد و گفت: بازار سرمایه بخصوص بورس و اوراق بهادار آیینه تمام نمای اقتصاد کشور است. وقتی اقتصاد دچار تحریم و سوء مدیریت باشد، این بازار هم تافته جدا بافته از کل اقتصاد کشور نیست، لذا حتما دچار مشکلاتی می شود. بازار سرمایه هم از تورم، بیکاری و سایر متغیرهای اقتصادی که همواره نوسانات منفی را تجربه می کنند جدا نیست و از آنها تاثیرات منفی می پذیرد. بنابراین باید قبول کنیم وقتی اقتصاد دائما در حال نوسانات منفی است، هر گونه رشد بورس یعنی رشدی حبابی در این بازار رخ داده که قطعا دستوری است. ترکیدن حباب بورس، به معنای از دست رفتن سرمایه های مردم و نابودی خیالات بلند پروازانه است.

وی در این باره توضیح داد: در واقع بورس هم جزیی از اقتصاد کشور است. اگر از این زاویه به بازار سرمایه نگریسته شود دولت با تهمیداتی که برای بهبود وضعیت سایر بخش های اقتصادی در دستور کار قرار می دهد می تواند بورس را هم به سمت رشد حرکت دهد، در غیر این صورت برداشت از صندوق توسعه ملی یا هول دادن بانکها برای خرید اوراق و سرمایه گذاری دربورس نمی تواند بازار سرمایه را رشد دهد. به این مثال شبیه است که کار نکنیم، اما برای تامین مخارج خود از پس انداز مصرف کنیم. دولت نمی تواند بدون ایجاد رشد اقتصادی و بهبود سایر بخش های اقتصادی، رشد بورس را رقم بزند.