گروه اقتصاد کلان پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، هنگامی که تصمیمات راهبردی که در بهبود عملکرد اقتصادی ایران باید گرفته شود دیر اتخاذ می شود یا سیاستهای شفاف و ثابت شده ای که موفقیت آن تضمین و تجربه شده باشد در دستور کار دولت قرار نمی گیرد، بالعکس سیاست هایی برای اجرا ابلاغ می شود که برای چندین بار و به صورت کرات به کار گرفته شده اما در نهایت جز شکست و تحمیل خسارت به اقتصاد ماحصلی نداشته، منجر به گسترش فضای بی اعتمادی به مسوولین می شود. استاد اقتصاد در گفت و گو با رادار اقتصاد بخش مهمی از التهابات امروز نرخ ارز را ناشی از بی اعتمادی شدید مردم به مسوولین و وعده های اصلاحات و تدابیری می داند که در حوزه اقتصاد و بازار ارز بیان می کنند.
کامران ندری استاد اقتصاد وعضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام در گفت و گو با رادار اقتصاد بخشی از دلایل افزیش نرخ ارز را ناشی از عدم اعتماد مردم به سخنان مسوولین امر نسبت داد ودر این باره گفت: یکی از موضوعاتی که به التهابات بازار ارز دامن می زند عدم اعتماد مردم به سخنان مسوولین است، به بیان دیگر مسوولین اعتباری نزد مردم ندارند یا اعتبار لازم را از دست داده اند. متاسفانه شاهد هستیم اعتماد مردم به گفته ها و وعده های مسوولین به پایین ترین سطح ممکن رسیده و حتی گاهی اوقات برعکس آن استنباط می شود.
وی در این باره افزود: به عنوان مثال و وقتی گفته می شود در بازار ارز اتفاقی نمی افتد که منجر به گران شدن نرخ ارز شود، مردم گمان می کنند اتفاقی در شرف وقوع است و به سمت خرید ارز می روند، این موضوع به یک معضل برای مدیریت اقتصاد ایران تبدیل شده است به همین خاطر اقتصاددانان همواره به مسوولین اقتصادی توصیه می کنند باید گفتار و عمل یکسانی داشته باشند مبادا گمان کنند با تفاوت در گفتار وعمل می توانند مردم را فریب دهند، بلکه باید واقعیتها به مردم گفته شود و برنامه های شفافی داشته باشند، ضمن اینکه در خصوص وعده های داده شده به مردم باید پاسخگو باشند.
وی در این باره خاطر نشان کرد: به عنوان مثال اگر وزیری که درهفته های گذشته به مردم وعده داد که حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی فقط منجر به افزایش چهار قلم کالا می شود و امروز به مردم ثابت شده که قیمت تمامی اقلام و خدمات مورد استفاده آنها به شدت افزایش رفته و همچنان روند افزایش نرخ تورم صعودی است پاسخگو می بود شاید وضیت بهتری می داشتیم. تا زمانی که شفافیت و پاسخگویی وجود ندارد اعتبار وزیر مربوطه و تیم اقتصادی دولت زیر سوال می رود، ضمن اینکه کاهش اعتماد مردم به مسوولین اقتصادی، هزینه اجرای برنامه های دولت را در بخش اقتصاد به شدت بالا می برد.
کامران ندری با مثالی درباره رئیس بانک مرکزی و وعده داده شده به مردم گفت: هفته گذشته بانک مرکزی اعلام کرد از سران قوا مجوز مداخله نامحدود در بازار ارز را گرفته است، بدتر از این اعلام کرد بعد از تعطیلات به گونه ای در بازار ارز مداخله می کند که نرخ ارز به ۲۹ هزار تومان برسد، قطعا برای اعتماد کردن مردم به گفته های رئیس بانک مرکزی، وعده داده شده از سوی بانک مرکزی تا جای ممکن باید محقق شود در غیر این صورت، سیاستگذار که در اینجا بانک مرکزی است اعتبار خود را به صورت کامل از دست می دهد و باورپذیری سخنان و وعده های مسولین نزد افکار عمومی کم می شود و گاها نتیجه معکوسی می دهد.
استاد اقتصاد در این باره تصریح کرد: وقتی مقام مسوولی بر کاهش نرخ ارزتاکید می کند، مردم این گفته را نه تنها بر عدم کاهش نرخ ارز مبنا قرار می دهند، بلکه نگران افزایش نرخ ارز هستند. این مساله مهم است که سخنان مسوولین امرضمانت اجرا داشته باشد یا اگر در اجرای برنامه های اقتصادی خود ناکام می مانند و نتیجه ای نمی گیرند به مردم پاسخگو باشند.
کامران ندری در این باره خاطر نشان کرد: مقام مربوطه باید به مردم توضیح دهد که چرا در برنامه و سیاست های اجرا شده موفق نشده است، یعنی این موضوع حداقل ترین کاری است که باید انجام دهند اما متاسفانه تا کنون شاهد پاسخگویی مسوولین در قبال برنامه های شکست خورده اشان در عرصه اقتصاد نبوده ایم.
استاد اقتصاد در خصوص تناقض های مسوولین در موضوع ارز و سیگنال های مثبت ومنفی که به بازار داده می شود گفت: سیگنال هایی مثل جرم انگاری خرید و فروش ارز خانگی، یا عرضه اوراق ارزی، سیگنال های منفی به جامعه با تاکید بر کاهش منابع ارزی بانک مرکزی است اما از سوی دیگر دولتمردان با اخباری که درخصوص فروش نفت منتشر می کنند سیگنال های مثبتی به اقتصاد می دهند که با افزایش قیمت و افزایش میزان صادرات نفت در چند ماه اخیر و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی دولت به میزان لازم ارز دارد و در بازار ارز می تواند مداخله کند، هر چند در اکثر اوقات به بازار سیگنال های منفی داده می شود اما سیگنال های مثبتی که داده می شود نتوانسته التهاب بازار ارز را کم کند، پس نشان از تناقض سخنان سیاست گذاران می دهد.
وی در این باره تصریح کرد: در حالی که برای ایجاد اعتماد در جامعه سیاست گذار درباره این تناقضات باید به مردم توضیح بدهد اما توضیحی درکار نیست، به همین دلیل مردم بیشتر به جای اهمیت دادن به سیگنال های مثبت، سیگنال های منفی را باور و دنبال می کنند، چرا که به مقامات اعتماد ندارند و مسوولین نیز بنایی برای ارائه اطلاعات دقیق و واقعی به مردم ندارند. مردم تصور می کنند وقتی مسوولی صحبت می کند اطلاعات صحیح به آنها نمی دهد، بلکه قصد فریب آنها را دارد.
کامران ندری درباره اثرات بی اعتمادی مردم به مسوولین گفت: وقتی در جامعه چنین ذهنیتی ایجاد می شود سیگنال های مثبت از کار می افتد و ذهنیت منفی جو غالب در بازار می شود به طوری که حتی اگر بانک مرکزی یا دولت توانی برای مداخله دربازار را داشته باشد کارآیی خود را در جو روانی منفی به شدت از دست می دهند. بدتر از همه این است وقتی سخنی با مردم در میان می گذارند و آن وعده محقق نمی شود با مردم در این رابطه که چرا محقق نشده، صحبتی نمی کنند. حتی اگر درآمدهای نفتی کشور بیشتر شده باشد، جو روانی ناشی از بی اعتمادی مردم به مسوولین مانع توفیق مسوولین در اعمال سیاست هایشان می شود و کار را برای آنها در مدیریت بازار ارز سخت می کند، حتی گشایشی که به دلیل افزایش قیمت و فروش نفت ایجاد شده در جو روانی ناشی از بی اعتمادی به مسوولین کارساز نمی شود.
کامران ندری در خصوص لزوم تغییر تیم اقتصادی دولت گفت: متاسفانه مسوولین کنونی اعتبار خود را نزد مردم از دست داده اند. به نظر می رسد تنها راه حل ممکن این است که رئیس جمهور، مسوولینی که در عمل به وعده های خود موفق و پاسخگو نبوده اند را کنار بگذارد چرا که مردم به سختی به وعده های آتی این مسوولین اعتماد می کنند. اعتماد مردم به مسولین سرمایه گرانبهایی است که اگر از دست برود چیزی نمی تواند جای آن را پر کند.
کامران ندری در ادامه خاطر نشان کرد: قطعا نمی توان فقط مسوولین بانک مرکزی را مقصر شناخت چرا که مردم اعتماد خود را به مجموعه تیم اقتصادی دولت از دست داده اند به طوری که کار برای دولت آقای رئیسی سخت شده مگر اینکه این اعتماد به نحوی بازگردانده شود. بازگرداندن اعتماد مردم به مدیرانی که ثابت شده سخنان آنها واقعیت ندارد و با واقعیت های موجود در اقتصاد همخوانی ندارد بسیار سخت است. لذا تنها راهکار پیش روی رئیس دولت، تغییر تیم اقتصادی است، لذا آقای رئیسی برای این موضوع باید تصمیم بگیرد.
نظر شما