به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از راه پرداخت اوج‌گیری درآمدهای مالیاتی مصوب قانون بودجه امسال به بار نشست. طبق بودجه امسال قرار است دولت از محل مالیات ۵۳۲ هزار میلیارد تومان درآمد داشته باشد؛ یعنی ۶۲ درصد بیشتر از سال گذشته. حالا طبق آمار سازمان امور مالیاتی تقریباً نیمی از این درآمد در نیمه ابتدایی امسال محقق شده و در فصل بهار و تابستان بالغ بر ۲۳۰ هزار میلیارد تومان (بدون احتساب مالیات بر واردات) درآمد مالیاتی به خزانه دولت واریز شده است. در این میان بیشترین سهم واریز مالیات را کارکنان و مشاغل خصوصی داشته‌اند و کمترین سهم به مالیات بر ثروت رسیده است.
دولت سیزدهم در بودجه سال ۱۴۰۱ تغییری اعمال کرد و آن هم رشد بیش از ۶۰درصدی پیش‌بینی درآمدهای مالیاتی در لایحه بودجه بود. همان زمان از مرحله پیشنهاد تا تصویب بودجه این حجم از افزایش درآمدهای مالیاتی آن هم در سالی که اقتصاد کشور درگیر رکود تورمی است، مورد نقد جدی کارشناسان و فعالان اقتصادی و مزدبگیران جامعه بود. مجلس و شورای نگهبان نیز با وجود انتقادات بر پیشنهاد دولت صحه گذاشتند و افزایش نرخ‌های مالیاتی تصویب شد. یکی از انتقادات جدی که به جداول مالیات بودجه امسال وارد می‌شد، بحث عدالت مالیاتی بود. بسیاری معتقد بودند بار افزایش درآمدهای مالیاتی بر دوش کسب‌وکارها و مزدبگیران است، در حالی که مسیر عادلانه‌کردن دریافت مالیات از محل دارایی ثروتمندان و بنگاه‌های اقتصادی بزرگ و به‌اصطلاح خاص می‌گذرد که از پرداخت مالیات طفره می‌روند. مجلس و دولت در برابر این انتقادات از خود با این استدلال دفاع می‌کردند که برای ایجاد عدالت مالیاتی برای اولین بار دریافت مالیات از خانه‌ها و خودروهای لوکس و خانه‌های خالی را اعمال کرده‌اند، اما حالا نگاهی به جداول تحقق درآمدهای مالیاتی نشان می‌دهد تا چه حد سهم این پایه‌های مالیاتی جدید در میان واریزی‌های چشم‌گیر مشاغل اندک است.
طبق آمارهای سازمان امور مالیاتی در نیمه ابتدایی سال ۱۴۰۱، از درآمد بیش از ۲۳۰ هزار میلیارد تومانی محقق‌شده حدود ۴۳.۲ درصد آن مربوط به مالیات بر اشخاص حقوقی بوده، ۱۷.۶ درصد از مالیات بر درآمدها، ۳.۷درصد از مالیات بر ثروت و ۳۵.۶ درصد نیز از مالیات بر کالا و خدمات بوده است.
جالب است که در میان گروه صدرنشین واریز مالیات؛ یعنی اشخاص حقوقی، بیشترین واریزی را اشخاص حقوقی غیردولتی داشته‌اند و کمترین پرداخت مالیات در این گروه مربوط به نهادها و بنیادهای انقلابی، شرکت‌های وابسته به آستان قدس رضوی و همچنین عملکرد شرکت‌های دولتی است.
| اشخاص حقوقی غیردولتی | ۸۳،۵۲۳ |
| علی‌الحساب اشخاص غیردولتی | ۸،۱۷۳ |
| عملکرد شرکت‌های دولتی | ۷،۴۰۸ |
| شرکت‌های وابسته به آستان قدس | ۷۴ |
| نهادها و بنیادهای انقلابی | ۸۳ |
جدول مالیات محقق شش‌ماهه ابتدایی ۱۴۰۱ اشخاص حقوقی (اعداد به میلیارد تومان)
در مورد پایه‌های جدید مالیاتی نیز درآمد دولت از مالیات بر خانه‌های خالی در شش‌ماهه نخست امسال حدود ۴۸۵میلیون تومان و از خانه‌های لوکس و گران‌قیمت ۱۳ میلیارد تومان و از خودروهای گران‌قیمت نیز ۲۸۱ میلیارد تومان بوده است.
این پایه‌های مالیاتی که در واقع جدیدترین پایه‌های مالیاتی بودجه هستند، تقریباً دو سالی است که وارد متن بودجه شده‌اند. هرچند با وجود تمامی تبلیغات دولت سیزدهم عدد این پرداختی‌ها را در بودجه ۱۴۰۱ تغییر نداد. یکی از دلایلی که نرخ رشد کسب درآمد از این دو بخش برای سال آینده تغییر نکرد، این بود که دولت در سال ۱۴۰۰ با وجود تبلیغات گسترده و مانور روی این نوع مالیات نتوانست میزان درآمد لازم از مالیات بر واحدهای مسکونی گران‌قیمت و واحدهای مسکونی خالی را کسب کند و به همین دلیل نرخ افزایش درآمد آن را در سال آینده بدون تغییر قرار داده است.
در حالی که طبق اظهارات مسئولان سازمان امور مالیاتی بیش از ۲۸۰۰ اظهارنامه مالیات خانه لوکس (طبق قانون بالای ۱۰ میلیاردتومان) و بیش از ۶۸ هزار خودرو لوکس پر شده، اما در نهایت مالیات آنها در مجموع در نیمه ابتدایی امسال به ۳۰۰ میلیارد تومان هم نرسیده است.
البته این در حالی است که گزارش بانک مرکزی فقط از یک ماه پایانی تابستان نشان می‌دهد از مجموع شش هزار خریدار بازار مسکن، ۴۷۶ نفر دست روی خانه‌ای گذاشته‌اند که ارزش کل آن بیش از ۱۰ میلیارد تومان بوده و ۱۲۱ نفر خانه‌ای خریده‌اند که بیش از ۲۰۰ مترمربع مساحت داشته است.
نظر شما