دست فروشان و کاسب های غیررسمی هم چوب تحریم ها را خورده اند هم چوب کرونا را / این گروه تقریبا بزرگ جامعه به حال خود رها شده اند !

گروه اقتصاد کلان پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، این هفته هم بنا به مقتضیاتی که دولت و ستاد کرونا برای کاهش بار ابتلای جامعه به ویروس کرونا در نظر گرفته اند شهرهای قرمز و نارنجی با بیشترین محدودیت تقریبا تعطیل و نیمه تعطیل هستند. از هفته پیش که ساعت تردد از ۲۱ تا ۴ صبح محدود شد و از هفته های پیش که اصناف و مغازه داران بیش از ساعت  ۱۸ امکان فعالیت و کسب و کار نداشتند گروه های مختلفی از جامعه تحت فشارهای مالی قرار گرفته اند.در این بین گروه هایی هستند که از اسفند ماه سال گذشته همچنان تحت فشارند اما دولت کمترین حمایتی از آنها به عمل نیاورده است. مرتضی افقه اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه اهواز شرایط این گروه از هموطنان و چرایی عدم حمایت دولت از آنها را در شرایط خط فقر ۱۰ میلیونی برای ما توضیح داده است.

مرتضی افقه اقتصاد دان و عضو هیئت علمی دانشگاه اهواز در خصوص از دست رفتن کسب و کارها بعد از شیوع ویروس کرونا اینگونه توضیح داد: از اسفند ماه سال گذشته که بسیاری از مردم بعد از رکود یک ساله که در اقتصاد با آن دست و پنجه نرم کردند منتظر بودند تا در اسفند ماه که سیل تقاضا به بازارها عرضه می شود کمی کسب و کارشان راه بیفتد و رونق بگیرد، غافل از اینکه ویروس منحوسی به نام کرونا نه تنها به جان مردم افتاد،بلکه دهان به دهان از این به آن منتقل می شد و کسب و کارها را هم از پا انداخت. از سال گذشته تا امروز که نزدیک به ۹ ماه از شیوع ویروس کرونا در ایران گذشته کسب و کارها روی خوش ندیده اند.

وی دراین باره خاطر نشان کرد: نیازی به گفتن و تذکر دادن به دولت وجود ندارد که از سال گذشته تا کنون بخش غیررسمی اقتصاد یعنی همین دست فروشان و کاسب های غیررسمی و کاسب های رسمی کوچک بسیار آسیب‌پذیر شده و فشارهای اقتصادی زیادی را تحمل کرده اند. این گروه بیشتر از سایر گروه های اجتماعی هم چوب تحریم ها و رکود حاکم بر بازاربه دلیل نبود تقاضا از سوی مردم را خوردند و هم با شیوع کرونا کسب و کارهای آنها از همان وضعیت قبلی هم بغرنح تر شد.

وی در این باره توضیح داد: به هر حال وضعیت دست فروشان  و کسبه های خرد اصلا خوب نیست. دولت آنچه به عنوان حمایت از این گروه تا کنون گفته و وعده داده را نه تنها به خوبی انجام نداده بلکه نتوانسته گره کوچکی از نیازهای معیشتی و زندگی خانوارهای این گروه های آسیب پذیر باز کند. متاسفانه با روند جهش ویروس و افزایش مرگ و میرهای ناشی از بیماری کرونا که وضعیت سلامت جامعه را به شدت تحت تاثیر قرار داده روز به روز بر میزان آسیب پذیری این قشر نیز افزوده می شود.

 افقه درخصوص میزان نرخ خط فقر و فشار معیشتی بر خانواده ها تصریح نمود: وقتی در کلانشهری مثل تهران برای  یک خانواده چهار نفره خط فقر ۱۰ میلیون تومانی میزان قرار گرفتن در طبقه فقیر و فقیرتراز فقیر یا متوسط بودن تعیین می شود بدون هیچ توضیحی می توان نشان داد که دست فروشان و کاسبان خرد و بسیاری از کسب و کارهایی مثل مربیان ورزشی که تحت بیمه بیکاری نبودند این ماه ها تا چه حد کشنده ای تحت فشارهای معیشتی بوده اند.

استاد اقتصاد گفت: به احتمال زیاد در بین این طبقات اجتماعی که زیر زیر خط فقر قرار دارند ریزش جمعیتی زیادی را در خط فقر داشته ایم که وضعیت معیشتی خانوارهای بیشتری را تحت تاثیر قرار داده یا وخیم تر کرده است. هر چند وضعیت معیشتی این اقشار روز به روز بدتر می شود اما دولت قادر به حمایت چندانی از این اقشار نیست. به عبارت دیگر این گروه تقریبا بزرگ جامعه به حال خود رها شده اند وهیچ حمایتی از آنها متصور نیست.

افقه درباره حمایت های ماهیانه ۱۰۰ هزار تومان هم اینگونه نظر خود را بیان کرد: قطعا حمایت های ماهی ۱۰۰ هزار تومان بیشتر به یک طنز شبیه  است تا حمایت، هنگامی که نرخ تورم شهری وروستایی بین۴۵ تا ۵۰درصد است بنابراین تاکیدات دولت و مجلس برای حمایت از اقشار ضعیف جامعه هر چند دائما تکرار می شود اما هیچ گرهی از کار مردم باز نمی کند، شاید در حد خریدن نانی برای از گرسنگی نمردن باشد در غیر این صورت هیچ فایده ای ندارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه اهواز درباره دست خالی دولت از مالیات اصناف هم گفت: بر این نکته تاکید کردم که دولت هم توان چندانی برای حمایت های مالی ندارد. از سال گذشته با شیوع ویروس کرونا و اینکه دولت مجبور شد بخشش های مالیاتی را در دستور کار خود قرار دهد، بنابراین دست دولت از درآمدهای مالیاتی خالی شده است، ضمن اینکه درآمدهای نفتی هم نداریم. متاسفانه دولت هم به مالیات هایی که در بودجه ۹۹ بسته بود دست نیافت . به عبارت بهتر دست دولت از مالیات هایی که فکر می کرد در شرایط تحریمی می تواند باری از دوش دولت بردارد  کوتاه شد لذا با توجه به کاهش درآمدهای نفتی خود دولت هم به این نوع مالیات وابسته است.

وی خاطر نشان کرد: متاسفانه کفگیر دولت به ته دیگ خورده، هر درآمدی داشته خرج کرده لذا توانی و دست پری برای حمایت از مردم و اصناف و بیکار شدگان کرونایی ندارد. تنها راه حضور پرشور و همه جانبه مردم در سازمان های مردم نهاد برای حمایت از اقشاری است که تحت فشارهای مالی و اقتصادی قرار دارند.خیرین باید به این مقوله توجه کنند که اگر این افراد و خانوارها در شرایط کرونایی بدون حمایت رها شوند قطعا تبعات و پیامدهای بدی برای جامعه ایجاد می شود لذا حضور مردم و خیرین و توانمندان اقتصادی برای حمایت از این اقشار تا عادی شدن شرایط و بازگشت مجدد به کار و تلاش بسیار واجب است.

 افقه در خصوص اخذ مالیات از ثروتمندان و چالش های این موضوع گفت: راهکار دیگر هم تصویب و اجرای مصوبات اخذ مالیات از ابر ثروتمندان و صاحبان درآمدهای بالاست، کسانی که با رانت و دلالی صاحب درآمد شدند گزینه های خوبی برای تامین مالیات ومخارج دولت و حمایت از اقشار زیر خط فقر مانده جامعه هستند. به هر حال روند تصویب اخذ مالیات و اجرای آن از ثروتمندان طولانی است و قطعا با توجه به مقاومت هایی که دراین موضوع انجام می شود نمی توان انتظار داشت که به زودی زود با توسل به اخذ مالیات از دهک های بالای درآمدی بخش بزرگی از مالیات دولت و حمایتهای اجتماعی را تامین کرد.

استاد اقتصاد با تاکید بر حذف برخی معافیت های مالیاتی تصریح نمود: برداشتن معافیت های مالیاتی شرکت های دولتی و نهادهایی که دلیلی بر معافیت مالیاتی آنها وجود ندارد هم یک راهکار است. اگر دولت راهکارهای عملیاتی برای این موضوع پیدا نکند و چون  منبعی برای حمایت مالی از گروه های ضعیف و زیر خط فقر مانده جامعه ندارد راهکاری جز توسل به بانک مرکزی و چاپ پول و استقراض ندارد، وارد شدن مجدد در این مسیر به معنای افزایش بار مشکلات تورمی است که نیازی به توضیح آن نیست چرا که دولت آنقدر این روش ها را تکرار کرده و مردم هم آنقدر تبعات آن را با نان و سفره اشان پرداخته اند که این روزها همه ی مردم کوچه و بازار به خوبی پیامدهای استقراض از بانک مرکزی را براقتصاد و معیشت خود از بر هستند و می دانند این روش نه تنها کمک نیست، بلکه بستر دوباره ای برای افزایش بیشتر فشارهای تورمی به مردم است.