شرکتهــای هواپیمــایی زیـان‌ده بودند کــرونـا زیـان‌ده‌تر کـرد/ قیمت بلیت باید آزاد شود/کاهش ۹۵ درصدی فروش بلیت هواپیما

 گروه مسکن پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، در روزهایی که رعایت پروتکل‌های بهداشتی در وسایل نقلیه عمومی بسیاری ضروری است تا افرادی که ناگزیر هستند به سفر بروند، مسیر را به سلامت طی کنند، اما ظاهرا شرکت‌های هواپیمایی با وجود آنکه قیمت‌ها را بالا برده‌اند، اصلا تمایلی به رعایت پروتکل‌های بهداشتی ندارند.

از روزی که کرونا به ایران آمد، پروتکل سفر با هواپیما هم طراحی شد و قرار بود مثل اتوبوس و مترو، در هواپیما هم تمام صندلی‌ها پر نباشد اما گزارش‌های رسیده حاکی از آن است که هیچ یک از شرکت‌های هواپیمایی این قاعده را رعایت نمی‌کنند و فقط در زمان ورود به فرودگاه مقصد، مسافران در صف‌های طولانی، تب سنجی می‌شوند.

این در حالی است که قیمت بلیت هواپیما هم رشد سرسام‌آوری داشته است و مسئولان می‌گویند رشد قیمت‌ها برای اقتصادی شدن پروازها است. رفت و برگشت از تهران به یکی از استان‌های جنوب کشور بسته به نوع شرکت و ساعت حرکت ممکن است تا دو میلیون تومان آب بخورد. هزینه سفر از تهران به مشهد هم دست کمی از جنوب ایران ندارد.

هزینه سفر (رفت و برگشت) در این مسیر پرتردد البته قبل از شیوع کرونا، تقریبا یک میلیون تومان است. نتیجه این افزایش قیمت‌ها آن است که قشر متوسط حتی برای سفرهای ضروری هم قادر به استفاده از هواپیما نیست زیرا هزینه سفر یک خانواده چهار نفره به جنوب کشور، حدود هشت میلیون تومان تمام می‌شود که معادل دو ماه حقوق یک کارمند است. چرا شرکت‌های هواپیمایی با وجود افزایش قیمت‌ها پروتکل‌ها را رعایت نمی‌کنند؟

* افزایش قیمت برای سازگاری با شرایط

علیرضا منظری معاون سابق سازمان هواپیمایی در گفتگو با رادار اقتصاد بیان می‌کند: صنعت هوایی قبل از اینکه کرونا و مسایل مربوط به ویروس جدید وجود داشته باشد،عموما شرکت‌های هواپیمایی ما به خاطر درآمد-هزینه دچار مشکل بودند.

او ادامه می‌دهد: در این صنعت عمده هزینه‌ها به صورت ارزی است و نوسان قیمت ارز، روی درآمد-هزینه شرکت‌ها تاثیر داشت. از سوی دیگر دولت اجازه نمی‌داد این شرکت‌ها در بحث قیمت‌گذاری بلیت، افزایشی داشته باشند و خود را با درآمد-هزینه‌ها سازگار کنند.

منظری می‌گوید: بعد از اینکه ویروس کرونا آمد و مشکلات مربوط به رفت و آمد ایجاد شد، میزان مسافر هم کمتر شد و شرکت‌های هواپیمایی با مشکل بیشتری روبرو شدند. بعد از اینکه بحث فاصله‌گذاری اجتماعی و خالی گذاشتن صندلی‌ها به میزان ۶۰ درصد پیش آمد، این هم به مشکلی برای شرکت‌های هواپیمایی تبدیل شد، زیرا بلیت کمتری را می‌توانستند بفروشند و درآمد کمتری را کسب می‌کردند.

او اضافه می‌کند: همزمان در این دوره‌ای که بحث فاصله‌گذاری اجتماعی مطرح بود، وضعیت اقتصادی در کشور دچار نوسانات شدیدی شد و قیمت ارز از حدود ۱۱ هزار تومان به نزدیک ۳۰ هزار تومان رسید. همه این عوامل منجر به این شد که شرکت‌های هواپیمایی مجبور شوند روی قیمت‌های بلیت تجدید نظر کنند.

معاون سابق سازمان هواپیمایی عنوان می‌کند: طبیعتا در شرایط پیش آمده چون درآمد و هزینه نمی‌تواند با هم همسان باشد، شرکت‌های هواپیمایی مجبور بودند بخشی از درآمد را از روی بلیتی که می‌فروشند؛ به دست بیاورند و چون میزان بلیت فروخته شده در این دوران میزان بسیار کم است و با لحاظ کردن فاصله اجتماعی، بدیهی است که قیمت بلیت افزایش می‌یابد.

* ادعای افزایش نامتناسب قیمت

منظری در واکنش به عدم رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در خطوط هوایی می‌گوید: این کار اشتباهی است. اگر فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت نمی‌کنند، باید سازمان هواپیمایی کشوری نظارت دقیق‌تر و بیشتری را انجام دهد که فاصله‌گذاری رعایت شود.

او تاکید می‌کند: اگر کسی رعایت نمی‌کند؛ تخلف کرده و باید جلوی آن را بگیرند. البته شرکت‌های هواپیمایی مدعی هستند این میزانی که نرخ بلیت هواپیما افزایش یافته است، هنوز جبران هزینه‌ها را نمی‌کند.

معاون سابق سازمان هواپیمایی یادآور می‌شود: این ادعا نیازمند این است که سازمان هواپیمایی دفاتر مالی این شرکت‌ها و هزینه‌های آنها را بررسی کند. اگر این ادعا درست باشد، باید نسبت به واقعی کردن قیمت بلیت اقدام کند که این شرکت‌ها مجبور نباشند بابت فاصله‌گذاری اجتماعی تخلف کنند.

او اضافه می‌کند: البته من فکر می‌کنم که با توجه به اینکه سیستم آنلاین ورود اطلاعات افرادی که در اثر تست‌گیری معلوم شده است که مبتلا به کرونا هستند یا نه، به سیستم هواپیمایی برای خرید بلیت وصل شده است، اگر این مسئله به خوبی اعمال شود، شاید نیاز نباشد فاصله‌گذاری اجتماعی در هواپیما به این شکل باشد و شرکت‌ها می‌توانند فاصله گذاری اجتماعی نداشته باشند.

منظری اضافه می‌کند: البته این مسئله بستگی به بررسی کارشناسی دارد زیرا وقتی این سیستم وصل شده است و مطمئن هستند افرادی که بلیت خریداری می‌کنند و سوار هواپیما می‌شوند، سالم هستند، به نظر من خیلی لازم نیست که فاصله‌گذاری در داخل هواپیما رعایت شود.

معاون سابق سازمان هواپیمایی    درباره اینکه اگر لزوم رعایت فاصله‌گذاری حذف شود آیا باید منتظر کاهش قیمت‌ها باشیم، می‌گوید: قاعدتا اگر هزینه‌ها واقعی باشد و میزان افزایش قیمت بلیت به خاطر بحث فاصله‌گذاری باشد، پس از حذف لزوم رعایت فاصله‌گذاری، باید این هزینه از قیمت بلیت کم شود.

* بازرسی وارد عمل شود

محمد حسن کرمانی رئیس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی نیز در گفتگو با رادار اقتصاد درباره عدم رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در هواپیما بیان می‌کند: من داخل هواپیماها را ندیده‌ام. کنترل این موضوع به عهده سازمان هواپیمایی کشوری است.

او درباره افزایش قیمت بلیت هواپیما می‌گوید: نرخ بلیت‌ها با توجه به هزینه تمام شده شرکت هواپیمایی و سودی متعارف تنظیم می‌شود. برای تعیین آن هیاتی وجود دارد که برای اعداد و ارقام تصمیم‌گیری می‌کنند.

رئیس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی یادآور می‌شود: درباره رعایت نکردن پروتکل، بررسی این مسئله وظیفه بازرسی است. من نمی‌دانم چرا پروتکل‌ها را رعایت نمی‌کنند زیرا من در این ایام هواپیما سوار نشده‌ام. گاهی ممکن است یک شرکت رعایت نکرده باشد یا مسایل دیگر، بنابراین من نمی‌توانم بگویم که همه رعایت نمی‌کنند یا همه رعایت می‌کنند.

او ادامه می‌دهد: این موضوع بازرس خاصی دارد که لازم است پروازها را چک کند.

به گفته کرمانی افزایش قیمت بلیت هواپیما به خاطر افزایش هزینه تولیدکننده بوده است. قیمت تمام شده هر صندلی در ایران بیش از نرخی است که می‎فروشند. شرکت‌های هواپیمایی همیشه زیر قیمت تمام شده جهانی بلیت می‌فروشند.

او اضافه می‌کند: نمی‌دانم دولت از آنها حمایت می‌کند یا نمی‌کند. شرکت‌های هواپیمایی در شرایط موجود با توجه به شیوع کرونا و نیاز به یکسری پروتکل‌های داخل هواپیما برای تامین امنیت مسافر و مقابله با بیماری، هزینه‌هایشان افزایش یافته است.

رئیس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی عنوان می‌کند: با توجه به شرایط پیش آمده، شرکت‌های هواپیمایی مجبورند نرخ بلیت را اصلاح کنند. هر کسی می‌خواهد سوار شود باید قیمتی را پرداخت کند تا شرکت هواپیمایی ورشکست نشود. اگر مردم قیمت درست را نپردازند، به ورشکستگی شرکت‌های هواپیمایی منجر می‌شود. ضمن آنکه در شرایط فعلی ما مسافری نداریم و تقاضا برای این بخش وجود ندارد.

* کاهش ۹۵ درصدی فروش بلیت هواپیما

کرمانی می‌گوید: در حال حاضر به خاطر مسئله کرونا کسی سفر نمی‌کند. سفر زمینی که ممنوع است، سفر هوایی هم مثل همان است. در حال حاضر تقاضا برای سفر وجود ندارد.

او در پاسخ به این پرسش که آیا افزایش قیمت بلیت هواپیما تحت تاثیر کاهش سفر است، یادآور می‌شود: افزایش قیمت تحت تاثیر کاهش تقاضا هم می‌تواند باشد اما شرکت هواپیمایی خود را با تقاضا تنظیم نمی‌کند. اینگونه نیست که در افزایش قیمت بلیت هواپیما سودجویی و سودخواهی و استفاده از موقعیت مطرح باشد.

رئیس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی تاکید می‌کند: اصلا این‌گونه نیست که شرکت هواپیمایی بخواهد از فرصت استفاده کند و قیمت را بالا ببرد. شرکت‌های هواپیمایی دارند طبق برنامه کارشان را انجام می‌دهند اما مصرف کننده‌ای وجود ندارد. این شرکت‌ها با زیان سنگین مواجه هستند و زیان را هم پذیرفته‌اند.

او ادامه می‌دهد: هیچ گونه سودجویی در حوزه گردشگری اعم از حمل و نقل، آژانس و غیره وجود ندارد. تعداد پروازها به شدت کاهش یافته است. اگر بر مبنای فروش بخواهم درصدی ارائه بدهم فروش خود ما حدود ۹۵ درصد کاهش یافته است.

کرمانی می‌گوید: ما اگر دفترمان باز است، داریم زیان پرداخت می‌کنیم زیرا وقتی دفتر کار اقتصادی دارید؛ این‌طور نیست که هر روز خواستید دفتر را ببندید و فردا باز کنید. ما اجبارا تعدیل نیرو را انجام دادیم. آهسته می‌رویم تا ببینیم این کشتی تا کجا پیش می‌رود.

او بیان می‌کند: اگر کشتی به گل نشست که به گل نشسته است و اگر نجات یافت که ادامه مسیر را می‌رویم. آژانس‌هایی که باز هستند خیلی‌هایشان درآمدی ندارند و برخی هم تعطیل کرده‌اند.