عموم مسئولین و کارشناسان علت این ریزش شدید شاخص کل بورس را رشد غیر منطقی و نجومی ۵ ماه ابتدایی سال می‌دانند و بعضا به دولت و حاکمیت هم هشدار داده بودند. بحران بازار سرمایه نیز همانند بسیاری از مسائل و مشکلات ابعاد مختلف و علل متعدد دارد که هر کدام به نوع و اندازه‌ی خود تاثیرگذارند. در اینجا گرچه به زعم بسیاری از کارشناسان و منتقدان نوک پیکان ریزش و تداوم آن به سیبل سازمان بورس بازمی گردد، اما بخش زیادی از ضعف و سوءمدیریت و فرصت سوزی‌ها را باید در نهاد ناظر بر سازمان بورس به عنوان متولی اجرایی بازار سرمایه دانست بنابراین مجلس شورای اسلامی و مشخصا کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در شکل گیری شرایط نامساعد کنونی بورس سهیم است. به همین منظور اگر کمی با رئیس این کمیسیون کلیدی مجلس و صحبت‌ها و مواضعی که نسبت به بازار سرمایه داشته است آشنا شویم علاوه بر شریک دانستن مجلسی که موظف به دفاع از منافع ملی و صیانت از حق و حقوق مردم آن هم در راس امور است از محمدرضا پورابراهیمی سوالات زیادی خواهیم داشت.
آشنایی اجمالی با رئیس کمیسیون اقتصادی
محمدرضا پورابراهیمی متولد ۱۳۴۹ زاده‌ی شهر رفسنجان است.
وی در سه دوره‌ی نهم، دهم و یازدهم به عنوان نماینده کرمان در مجلس شورای اسلامی حضور داشته و علاوه بر دوره دهم در دوره‌ی کنونی مجلس یازدهم رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس است.
سوابق پژوهشی و دانشگاهی
پورابراهیمی لیسانس و فوق لیسانس خود را در رشته مدیریت بازرگانی از دانشگاه اصفهان و شهید بهشتی تهران اخذ کرده و دکتری خود را در اوایل دهه‌ی ۸۰ در دانشگاه تهران و در رشته مدیریت مالی در مشایعت اساتیدی همچون شاپورمحمدی رئیس سابق سازمان بورس گذرانده و هم اکنون عضو گروه مالی و هیات علمی دانشگاه تهران است.
• عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی
• عضو هیأت علمی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
• رییس صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور
• عضو شورای مرکز رشد زیست فن آوری پژوهشگاه مهندسی ژنتیک و زیست فنآوری وزارت علوم
• عضو شورای پارک فنآوری پردیس تهران
• رئیس گروه مدیریت مالی دانشگاه تهران (پردیس البرز)
• استاد راهنما، مشاور و داور ده‌ها پایان نامه و رساله کارشناسی ارشد و دکتری
• پژوهشگر نمونه دانشگاه شهید بهشتی در سال ۱۳۹۰
• عضو کمیسیون دائمی هیأت امناء دانشگاه ولیعصر
• عضو هیأت امناء دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
• عضو هیأت امناء دانشگاه علوم پزشکی کرمان
• عضو هیأت امناء بنیاد نخبگان استان کرمان
سوابق اجرایی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس
• معاون برنامه‌ریزی و اداری مالی استانداری کرمان
• عضو هیأت مدیره شرکت ملی صنایع مس ایران
• معاون برنامه ریزی و توسعه شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی"شستا"
• رئیس هیأت مدیره شرکت سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی کشوری
• عضو هیأت مدیره شرکت ایرانول
• عضو هیأت مدیره شرکت سرمایه گذاری سبحان
• عضو هیأت مدیره شرکت سرمایه گذاری آتیه تأمین اجتماعی
• مشاور عالی شرکت بیمه ایران در امور بازار سرمایه و پول
• مشاور عالی اقتصادی ریاست سازمان اوقاف و امور خیریه کشور
سوابق در بازار سرمایه رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس
• رئیس تالار بورس و اوراق بهادار استان کرمان
• رییس هیأت مدیره کانون نهادهای مالی ایران
• رییس هیأت مدیره شرکت بورس کالا
• عضو حقیقی شورای عالی بورس اوراق بهادار کشور به عنوان خبره مالی بخش خصوصی (دو دوره)
• رئیس هیأت مدیره شرکت کارگزاری رضوی
• عضو هیأت مدیره شرکت تأمین سرمایه امین
• عضو هیأت مدیره شرکت سرمایه گذاری سبحان
• عضو هیأت مدیره شرکت سرمایه گذاری آتیه تأمین اجتماعی
• مشاور عالی شرکت بیمه ایران در امور بازار سرمایه و پول
سوابق و تحصیلات پور ابراهیمی نشان می‌دهد وی برخلاف اکثر نمایندگان و حتی اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس با ساختارها و زیر و بم بازار سرمایه از سالیان دور به خوبی آشنا بوده و به بالا و پایین سازوکار بورس مسلط است.
اظهار نظرات پیرامون بازار سرمایه
پورابراهیمی طی یکسال گذشته که بازار بورس رونق گرفت و با سیاست گذاری‌های دولت نیمی از مردم به این بازار روی آوردند بارها در مصاحبه‌های متعدد به لزوم افزایش تعداد شرکت‌های بورسی و یا افزایش سهام شناور شرکت‌های دولتی در بورس تاکید داشته و دارد.
مصطفی طاهری؛ نماینده مردم زنجان در مجلس گفت: در ابتدای تابستان که روند شاخص بورس رو به افزایش بود به وزیر اقتصاد تذکر دادم که چرا وضعیت بورس این گونه است، چون هیچ شاخصی برای افزایش بورس وجود ندارد و این غیرطبیعی است. آقای دژپسند گفتند نظر رئیس جمهور این است و باید این کار را بکنیم. گفتم این کار درست نیست وقتی همه چیز مشخص است و همه تذکر می‌دهند، بالاخره این شاخص فرو می‌ریزد. در حال حاضر هم می‌بینید یکی از علل اصلی کاهش شاخص بورس بی مدیریتی دولت است.
اظهارنظرات (۷ مهر ۹۹) در برنامه گفتگوی ویژه خبری
محمدرضا پورابراهیمی با حضور در برنامه گفت و گوی ویژه خبری دوشنبه شب شبکه دو سیما با تاکید بر اینکه فضای بی‌اعتمادی در این بازار، شکل گرفته است افزود: این فضا به واسطه اقداماتی بوده که در ماه‌های اخیر توسط دولت، انجام و برداشتی از آن برای مردم فراهم شده که نیازمند اصلاح رفتار دولت بوده است.
پورابراهیمی افزود: زمانی که مردم را به سمت بازار سرمایه دعوت می‌کنیم ابتدا باید زمینه ایجاد رفتار تخصصی در این بازار شکل بگیرد.
پورابراهیمی افزود: حدود ۷۵ درصد از ارزش بازار سرمایه به ۳۰ تا ۳۵ شخصیت حقوقی در اقتصاد ایران تعلق دارد یعنی سهام شناور کشورمان در همه دنیا، کمترین است.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: نگاه بلند مدت به افزایش سهام شناور است، اما در شرایط کنونی، یکی از ویژگی‌های بازار سرمایه ما این است که بخش عمده‌ای از آن در اختیار حاکمیت، نهادهای عمومی غیر دولتی یا مجموعه‌های وابسته به دولت و مانند آن است.
پورابراهیمی اضافه کرد: گزارش‌ها نشان می‌دهد از نظر ارزش بازار، حدود ۷۰ درصد ارزش بازار سرمایه، قیمت سهام کنونی هنوز جای رشد دارد و فقط قیمت تعدادی از سهام از ارزش ذاتی‌شان بیشتر است و در همه جای دنیا هم این گونه است.
آقای پورابراهیمی ادامه داد: ناظر بازار سرمایه در انجام بخشی از وظایف خود در صیانت از حفظ حقوق سهامداران به ویژه سهامداران خرد، خوب عمل نکرده است زمانی که قیمت سهمی هیچ ارتباطی با واقعیت اقتصادی شرکت و فضای عمومی اقتصاد، نداشته است چرا اجازه داد افزایش قیمت یابد و چرا نماد آن شرکت را نبست؟
وی، نبود ثبات در مقررات بازار سرمایه را از دیگر مشکلات دانست و گفت: سازمان بورس هر روز تصمیمات جدیدی می‌گیرد.
پورابراهیمی ۱۴ شهریور ۹۹ در برنامه دستخط:
روندی که در طی ایام اخیر رصد کردیم، بیانگر این است که بخش عمده‌ای از سهام شرکت‌های بورسی مبتنی بر عملکرد واقعی اقتصادی کشور و مبتنی بر عملکرد واقعی خود بنگاه‌ها نیست و طبیعتاً افزایش بخشی از قیمت‌های سهام در حوزه بازار سرمایه، متناسب با واقعیت‌های آن اطلاعات اقتصادی و صورت‌های مالی نبوده است.
اگر کسانی (مدیران دولتی) تخلف کردند، ما اعمال ماده ۲۳۴ آئین نامه داخلی مجلس را انجام می‌دهیم. می‌گوید اگر دستگاهی در فعل یا ترک فعل اقدامی را انجام دهد یا اقدامی باید انجام می‌داد، انجام نداد و منجر به تضییع حق شد و او به منزله تخلف محسوب شد، پرونده مستقیم به دستگاه قضائی می‌رود؛ لذا این هم روش سختگیرانه مجلس است.
تغییر نگاه ۱۸۰ درجه‌ای به ارزش سهام شرکت‌های بورسی!
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در حالی بعد از کذشت ۲۵ روز از اظهارنظرات قبلی سهام بیش از ۷۰ درصد شرکت‌ها را ارزنده و دارای پتانسیل رشد می‌داند که در برنامه دستخط تاکید کرد که سهام بسیاری از شرکت‌ها حباب دارد و نسبت به ارزش واقعی خود و بازدهی که در واقعیت داشته اند قیمت گذاری نشده اند و این حاصل دستکاری قیمت‌ها از طریق فضای مجازی است!
به نظر می‌رسد این چرخش دیدگاه نسبت به ارزندگی شرکت‌های بورسی از سوی پورابراهیمی، یا به افزایش نرخ ارز به مرز ۳۰ هزار تومان و سکه به ۱۵ میلیون تومان برمیگردد و یا به اعتراضات گسترده‌ی فعالان بازار و سهامداران در فضای مجازی بازمی‌گردد که پورابراهیمی را به این ادعاهای ضدونقیض وادار کرده که در هر صورت غیرقابل قبول و نکوهیده است.
وظیفه مجلس چیست؟ مخاطب بایدها کیست؟
از رئیس و نایب رئیس مجلس گرفته تا تمام اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس اهمیت امروز بازار سرمایه و لزوم صیانت و حمایت از سرمایه‌های مردم و استفاده از ظرفیت بورس در راستای منافع اقتصاد ملی در سه ماه گذشته سخن گفته اند. از طرفی پورابراهیمی با حضور مستمر در کمیسیون اقتصادی یعنی بیش از ۸ سال و تسلطی که به بازار سرمایه دارد همواره به ارزش بازار سرمایه برای اقتصاد تاکید داشته است بنابراین سوال این است که کمیسیون اقتصادی مجلس در سه ماه اخیر نسبت به بازار سرمایه چه اقداماتی انجام داده است؟ در چنین شرایطی که بازار دچار بحران شده و مدیریت سازمان بورس سردرگم است و به قول خود نمایندگان تصمیمات یک شبه و غلط می‌گیرد و به بی اعتمادی مردم و سهامداران دامن می‌زند و یا نهادناظر درست عمل نکرده است، مجلس چه برنامه‌ای پیاده کرده و یا چه واکنشی داشته است؟
آقای پورابراهیمی با این همه سابقه و تخصص چرا همواره به عنوان یک منتقد و کارشناس صرف نسبت به بازار و مدیریت بورس اظهار نظر می‌کند؟ وی به عنوان نماینده مجلس و رئیس کمیسیون مربوطه برای همین پیشنهادات خود چه اقداماتی کرده است؟ چرا با ابزارهایی که در اختیار دارد از جمله سوال از وزیر، استیضاح وزیر، اعمال ماده ۲۳۴ نسبت به مدیران متخلف یا ترک کننده فعل قانونی و یا ارجاع آن‌ها به قوه قضاییه برای رسیدگی به مشکلات بورس کاری نکرده است؟
چرا همه‌ی بایدها و نبایدها در مقابل رسانه‌ها گفته می‌شود و عملا اتفاقی نمیافتد و کار به صعود و سقوط بازار و از بین رفتن سرمایه‌های مردم و در نتیجه سرمایه‌های اجماعی می‌کشد و کسی هم پاسخگو نیست؟!
اگر بخشی از همین پیشنهادات امروز آقای پورابراهیمی که بارها و بارها رسانه‌ها و کارشناسان هم مطالبه می‌کردند اجرایی می‌شد امروز شاهد پرواز نجومی شاخص و سقوط شتابان آن و متضرر شدن بسیاری از سهامداران خرد نبودیم! اما چرا به طور جدی از مدیران بورسی که حتی شاید با آن‌ها ارتباط صمیمی وجود داشت مطالبه نشد؟
مگر مجلس شورای اسلامی دو نماینده در شورای عالی بورس ندارد؟ مگر جناب پورابراهیمی سالیان سال رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نبوده است؟ چرا برای اجرای این پیشنهادات و تذکرات تلاش موثری صورت نداده است؟
همه‌ی این‌ها سوالاتی است که از رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس مطرح است و اگر قرار باشد رویکرد و عملکرد قبلی ادامه داشته باشد نمی‌توان به تغییر و تحول قابل توجهی آن هم از کانال مجلس شورای اسلامی نسبت به مدیریت بازار سرمایه و تعمیق و تثبیت آن امیدی داشت و البته این‌ها ثبت می‌شود تا علاوه بر مشخص بودن نقش رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در ریزش بازار بورس، نمره‌ی منفی در کارنامه و سوابق مسئولی باشد که بجای اقدام و عمل تنها به انتقاد و گفتار درمانی معتقد است و آنطور که شایسته است از قدرتی که مردم در اختیارش قرار داده اند برای صیانت از سرمایه‌های آن‌ها استفاده نمی‌کند!
نظر شما