مسکن چینی، شکننده است؛ نه جهشی!

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از آرمان‌ملی: حضور حتمی سازندگان چینی در ساخت طرح جهش مسکن با واکنش‌های زیادی از سوی کارشناسان و فعالان این حوزه همراه بوده است. درواقع وعده ساخت سالانه یک‌میلیون واحد مسکونی از سوی دولت که در نهایت تحت عنوان طرح جهش تولید مسکن به مرحله اجرا درآمد در حالی نخستین فاز آن در استان اردبیل کلید خورد که اعلام قطعی حضور سازندگان چینی در این پروژه‌ها از سوی معاون وزیر راه و شهرسازی و البته زمزمه‌هایی که با استناد به گفته‌های رستم قاسمی در خصوص تهاتر نفت برای تامین منابع مورد نیاز این طرح اعلام می‌شود باعث شده تا کارشناسان نسبت به سیاست مسکنی دولت موضع‌گیری کرده و ضمن آنکه اساسا تهاتر نفت با کالا آن هم در حوزه مسکن را غیرقابل اجرا دانسته و معتقدند سازندگان داخلی نه تنها در زمینه‌های فنی و مهندسی از ظرفیت بالایی نسبت به شرکت‌های چینی برخوردارند؛ بلکه برخلاف آنچه حضور چینی‌ها را تنها در حوزه فناوری و تجهیزات عنوان می‌کنند ساخت مسکن از سوی دوستان چشم‌بادامی با درنظرگرفتن نحوه تامین منابع و تجربه حضور چینی‌ها ر کشورهای دیگر ساخت مسکن ارزان‌قیمتی که دولت وعده داده را غیرممکن می‌سازد.
 تغییر سیاست مالی دولت
براساس این گزارش، تهاتر نفت با کالا موضوعی است که این روزها بیشتر از همیشه در نشست‌های کابینه سیزدهم شنیده می‌شود. دولت ابراهیم رئیسی که در ابتدای ورود به پاستور بنا را بر آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران گذاشته بود، حال سیاست خود را  به تهاتر نفت با کالا تغییر داده است. چندی پیش محسن رضایی، معاون اقتصادی رئیس‌جمهوری اعلام کرد که تهاترنفت در برابر کالا در دستور کار دولت قرار گرفته و در همین زمینه ابلاغیه‌ای برای حمایت از صادرات و تهاتر نفت با کالا صادر شده است. همچنین  فرهاد نوری، معاون سازمان توسعه تجارت هم از تهاتر نفت با چای از سریلانکا خبر داده و گفته است که تهاتر نفت ایران در برابر چای سریلانکا فعال شده است. علاوه بر این موضوع تهاتر نفت با برنج هندی هم مطرح شده است و حالا به‌نظر می‌رسد که رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی هم اشاره‌ای تلویحی به تهاتر نفت و مسکن با چینی‌ها داشته است. او در پاسخ به انتقاداتی در خصوص تورم‌زا بودن ساخت یک‌میلیون مسکن گفته بود که این طرح با مطالعه کارشناسی و با برنامه‌ریزی آماده شده است و اینکه برخی می‌گویند ساخت یک‌میلیون واحد مسکونی، تورم ایجاد خواهد کرد، اینطور نیست چراکه برای احداث این واحدها از منابع دولتی استفاده نمی‌شود و روش‌هایی برای تامین منابع مالی این برنامه پیش‌بینی شده است که تورم‌زا نیستند. صحبت سربسته وزیر راه و شهرسازی درباره نحوه تامین مالی مسکن حمایتی در شرایطی انجام شد که اقبال شاکری، عضو شورایعالی مسکن  پیش از این از ساخت مسکن حمایتی توسط چینی‌ها خبر داده بود. هرچند که او اظهارت خود را به نوعی تکذیب کرد اما اظهارت اخیر محمود محمودزاده، معاون مسکن وزیر راه و شهرسازی که از حضور چینی‌ها در پروژه مسکن حمایتی خبر داده بود بر این صحبت‌ها صحه گذاشت البته محمودزاده  گفته مذاکراتی با کشور چین و سایر کشورها انجام شده  که در حوره ساخت نیست بلکه مذاکره با چینی‌ها به منظور ورود تکنولوژی‌های جدید ساخت است که منطبق با معماری و هویتی که در ایران وجود دارد، بتوانیم سرعت، کیفیت و قیمت تمام شده را مدیریت کنیم.
 خارجی‌ها فقط تجهیزات بیاورند
در رابطه با حضور  چینی‌ها در ساخت مسکن حمایتی و همچنین تامین منابع از طریق تهاتر با نفت بیت ‌ا... ستاریان کارشناس حوزه مسکن به آرمان‌ملی می‌گوید: دولت در حالی وعده ساخت یک‌میلیون واحد مسکونی در سال را می‌دهد  که به‌دلیل کسری بودجه در تلاش است تا منابع مورد نیاز این طرح را از طریق تهاتر نفت با شرکت‌های چینی و استفاده از این شرکت‌های در ساخت مسکن تامین کند. وی در ادامه افزود: آنچه مسلم است به لحاظ قانونی استفاده از سرمایه ‌های نفتی در حوزه مسکن قابلیت تحقق نداشته و اینکه دولت بخواهد از طریق فروش نفت منابع ساخت مسکن را تامین کند اشتباهی است که با افزایش بار مالی بر دولت به تورم بالاتر دامن می‌زند. این کارشناس مسکن اظهارکرد: استفاده از سازندگان چینی در صورتیکه دولت هدف استفاده از تجهیزات مصالح و نیروی کار داخلی را دنبال می‌کند می توان گفت که در اینصورت فرقی نمی‌کند سازنده دوستان چشم‌بادامی باشند یا ایرانی بنابراین اگر سیاست ساخت مسکن از طریق مشارکت خارجی دنبال می‌شود باید از ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری و تجهیزات و فناوری‌های روز این شرکت‌ها استفاده کرد. به گفته ستاریان  در ساخت مسکن دولت نباید وظیفه تامین منابع را برعهده بگیرد و سیستم بانکی را نیز مکلف کند تا بخشی از آورده را تامین کنند بلکه دولت باید فقط نقش نظارتی داشته باشد و ساخت و تامین منابع را به بخش خصوصی موکول کند.
 با تهاتر واحدها  گران تمام می‌شود
همچنین ایرج رهبر، رئیس هیات‌مدیره کانون سراسری انبوه‌سازان نیز در این رابطه معتقد است که با روش تهاتر نفت نمی‌توان انتظار داشت که چینی‌ها مسکن حمایتی را ارزان بسازند. وی در ادامه افزود: تهاتر نفت با کالا در دولت محمود احمدی‌نژاد هم برای انواع کالا مطرح شد اما توفیقی نداشت و حالا دوباره این طرح پرهزینه در دستور کار دولت سیزدهم قرار گرفته است و قرار است چینی‌ها همچون گذشته در قبال دریافت نفت ارزشمند ایران با قیمت نازل، کالاها و خدمات خود را با بهای گزاف در اختیار ایران بگذارند. رئیس هیات‌مدیره کانون سراسری انبوه‌سازان در ادامه تاکید می‌کند: جزئیات توافق با چینی‌ها برای پروژه مسکن حمایتی مشخص نیست؛ اما شرکت‌های چینی مسکن را در کشورهای دیگر متری ۳۵۰ تا ۴۰۰ دلار می‌سازند که اگر بخواهیم آن را با قیمت ۲۷ هزار تومانی دلار تبدیل کنیم بهای ساخت هر مترمربع مسکن توسط چینی‌ها تقریبا بین ۹.۵ تا ۱۱ میلیون تومان تمام می‌شود که به برای مسکن حمایتی به هیچ عنوان به‌صرفه نیست. رهبر ادامه داد: این نرخ ساخت در شرایطی است که بهای دلار در ایران ثابت بماند و البته چینی‌ها هم به بهانه اینکه ایران تحریم است، نخواهند قیمت ساخت مسکن در ایران را گران‌تر از سایر کشورها محاسبه کنند.