به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از تحلیل بازار؛ قیمت گذاری دستوری هنوز به عنوان مهمترین گره برای افت بازار سرمایه مطرح است و این مساله تنها مربوط به گروه خودرویی نیست. بلکه قیمت گذاری و عرضه فولاد در بورس کالا هم با چالش های زیادی روبرو است و این مساله ریشه در نفوذ شرکت های فولادی بالا در تدوین دستورالعمل ها دارد دست دارد.
به طوری که برخی از مدیران شرکت های پایین دستی معتقدند وقتی سهامداران عمده بورس کالا؛ فولاد مبارکه، ذوب آهن، گلگهر و چادرملو و ... هستند دیگر شرکت های کوچک پایین دستی نمی توانند در هیات مدیره بورس کالا حرفی برای گفتن داشته باشند، بنابراین عملا مقررات بورس کالا به نفع شرکت های بزرگ تدوین می شود و حتی مهندسی عرضه هم به گونه انجام می شود که قیمت ها به ضرر صنایع پایین دستی است.
چه کسانی قوانین و مقررات عرضه در بورس کالا را تعیین می کنند
«انوش رهام» دبیر انجمن لوله و پروفیل به عنوان نماینده یکی از تشکل های صنایع پایین دستی متقاضی ورق های فولادی در بورس کالا ضمن انتقاد به عملکرد بورس کالا در یک سال گذشته، گفت: با وجود اینکه بورس مبنای کشف قیمت و چکش مزایده است، اما آمار معاملات سال گذشته و شیب روند صعودی افزایش قیمت محصولات بالادستی حکایت از مهندسی عرضه دارد، زیرا قیمت محصولات بالادستی فولاد در زمانی که قیمت جهانی و قیمت دلار در ایران صعودی بوده رشد بالایی داشته، اما در زمانی که افت قیمت بازار جهانی اتفاق افتاده همچنان قیمت محصولات عرضه شده در بورس کالا بالا مانده است.
وی با بیان اینکه در تابستان امسال یک شرکت در عرضه فولاد خود در بورس کالا قیمت را ۲۰ درصد بالاتر اعلام کرد، افزود: زمانی که همچین اتفاقی می افتد عملا ۲۰ درصد گردش مالی شرکت خریدار را از بین می برد، به عبارت دیگر شرکت پایین دستی که برای تامین مواد اولیه و تولید خود برنامه ریزی کرده به یکباره با کسری ۲۰ درصدی در اعتبارات خود مواجه می شود که این مساله در نتیجه گران فروشی و عرضه خارج از مکانیسم کشف قیمت بر پایه تقاضا است و جالب اینجاست که هیچ کدام از مسئولان درباره چنین مساله از واکنش نشان نمی دهند!
او با تاکید بر اینکه فولادسازها در بورس کالا سهام بیشتری دارند، به همین دلیل قوانین و مقررات عرضه در بورس کالا را آنها تعیین می کنند، تصریح کرد: به طور قطع در تصمیم های بورس کالا تنها فروشنده ها نباید تصمیم گیر باشند و خریداران هم باید در تعیین مکانیسم عرضه و کشف قیمت نقش داشته باشند که در شرایط کنونی این مساله وجود ندارد، بنابراین نسبت به مهندسی عرضه در بورس کالا معترض هستیم و برای عبور از این مشکل معتقد هستیم که باید بورس های تخصصی شکل بگیرد تا این انحصار در بورس از بین برود.
قیمت کالاها با نرخ دلار چسبندگی نباید داشته باشد؟
همچنین «علی محمد ابویی» نایب رئیس انجمن نوردکاران با تایید مشکلات عرضه در بورس کالا، گفت: رئیس جمهور و سایر مسئولان اقتصادی وعده داده بودند که قیمت کالاها با نرخ دلار چسبندگی نخواهد داشت، اما در شیوه نامه جدیدی که وزارت صنعت برای عرضه فولاد در بورس کالا ارائه کرده حکایت از این دارد که قرار است فولاد را با نرخ فوب خلیج فارس عرضه کنند که نشان می دهد شیوه نامه توسط بورس بازها تدوین شده است.
او با طرح این سوال که چرا وقتی کالا در تهران درب کارخانه خریداری می شود با نرخ فوب خلیج فارس و هزینه حمل از بندر محاسبه می شود، افزود: در شرایط کنونی وقتی به کدال شرکت های فولادساز بزرگ بالا دستی مراجعه می کنید آمارها حکایت از این دارد که حداقل نسبت به سال گذشته بیش از ۳۰ درصد رشد سودسازی داشته اما افزایش تولیدی نداشته اند. از طرف دیگر قیمت جهانی فولاد سال گذشته تا ۱۰۰۰ دلار رفته بود و در چند وقت اخیر ۲۰ درصد کاهش یافته، به همین دلیل عملا رشد سودسازی این شرکت در نتیجه همان یارانه انرژی و ادامه محاسبه براساس نرخ فوب خلیج فارس است که باعث شده محصولات در بازار داخلی گرانتر عرضه شوند.
ابویی با تشریح مهندسی قیمت و عرضه در بورس کالا گفت: مهندسی به گونه ای است که وقتی قیمت بالا می رود نرخ ها و عرضه ها در ایران بالا می رود و در زمان قیمت جهانی افت می کند، شرکت های فولادی ایران سکوت می کنند، از این رو دولت باید قیمت داخلی را برای بازار کشور در نظر بگیرد، همانطوری که در کشور چین هم همین مساله اجرا می شود نکته هم این است که مردم ریالی حقوق می گیرند و نمی توانند محصولات فولادی را با نرخ دلار بخرند، همانطوری که امروز حقوق ۵۰ میلیون در ایران زیاد است، در حالی که ۱۵۰۰ دلار است که کمترین حقوق در اروپا محسوب می شود.
او افزود: میانگین تفاوت قیمت شمش با میلگرد حدود ۵ درصد است درحالی که شمش مواد اولیه و میلگرد حلقه پایانی و با ارزش افزوده است و این فاصله کم ناشی از عرضه گران شمش در بورس کالاست که مارجین را به شدت کاهش داده است.
قیمت گذاری در بورس کالا باید اصلاح شود
علیرضا سلیمی عضو هیات رئیسه کمیسون صنایع و معادن مجلس درباره این مساله به بازار، گفت: به طور قطع قیمت گذاری در بورس کالا باید اصلاح شود و نباید فولادسازی که یارانه انرژی دریافت می کند، به همان نرخی که فولاد را صادر می کند در بازار داخلی بفروشند و این مساله به معنای این است که نباید یارانه تبدیل به سود شرکت شود، بنابراین وزارت صنعت باید سازوکاری برای رفع این مشکل پیدا کند که به نظر می رسد تنها با مشورت با بخش خصوصی و تغییر سازوکارهای قیمت گذاری و عرضه در بورس این مشکل می تواند حل شود.
نظر شما