گروه ارزهای دیجیتال پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، چندین بار است مسوولان بانک مرکزی از راه اندازی رمز ارز ریال سخن می گویند و تعاریفی برای این رمز ارز ارائه می دهند که شاید در حال حاضر عموم مردم درکی از آن نداشته باشند. آنچه مسوولین را به فکر راه اندازی و ایجاد یک رمز ارز ریالی انداخته را شاید بتوان به راه اندازی و خلق رمز ارز یوان در چین نسبت داد، رادار اقتصاد در گفت و گو با استاد مدیریت فناوری اطلاعات دانشگاه تهران و کارشناس رمز ارزها نگاهی دارد بر اینکه رمز ارز ریال چیست و چه کارکردی برای عموم مردم و اقتصاد کشور می تواند داشته باشد؟
محمد رضا قدوسی استاد و کارشناس فناوری اطلاعات و رمز ارزها در گفت و گو با رادار اقتتصاد در خصوص رمز ارز ریال مورد نظر بانک مرکزی گفت: رمز ریال یا ارز دیجیتال ریال که بانک مرکزی از سال ۹۷ کلید فنی آن را زدند و دو سه سالی است که پلتفرم آن آماده شده اما هنوز در اختیار عموم قرار نگرفته به این صورت است که داریم از زیر ساخت فناوری بلاک چین استفاده می کنیم. زیر ساخت فناوری بلاک چین، دفتر کل توزیع شده (دی ال تی است. پروژه هایی که دی ال تی هستند به این معنی است که برخلاف سایر بلاک چین ها که روح حاکم بر بلاک چین به گونه ای است که شما از مکانیزم های دموکراتیکی مثل رای گیری، نظر سنجی بر اساس نظریت اکثریت استفاده میکنید ؛خلاصه امر، پروژه های بلاکچینی باید حکومت اکثریت بر اقلیت را نوید دهند؛ چیزهایی مثل بیت کوین و رمز ارزهای دیگر که در دنیا وجود دارند.
وی در این باره افزود: آنهایی که خیلی از این موضوع استقبال می کنند به سمت موضوع دموکراتیک کردن اقتصاد حرکت می کنند تا افراد تصمیم گیری کنند، خودشان نظر بدهند و در نهایت خودشان هم از منافع آن منتفع شوند. استقبال عمومی به این سمت بسیار زیاد است. اما زمانی که این واژه ها به سمتی می روند که هدف خاصی را دنبال کنند و برای رسیدن به هدف خاص فقط و فقط از زیرساخت فناوری بلاکچین و دی ال تی ها استفاده کنند، اتفاقی که می‌افتد این است که متاسفانه در این بخش اکثریت بر اقلیت حاکم نمی شوند، بنابراین باز هم اقلیت بر اکثریت حاکم است، در واقع نقض روح بلاک چین صورت می گیرد.
قدوسی با اشاره به نقض شدن یک اصل مهم در رمز ارزها در رمز ارز ریال گفت: نگاه دموکراتیکی که داشت سعی می کرد شکل بگیرد اینجا نفض می شود، چون بانک مرکزی فرایندها را متمرکز می کند در حالی که باید غیر متمرکز باشد. در این حوزه متداول است که هر کسی بلاک چین کار می کند به فکر، غیر متمرکز سازی است. در حالی که بانک مرکزی، درچنین پروژه ای، بازهم یک نهاد متمرکز است که تمام تصمیم گیری ها، رگولاتوری (قانونگذاری) ها و ... را سبب می شود. در نهایت بانک مرکزی است که می گوید چه چیزی درست است و چه چیزی غلط است.
وی در این باره مثالی زد و گفت: اگر بخواهیم تشابهی را تصور کنیم مثل استفاده از اینترنت به عنوان یک شبکه بین المللی است که شما می توانید به همه بخش ها و سایت ها یا اپلیکیشن های مختلف متصل شوید یا اینترانت که در داخل یک سازمان در داخل یک محدوده جغرافیایی اتفاق می‌افتد و متاسفانه اینترنت‌ملی هم که در حال اجرای آن هستیم، بر همین اساس است تا خودمان را مستقل و مجزا کنیم از شبکه اینترنت بین الملل و یک شبکه محلی ایجاد کنیم. همین اتفاق در حوزه رمز ارزها اتفاق افتاده که یک پدیده جهان‌شمول است که همه افراد می توانند از آن به صورت مشخص استفاده کنند اما رمز ریال، یوان دیجیتال یا امثال رمز ارزهای بانک مرکزی که اصطلاحا سی بی سی دی ها گویی اینترنت محلی راه انداخته اند که برای افرادی که می خواند این رمز ارز را بپذیرند، قوانین محلی را دوباره اجباری میسازد.
محمد رضا قدوسی کارشناس رمز ارزها در پاسخ به این سوال که رمز ارز ریال چیست و چه کارکردی دارد، گفت: در پاسخ به این سوال که مشخصا رمز ریال چیست، می توان گفت، رمز ریال یک ظاهر گرفته شده از ریال است که خود ریال است مثل اینکه قبلا ریال را در قالب اسکناس داشتیم، سکه ریال داشتیم امروز که همه کسب و کارها و مراودات مالی تقریبا به صورت الکترونیکی جا به جا می شود، ریال الکترونیکی داریم که عملا پول و اسکناسی جا به جا نمی شود اما در نهایت جا به جایی ریال به عنوان یک عدد الکترونیک خوب است رمز ریال هم از این موضوع مجزا نیست و به نوعی رنگ و لعاب بلاک چینی داده ایم،اما واقعا بلاک چینی نیست و تنها کاربردی که دارد این است که از فناوری جدید تری استفاده شده، یعنی تنها مزیتی که برای مخاطب ایجاد می کند این است که بگوید از ریالی استفاده می کنم که این بار روی یک فناوری جدیدتر است.
قدوسی در این باره توضیح داد: هنوز هم مشخص نیست که رمز ارز ریال می تواند جریان تراکنش های ملی و اقتصاد ملی را ببیند یا نه! مشاهده پذیری رمز ریالی که بانک مرکزی از آن صحبت می کند داخل شبکه ای است یا فقط در اختیار برخی از بانک‌هاست که به نظر می رسد در اختیار چند بانک محدود باشد و بر خلاف بیتکوین و سایر رمزارزها، همگان نتوانند جریان ارزش داخل شبکه را به صورت شفاف رصد کنند.
کارشناس رمز ارزها گفت: پس عملا کاربرد رمز ریال برای مخاطب خیلی ملموس نیست. مخاطبین داخل کشور که بخواهند از این رمز ارز استفاده کنند هنوز چون ارزشی ایجاد نشده که کاربر حس کند دارد از رمز ارز ریال استفاده می کند. اما داخل سیستم بانکی می تواند مزایایی داشته باشد مثل همان چیزهایی که فناوری دیجیتال بانک مرکزی که یا می تواند در سیستم بانکی شفافیت ایجاد کند یا در خود سیستم بانکی تصمیمات را سرعت ببخشد. گرچه چنین کاربردهای اولیه مناسب است اما برای مخاطب، خیلی جذاب نیست.
وی در خصوص راه اندازی رمز ارز در برخی کشورها مثل چین، توضیح داد و گفت: این سوال مطرح می شود کشورهایی مثل چین هم به سمت ایجاد یوان دیجیتال رفته اند ایا آنها هم صرفاً برای کاربردهای داخلی خود این رمز از را ایجاد کرده‌اند یا بیشتر از این مد نظر دارند قاعدتاً برای پاسخ به این سوال باید برگردیم به استراتژی سرمایه‌گذاری چین در کشورهای مختلف مخصوصاً در فناوری های مختلفی که می تواند وجود داشته باشد ببینیم این کشورها در کشورهای مختلف از جمله آفریقا در بخش هایی از اروپا و بخش های خیلی خاصی از آمریکای جنوبی آمریکایی شمالی روی بحث فناوری مالی دیجیتال سرمایه گذاری کرده اند بنابراین وقتی یوان دیجیتال ایجاد شود می توانند شبیه نخ تسبیح، دانه های تسبیح که ایجاد کننده تراکنش مالی در کل دنیا هستند را یکپارچه سازد و به تدریج از سیطره دلار که گریبانگیر آنها شده رها شوند و خود را به اقتصاد اول دنیا تبدیل کنند اقتصاد چین به لحاظ جی دی پی و سرانه درآمدهای ناخالص داخلی در اواخر سال ۲۰۲۱ از آمریکا پیشی گرفت یعنی چین را می توان به عنوان اولین کشور تلقی کرد.
وی در این باره توضیح داد: البته سیطره دلار باعث شده که هنوز هژمونی و سلطه‌گری آمریکا بر اقتصاد دنیا وجود داشته باشد لذا زمانی که چین بتواند به صورت نخ تسبیح، از رمز ارز خود استفاده کند به تدریج از سیطره دلار و سایر ارزهای دیگر خارج شود، این امر برای چین مهیا می شود اما در خصوص ایران در حال حاضر خارج از مرزها به دلیل تحریم‌ها نمی‌توانیم مراودات مالی دارند به همین دلیل رمز ریال را هم بیشتر ناظر بر استفاده در کاربردهای داخلی است بنابراین در یک جمع‌بندی میتوان گفت رمز ریال یک رمز ارز نیست یک ارز است که فقط افرادی که داخل شبکه محرم هستند و افرادی که می‌توانند داخل شبکه را ببینند و خود بانک مرکزی اکثر تصمیم‌گیری‌ها را انجام می دهد ما کمک می‌کند تا ظاهری با رنگ و لعاب جدیدی از ریال را داشته باشیم.
کارشناس رمز ارز در پایان گفت و گو گفت: متاسفانه کاربردهای زیادی برای مردم نخواهد داشت و مردم از آن منتفع نمی شوند بنابراین میتوان گفت رمز ارز ریال شاید بیشتر یک جنبه تبلیغاتی دارد. خیلی ثروت تولید نمی کند بنابراین برای مردم قابل بهره برداری نیست، فقط یک سری کاربردهای بانکی دارد مثل شبکه چکاوک و اگر بانک، تحولات فنی در آن انجام بدهند شاید مردم احساس کنند که سرعت تراکنشها بهتر شده اما تاثیر چندانی روی ثروت و درآمد مردم نخواهد داشت. اگر خیلی خلاصه بگویم باعث شده هزینه ای کرده باشیم که فقط و فقط نمایشی داشته و در نهایت اجرای رمز ریال نمی تواند عواید زیادی را به کشور تزریق کند.
نظر شما