گروه بانک و بیمه پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، کامران ندری اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام در گفتگو با رادار اقتصاد در خصوص چرایی عدم همکاری بانکها با مردم در اعطای وام های خرد گفت: بانکها در شرایطی که نرخ تورم بیش از ۴۰ درصد است با نرخ بهره ۱۸ درصدی، کمترین تمایلی به پرداخت وام و تسهیلات به مردم ندارند. پایین بودن نرخ بهره و بالا بودن تورم، منجر به آن شده همه متقاضی درخواست وام باشند، اما بانکها در این شرایط اصولا وام را به کسانی می دهند که خود مایل به پرداخت تسهیلات به آنها باشند.
وی در این باره خاطر نشان کرد: آنچه منجر به پدید آمدن چنین وضعیتی شده، دستکاری کردن قیمت هاست. در این شرایط وقتی تورم نزدیک به ۵۰ درصد است و کالاها مدام در حال گران شدن هستند و کنترل خلق پول در نظام بانکی یک موضوع مهم است، ضمن اینکه بانکها نیز منابعی برای پاسخگویی و اعطای وام به همه متقاضیان ندارند لذا برای عدم پرداخت وام به مردم عادی، چنان موانع و بروکراسی سنگینی ایجاد می کنند که مردم از دریافت وام پشیمان شوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق نقش دولت و بانک مرکزی را در وضعیت کنونی اقتصاد پر رنگ عنوان کرد و گفت: بی تردید، دست کاری های غیر اصولی و نادرستی که بانک مرکزی و وزارت اقتصاد در مکانیزم قیمت ایجاد کرده اند منجر به ایجاد چنین مشکلاتی شده است. اما آنچه در این موضوع مهم است اینکه در شرایطی که تاکید می شود برای جلوگیری از خلق پول وامی به مردم داده نشود، حتی وام خرد، وام و تسهیلات به اولویت های مورد نظر سهامداران یا سفارش شدگان تعلق می گیرد، موضوعی که به ناعدالتی بیشتر در جامعه و در عرصه اقتصادی دامن می زند.
ندری در این باره توضیح داد: در اثر دستکاری در مکانیزم قیمت ها چون همه خواهان دریافت وام با سودی هستند که با نرخ تورم فاصله معنا داری دارد بی عدالتی با تخصیص وام به عده ای از افراد مورد نظر یا گلچین شده ها و دست چین شده های مورد نظر سهامداران یا نزدیکان به قدرت و ثروت در جامعه فزونی می یابد، بنابراین وام داده می شود و خلق نقدینگی صورت می گیرد اما نه برای مردم، برای عده ای که انتخاب شده هستند.
کامران ندری استاد اقتصاد مدیریت غلط اقتصاد و نظام بانکداری کشور را به فقدان سطح سواد اقتصادی جامعه ارتباط داد و گفت: چالش های اقتصادی ایران تمام ناشدنی است به این دلیل که متاسفانه در کشور ما به آموزه های علم اقتصاد اعتنا نمی شود و مکانیزم بازار از روی جهل و ناآگاهی دستکاری می شود، بخصوص در رابطه با نرخ بهره همواره شاهد دستکاری هایی در این حوزه بوده ایم.
ندری در این باره تصریح کرد: به عنوان مثال، کسانی که در وزارت اقتصاد از آزاد شدن نرخ ارز حمایت می کردند به شدت مخالف افزایش نرخ بهره بانکی هستند. متاسفانه در سیستم مدیریتی ایران چنین تناقضاتی به وفور دیده می شود. در حالی که باید به این سوال پاسخ دهند اگر آزاد شدن نرخ ها خوب است، چرا نرخ بهره آزاد نمی شود و چرا دستمزدها با شرایط تورمی، اصلاح نمی شود؟
کامران ندری استاد اقتصاد در خصوص بی ثباتی حاکم بر بازار ارز و نقش بانک مرکزی در این موضوع گفت: بانک مرکزی را به تنهایی نمی توان عامل بی ثباتی و عدم مدیریت نرخ ارز عنوان کرد چرا که حاکمیت در این موضوع مقصر است. هر چند اصولا بازار نرخ ارز را تعیین می کند اما توانمندی بانک مرکزی در این موضوع بسیار حائز اهمیت است چرا که بانک مرکزی توانمند می تواند نرخ ارز را هدایت کند.
استاد اقتصاد در این باره افزود: قطع ارتباط با دنیا و ورودی کمتر ارز نسبت به خروجی بیشتر، مانع تاثیر گذاری جدی بانک مرکزی در کنترل و ثبات نرخ ارز شده است. متاسفانه اخبار برجامی بیش از بانک مرکزی نرخ ارز را هدایت می کند. در چنین شرایطی تمهیدات و سیاست های بانک مرکزی قابل استفاده نیست. برای کنترل نرخ ارز بانک مرکزی باید ارز کافی به بازار تزریق کند، ضمن برخورداری از ذخایر کافی، بانک مرکزی باید جرات تزریق ارز به بازار را داشته باشد چرا که نمونه های به دادگاه کشیدن مدیرانی مثل آقای سیف با اتهام هدر دادن ذخایر ارزی کشور نیز مطرح است لذا مدیران بانک مرکزی دچار تردید می شوند و به صورت مداوم شاهد معضلاتی اینچنینی در بازار و کنترل نرخ ارز هستیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق در ادامه بحث خاطر نشان کرد: سطح سواد اقتصادی عموم جامعه از مسوولین تا مردم بسیار پایین است لذا به دلیل پایین بودن سطح سواد اقتصادی و اینکه در مدیریت اقتصاد، بسیاری از مسائل به صورت تکنیکی و فنی رعایت نمی شود بانک مرکزی هم نمی تواند مدیریت درستی داشته باشد، بنابراین حاکمیت مقصر است چرا که مردم را کم سواد و نامطلع بار آورده است. به بیان بهتر، همه ما در به وجود آمدن چنین شرایطی به سهم خود مسوول هستیم.
نظر شما