گروه بورس و بازارهای مالی پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، وحید شقاقی شهری کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفت و گو با رادار اقتصاد علت ریزش ها و قرمز پوش شدن بورس را ناشی از ناکارآمدی مدیریتی و توزیع رانت اطلاعاتی عنوان کرد و در این باره چند موضوع را به عنوان عوامل اصلی بی اعتمادی نسبت به بورس برشمرد و گفت: دولت به زعم خود در راستای ساماندهی بورس وعده های مختلفی به سهامداران داده و می دهد. وعده های غیر عملیاتی و اجرایی، چرا که بازار سرمایه از عوامل مختلفی تاثیر می پذیرد که دستور پذیر نیست.
وی در این باره افزود: با وعده و وعید دولت، بورس دچار کمترین تغییر مثبتی نمی شود. تا زمانی که ریشه های ثبات در بازار سرمایه حاکم نشود این بازار مسیر معتدل و مورد نظر را در پیش نمی گیرد. دولتمردان باید متوجه این موضوع مهم باشند که بازار سرمایه دستور پذیر نیست، بلکه رشد بورس وابسته به اصلاح نهادها وساختارهای درونی بازار سرمایه است.
وحید شقاقی شهری عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی در خصوص چالش های بزرگ بورس که باید اصلاح شوند توضیح داد و گفت: برخی از نهادهای بازار سرمایه به عنوان نهادهای تاثیر گذار کمترین شفافیتی ندارند و آنچه باید اجرا کنند را پشت گوش می اندازند. یکی از مهمترین این نهادها، نهاد ناظر است که باید تقویت و اصلاح شود اما در حال حاضر نهاد کارآمدی لازم را ندارد.
استاد اقتصاد افزود: نهاد ناظر معمولا نهاد شفاف ساز و بالا دستی بازار سرمایه به شمار می رود که بر شفافیت، عدم دستکاری و شبهات یا بر هر گونه تخلف صورت گرفته ای وورد می کند اما در حال حاضر این نهاد کارایی ندارد. درطول یک ماه گذشته تا کنون یکی از سهم ها که اتفاقا جزء سهم های بنیادی است بیش از شصت درصد ریزش داشته است. وجود نهاد ناظر برای ورود به چنین وضعیتی است تا مدیریت شرکت مربوطه را برای روشن شدن دلایل ریزش بازخواست کند و اطلاعات دقیقی به مردم بدهد.
وی دراین باره تصریح کرد: به عنوان مثال در شش ماه اخیر یک سهم همواره صف خرید بوده است. روشن است در چنین سهمی شبهه دستکاری و رانت اطلاعاتی وجود دارد و نهاد ناظر برای اعمال شفافیت باید به این موضوع ورود و اطلاع رسانی کند که چرا سهمی بدون در نظر گرفتن قرمز پوشی و سبز بودن بازار همواره در صف خرید بوده است؟
وی در خصوص دومین چالشی که بورس را دچار ریزش های مکرر کرده، گفت: بازار سرمایه ایران به شدت نیازمند ثبات رویه در قوانین و مقررات است. متاسفانه دست کاری های مکرری که در اقتصاد صورت می گیرد روی عملکرد بازار تاثیر می گذارد و منجر به افرایش نااطمینانی مردم نسبت به بورس می شود. به عنوان مثال نوسانات تصمیم گیری در حوزه نرخ خوراک، یا تغییرات مکرر قوانین و مقرراتی که در بخش های پتروشیمی صنعتی ... دیده می شود نشان می دهد مدیریت بازار سرمایه مقتدرانه جلوی تغییرات مکرر قوانین و مقررات را نمی گیرد در حالی که بازار به شدت نیازمند حضور مقتدرانه مدیران بورسی است تا با دستگاه های مختلف وارد مذاکره شوند تا قبل از وقوع حادثه جلوی عدم ثبات و تغییرات مکرر رویه ها قوانین و مقرررات را بگیرند. در حالی که بورس به شدت نیازمند مدیریتی مقتدرانه برای دفاع از حقوق سهامداران است اما چنین حمایتی از مردم در بورس دیده نمی شود.
شقاقی شهری در خصوص تاثیرات عملکرد نظام بانکی کشور در تشنج زایی بورسی گفت: یکی از سایر عوامل تاثیر گذار بر بورس، بحث نرخ بهره بین بانکی است چرا که افزایش نرخ بهره بین بانکی به دلایل مختلفی روی بورس تاثیر می گذارد. با اینکه شورای پول و اعتبار مصوب کرد نرخ بهره بین بانکی تا بیست درصد کاهش بیابد اما مکرر شاهد رفت و برگشت هایی در نرخ بهره بین بانکی هستیم به طوری که در هفته های اخیر نرخ بهره روند افزایشی به خود گرفته و به نرخ ۲۱ درصد رسیده است پس مشکلات اقتصادی و بانکی نیز بورس را به شدت تحت فشار قرار داده است.
وی درباره سایر عوامل تاثیر گذار بر ریزش های مکرر بورس گفت: ضعف عملکرد بازارگردان ها به عنوان نهادی که برای کمک به بازار اضافه شد نیز به یک مساله جدی برای بورس تبدیل شده است چرا که امروز متاسفانه بازارگردان ها درگیر نوسان گیری شده اند و از سهامدار خرد نوسان می گیرند این موضوع ایراد بزرگی به بازارگردانان است. بازارگردانان به دلیل داشتن پول به راحتی می توانند سهمی را منفی یا مثبت کنند. این مساله موجب متضرر شدن سهامداران خرد شده است.
وی در خصوص فشارهایی که از سوی صندوق تثبیت به بورس تحمیل می شود نیز گفت: در حالی که صندوق تثبیت برای کمک به بورس ایجاد شد تا در شرایط بد بازار سرمایه، یاری دهنده بورس باشد اما متاسفانه نه تنها کمک نبوده و نتوانسته نقش خود را به درستی ایفا کند بلکه صندوق تثبیت هم درگیر نوسان گیری شده که به زیان سهامدار خرد تمام می شد.
وی در خصوص بی صاحب ماندن سهامدار خرد گفت: متاسفانه تا کنون تشکلی که مدافع سهامدار خرد باشد در بازار ایجاد نشده است در حالی که جزء وعده های داده شده در این موضوع بسیار است اما روی زمین باقی مانده است. انتظار می رود سهامداران خرد دارای تشکل منظم و منسجمی برای حمایت از حقوق خود باشند که متاسفانه این موضوع محقق نشده است.
نظر شما