گروه اقتصاد کلان پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد؛ حمید حاج اسماعیلی کارشناس بازار کار و کارگری و تحلیلگر اقتصادی در گفت وگو با رادار اقتصاد از تلاش دولت برای اعطای یارانه به صورت کوپنی و جایگزین کردن این روش به جای پرداخت یارانه نقدی انتقاد کرد و در این باره گفت: بحث تخصیص یارانه ها و چالش هایی که از زمان شروع یارانه های نقدی در دولت آقای احمدی نژاد آغاز شد همچنان یقه اقتصاد ایران و معیشت مردم را گرفته و هزاران مشکل ریز و درشت آفریده است با این حال فرقی نمی کند یارانه نقدی باشد یا غیر نقدی چون روش پرداخت یارانه و اصلا همین طرح یارانه ها فاقد کار کارشناسی دقیق بوده منجر به بروز مشکلاتی در کشور ودر معیشت مردم و در چرخه تولید شده است.
وی در ادامه با اشاره به اینکه وضعیت کنونی کشور را نمی توان شبیه دهه شصت اداره کرد گفت: وقتی بحث از اعطای یارانه می شود مسوولین بلافاصله به سراغ الگوی پرداخت یارانه ای که بخشی از مردم قدیم در دهه شصت آن را تجربه کردند می روند به همین خاطر همواره بنا به دلایلی اعطای کوپن در دوران جنگ را روشی موفق عنوان می کنند. درست است آن زمان در شرایط سختی قرار داشتیم که بخشی از ارزاق عمومی مردم به وسیله کوپن توزیع می گردید تا حداقل معیشت مردم را تامین کند اما باید توجه داشت که شرایط، نیازها، رویکردهای مردم اعم از اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی امروز کاملا متفاوت از دهه شصت است لذا نمی توان فکر کرد اگر در قالب کوپن به مردم یارانه بدهیم حتما موفق خواهد بود، پس موفقیت این طرح برای اکنون محل تردید است.
این کارشناس کارگری و تحلیلگر بازار کار خاطر نشان کرد: بنده بر این باورم اصل موضوع پرداخت یارانه ها به دلیل شرایط خاص اقتصادی محل تردید است. باید قبول کنیم پرداخت یارانه حداقل در ده پانزده سالی که در کشور اجرا شده چندان موفق نبوده است. شرایط اقتصادی، فرهنگی اجتماعی و حتی سیاسی حاکم بر کشور که این روزها شاید نمود جدی تری یافته نشان دهنده عدم رضایت مردم از وضعیت سخت اقتصادی است، لذا روش های مدیریت اقتصادی موفق نبوده است.
حمید حاج اسماعیلی در این باره توضیح داد: اگر به صورت دقیق به نظرات کارشناسی در خصوص اعتراضات و انتقادات دو ماهه اخیر توجه کنیم متوجه می شویم عامل اصلی مشکلات کشور و نارضایتی مردم به شدت جنبه های اقتصادی دارد چرا که سال هاست با شرایط سخت اقتصادی دست به گریبان هستند. این موضوع نشان می‌دهد حمایت ها بخصوص پرداخت سوبسید و یارانه ها کاملا ناموفق بوده و نتوانسته مشکلات مردم را حل کند.
حاج اسماعیلی افزود: با توجه به اینکه اکثر جمعیت کشور ما حقوق بگیر هستند حقوق بگیرانی که شامل کارگران، کارمندان و بازنشستگان می شوند این گروه عمده کسانی هستند که با مشکلات جدی اقتصادی دست و پنجه نرم می کنند. درست است زمانی که پرداخت یارانه‌ها آغاز شد بخش زیادی از حقوق بگیران جزء طبقه متوسط کشور بودند و یارانه دریافت نکردند اما براساس آمارهای رسمی از گسترش فقر در کشور و دهک بندی جمعیتی که ده دهک درآمدی را معرفی می کند وبنا بر تاکید همه دولت ها اعم از دولت قبلی و فعلی که با دو گرایش سیاسی خاص روی کار بوده و هستند متاسفانه ۹ دهک کشور از ۱۰ دهک واجد شرایط حمایت های سوبسیدی، یارانه ای در حوزه اقتصاد هستند.
این کارشناس و تحلیلگر مسائل فقر و معیشت توضیح داد: وقتی ۹ دهک در زمره کم برخوردان و ضعیف ترین افراد جامعه قرار می گیرند بدین معناست که اکثر جمعیت کشور در فقر نسبی به سر می برند و باید حمایت شوند در حالی که متأسفانه طی پانزده سال گذشته روش‌هایی که در خصوص پرداخت یارانه و حمایت های اقتصادی ازاین گروه ها صورت گرفته کاملا ناموفق بوده است. البته باید دو گروهی که در حال حاضر به صورت مستقیم از دولت یارانه دریافت می کنند کاملا مرز بندی کنیم. افراد فاقد درآمد که از گذشته تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی بودند را از بقیه مردم که اینک دچار مشکلات اقتصادی هستند و یارانه بگیر هستند باید جدا شوند چرا که این گروه مد نظر ما ومحل سنجش نیستند چون به دلیل مشکلات خاص خود فاقد درآمد هستند ولذا مورد حمایت بهزیستی و کمیته امداد هستند.
حاج اسماعیلی خاطر نشان کرد: با اینکه کمیته امداد و بهزیستی از این خانواده ها حمایت هایی به عمل می آورد و دولت به آنها یارانه می دهد اما نرخ تورم به قدری بالاست که بعید به نظر برسد بتوانند حداقل نیازهای خود را تامین کنند. آنچه موجب نگرانی و مشکلات عدیده ای برای کشور شده که از آن به عنوان بحران اجتماعی می توان یاد کرد جمعیت گسترده حقوق بگیر است که حدود ۹ دهک از ۱۰ دهک واجد شرایط و مستحق دریافت یارانه را تشکیل می دهند در حالی که یارانه ها نتوانسته مشکلات آنها را حل کند، لذا این موضوع باید مورد بازنگری قرار بگیرد.
این کارشناس بازار کار و کارگری معتقد است تغییر روش پرداخت یارانه نمی تواند مشکلات را رفع کند گفت: اینکه دولت روش را تغییر دهد و به جای پول نقد، کوپن به مردم بدهد چیزی را تغییر نمی دهد چرا که آنچه از آن غفلت شده و در نظرات کارشناسی و اجتماعی در خصوص سوبسیدها و یارانه ها کمتر در نظر گرفته شده نگاه ها و نیازهای جدیدی است که مردم متناسب با شرایط اجتماعی فعلی و شرایط جدید جهانی به او نیاز دارند. دولتمردان فکر می کنند شبیه دوران جنگ در دهه شصت هستیم و مردم همان کالاهای اساسی را به عنوان ارزاق اساسی قبول دارند که در صورت تامین، مشکلات آنها حل می شود در حالی که اینگونه نیست.اگر فکر می کنند مثل زمان جنگ می توانیم با کوپن مشکلات اقتصادی مردم را که معیشت، پایه اصلی آن است را تامین کنیم ساده انگاری بیش نیست، لذا به این مساله حتما بابد توجه شود که با وجود اینکه از آن دوران به عنوان یک دوران خوب در تامین نیازهای مردم از طریق ارائه کوپن یاد می شود نباید آن روش را به عنوان مبنا در نظر بگیرند و فکر کنند در شرایط جدید با پرداخت یارانه از طریق کوپن می توانند مشکلات معیشتی مردم را حل کنند.
نظر شما