گروه بانک و بیمه پایگاه خبری تحلیلی راداراقتصاد، مسعود دانشمند عضو اتاق بازرگانی و فعال اقتصادی در گفت و گو با رادار اقتصاد در خصوص راه اندازی سامانه «ناخدا» از سوی بانک مرکزی و اثرات راه اندازی بازارها و سامانه های اینچنینی از سوی بانک مرکزی گفت: یکی از دلایلی که موجب شده بانک مرکزی به دنبال راه اندازی سامانه ها و بازارهایی با عناوین مختلف مثل همین سامانه و بازار ناخدا باشد عدم وجود ارز به میزان کافی است، یعنی این سامانه ها به مردم سیگنال می دهد که ارز به میزان نیاز در دسترس نیست.
وی در این باره خاطر نشان کرد: در حالی که اگر ارز به میزان نیاز در دسترس باشد و ارز کافی وجود داشته باشد نیازی به راه اندازی این سامانه و آن سامانه نیست بلکه هر فردی به میزان نیاز قانونی خود می تواند از بانک مرکزی ارز تهیه کند، بنابراین راه اندازی چنین سامانه هایی نشان می دهد ارزی برای عرضه به مردم وجود ندارد که بانک مرکزی چنین بازی هایی را تدارک می بیند.
مسعود دانشمند در خصوص شباهت سامانه ناخدا خاطر نشان کرد: ضمن اینکه بانک مرکزی همچنان شفاف سازی نکرده ارز مورد نیاز برای عرضه به متقاضیان از چه محلی تامین می شود و اینکه چه کسانی می توانند از این سامانه ارز بخرند با چه نرخی؟
وی در ادامه خاطر نشان کرد: در حال حاضر صادر کنندگان با سامانه نیما مشکلات زیادی دارند. وقتی صادر کننده مجبور به عرضه ارز خود با نرخ ۲۸۵۰۰ تومانی می شود اما قیمت ارز در بازار آزاد ۴۴ هزار تومان است میلی برای عرضه ارز در این سامانه باقی نمی ماند. به بیان بهتر صادر کنندگان قدرتمند دولتی که یک سرو کله بالاتر از صادر کنندگان ضعیف و کم توان هستند ارز خود را در بازار آزاد به قیمت توافقی می فروشند اما صادر کنندگانی که زورشان به دولت نمی رسد مجبور می شوند ارز خود را به قیمت مورد نظر بانک مرکزی به سامانه نیما بفروشند.
مسعود دانشمند در این باره تصریح کرد: متاسفانه دولت و بانک مرکزی با سیاست گذاری های غلط روابط بین صادر کننده و وارد کننده را بر هم می زنند بعد از آن با مداخلات دستوری و پیمان های ارزی و سامانه هایی که ایجاد می کند در روند تجارت و خرید و فروش ارز اخلال ایجاد می کنند موضوعی که صادرات و واردات کشور را تحت تاثیر قرار می دهد.
عضو اتاق بازرگانی توضیح داد: سامانه ها و بازارهای جدیدی که برای عرضه ارز و به عنوان ساماندهی بازار ارز راه اندازی می شود حاشیه سازی بیش نیست چرا که اصل موضوع این است که بانک مرکزی به میزان نیاز ارز برای عرضه به مردم ندارد در نتیجه دست به ابتکارات بی فایده ای می زند که هیچکدام جوابگوی تقاضای بازار نیست به همین دلیل روند قیمت ارز رو به افزایش است. صادر کنندگان دولتی کاری به کار بانک مرکزی و دستورالعمل ها و بخش نامه های ابلاغی ندارند و کار خود را می کنند در نتیجه مقررات برای صادر کنندگانی اعمال می شود که جزء بخش خصوصی کم توان هستند که در نهایت مشمول بگیر و ببند می شوند.
مسعود دانشمند فعال اقتصادی خاطر نشان کرد: ایران در سال چیزی حدود ۶۰ میلیارد دلار پول برای واردات کالا لازم دارد که بین ۳۰ تا ۴۰ میلیارد دلار آن از صادرات نفت، گاز و میعانات ایجاد می شود و نزدیک به ۳۰ میلیارد دلار ناشی از صادرات غیر نفتی از فولاد تا معدن و پسته وسایر محصولات است. اگر صادرات به درستی مدیریت شود و ارز به موقع به دست متقاضیان برسد آنچنان دچار مشکل نمی شویم اما چون این موضوع مدیریت نمی شود و صادر کنندگان دولتی ارز خود را به موقع وارد سامانه های تعیین شده نمی کنند، ضمن اینکه دلارهای نفتی نیز به موقع گرفته نمی شود خلاء کمبود ارز به وجود می آید.
وی در این باره توضیح داد: بنابراین متقاضیان نیازمند به ارز برای دریافت ارز زمان از دست می دهند و صادر کنندگان عمده هم ارز را با بهانه های مختلف به بانک مرکزی عرضه نمی کنند در نتیجه تفاوت باعث بالا رفتن قیمت ها شده است در حالی که فرمول ساده این موضوع آن است که باید برای صادر کننده ضرایب تشویقی قائل شویم که با بازار آزاد تفاوت نداشته باشد تا ارز وارد سامانه نیما شود و وارد کننده نیز آن را خریداری کند.
مسعود دانشمند توضیح داد: اینکه ارز نیمایی با قیمت ۲۸۵۰۰ تعیین شده به معنای کاهش قیمت کالای اساسی نیست چرا که در حال حاضر که بانک مرکزی روی این نرخ مانور می دهد مردم شاهد هستند قیمت ها بر مبنای دلار ۴۴ هزار تومان در بازار به مردم داده می شود. دولت برای کاهش قیمت کالاهای اساسی باید درآمد و هزینه ها را با فشار بر بنگاه های بزرگی که سال هاست ارز خود را به نرخ بالا می فروشند بالانس کند نه اینکه مردم و وارد کنندگانی را تحت فشارهای مختلف قرار دهد.
نظر شما