به گزاش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از اتاق تهران، رفت و برگشتهای مکرر شاخص بورس همچنان ادامه دارد؛ اما گویی دیگر از آن ریزشهای هولناک ماههای گذشته خبری نیست. پس از آن ریزشهای دامنهدار بازار که زیان سهامداران را در پی داشت، حالا دوباره به دلیل عدم جذابیت بازارهای موازی توجه حقیقیها به بازار سرمایه بازگشته است؛ با وجود این اما، هنوز اعتماد کافی به سازوکارهای این بازار، بازیابی نشده و سهامداران همچنان با بیم سیاستهای مداخلهجویانه دولت دست و پنجه نرم میکنند. بنابراین آنچه اکنون حائز اهمیت مینمایاند، این است که چگونه آن ریزشهای متوالی متوقف شد و آیا این رشدهای اندک در این بازار مانا خواهد بود؟
همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه برا این باور است که به دنبال پیروزی بایدن در انتخابات ایالات متحده، چشمانداز مثبتی به لحاظ رفع تنشهای موجود و سیاستهای تحریمی در کشور ایجاد شد و این فضا انتظارات سوددهی بازارهای موازی مرتبط با شرایط بینالمللی مانند بازار ارز و طلا را تعدیل کرد.
او افزود: اکنون سیر نزولی قیمتها در بازار ارز و طلا در کشور به وقوع پیوسته است و علاوه بر این رکود قابل توجهی در بازار خودرو و مسکن نیز به چشم میخورد. در این شرایط دو بازار پول (سپردهگذاری بانکی) و سرمایه (بورس) که تا حدودی مستقل از شرایط جاری هستند میتوانند جذبکننده نقدینگی قلمداد شوند. هر چند در بازار سرمایه هماکنون مشکلاتی وجود دارد اما به نظر میرسد بخشی از نقدینگی در حال حاضر متمایل به بازار سرمایه است. حجم سرمایه ورودی اعم از حقیقی و حقوقی به این بازار نیز موید این گزاره است.
او با بیان اینکه «بانک مرکزی وعده داده که نرخ سود بین بانکی را از ۲۲ به ۲۰ درصد کاهش دهد» ادامه داد: اما همچنان نرخ بهره بالاست و از طرفی شیوه قیمتگذاری کالاهایی نظیر خودرو و فولاد سبب شده رانت قابل توجهی در این حوزهها ایجاد شود. به عنوان نمونه طی ۳ سال گذشته در صنعت خودرو حدود ۱۰۰هزار میلیارد تومان رانت در اختیار دلالها و خریداران قرار گرفت. این به معنی آن است که صنایع بالادستی این حوزه مانند قطعهسازی به همین میزان دچار ضعف شدهاند. تعامل خاص برخی صنایع پالایشی و پتروشیمی با دولت یا نبود رگولاتوری در این حوزهها، از جمله مشکلات دیگری است که هماکنون وجود دارد. این عوامل سبب ایجاد فضای احتیاطی در خرید و فروشهای بورسی شده اما به طور کلی برآیند تغییرات در بورس پس از مشخص شدن نتیجه انتخابات در آمریکا مثبت بوده است.
او در پاسخ به این گزاره که «بخش زیادی از سرمایهها برای مقطعی از بورس خارج شده و پس از ناکامی در بازارهای موازی، مجدد به بازار سرمایه بازگشته است» گفت: البته برای بخشی از سرمایه به ویژه برای تازهواردها در بورس این اتفاق رخ داد اما فکر میکنم بخش عمدهای دید بلندمدتتری داشتند و عجله کمتری برای تصمیم به حرکت بین بازاری نشان دادند. اصول سرمایهگذاری در بورس نیز متمرکز بر دید بلندمدت است.
او به این نکته اشاره کرد که انتظار میرود، بازدهی بورس تا پایان سال به نسبت سایر بازارها بهتر باشد و این خاصیت بازار سرمایه است است که در درازمدت نسبت به بازارهای موازی وضعیت بهتری داشته است.
دارابی در بخش دیگری از سخنانش به نگرانیهایی که در فضای غیررسمی در مورد تامین مخارج دولت از بازار سرمایه مطرح میشود، اشاره کرد و توضیح داد: شاید یکی از مهمترین و عمدهترین حمایتهای دولت انتشار سهام عدالت پس از شیوع بیماری کرونا بود. دولت باید روشی را در پیش بگیرد که عملا به جای روشهای پرداخت یارانهای مستقیم و غیرمستقیم که معمولاً با فساد و تضییع منابع همراه است، روی تشکیل ثروت در خانوارها متمرکز شود. اینکه مثلا دولت سهم بفروشد و پول نقد به اقشار ضعیف درآمدی تزریق کند، اقدام حساب شدهای به نظر نمیرسد.
او افزود: واگذاری سهام شرکتها مانند آنچه در سهام عدالت اتفاق افتاد میتواند روش کارآمدی باشد. در واقع دولت تصمیمگیری در مورد نگهداری سهام یا تبدیل آن به پول را بر عهده خانوارها میگذارد. مادامی که اینگونه داراییهای با ارزش در خانوارها شکل نگیرد و به عبارت دیگر هسته ثروت ایجاد نشود، همواره افراد نیازمند وجود خواهند داشت. اتصال خانوارهای با دهک درآمدی پایین به بازار سرمایه میتواند ایده خوبی باشد. نظیر بسیاری از کشورهای دیگر که این سازوکار را اجرا کردهاند و اقشار آسیبپذیر خود را با هدف حمایت و تولید ثروت وارد بازارهایی مانند سرمایه و املاک کردهاند.
نظر شما