گروه بورس پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، دولت آقای رئیسی در حالی روی کار آمد که به صورت واضح و روشن با زیر وبم اقتصاد ایران، چالشها ومشکلاتی که از دولت های قبلی و دهه ها مدیریت غلط در ایران اتفاق افتاده بود آشنایی داشت. رئیس دولت وعده هایی به مردم برای انجام اصلاحات اساسی در اقتصاد داشت تا به رشد اقتصادی، اشتغالزایی، رونق و جهش تولید ودر نهایت رفاه اجتماعی ختم شود. از این جهت مهمترین ارکان مدیریتی دولت باید معطوف به اصلاحات اقتصاد کلان کشور باشد اما به نظر می رسد برخی بر آن هستند تا با بزرگ نمایی نوسانات بورس دولت را از رسیدگی و حل مشکلات اساسی اقتصاد دور کنند و دولت را دچار اشتباه در تصمیم گیری کنند. استاد اقتصاد و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در این باره با رادار اقتصاد گفت و گو کرده است.
دکتر کامران ندری اقتصاددان و استاد دانشگاه درگفت وگو با رادار اقتصاد در خصوص تلاش های برخی از مسوولین و دست اندرکاران برای بالا نگاه داشتن شاخص های بورس درسال جاری با اشاره به وضعیت بازار سرمایه در سال گذشته و سال جاری گفت: هر چند برخی عنوان می کنند وضعیت بازار بورس در سال ۱۴۰۰ شبیه به وضعیت بورس در سال گذشته است، اما به زعم بنده نمی توان وضعیت بورس در سال جاری را با وضعیت نوسانی شدیدی که در سال ۹۹ پشت سر گذاشت یکسان بدانیم. از این نظر وضعیت نوسانی و افت شاخص های بورس در سال جاری با سال گذشته متفاوت شده به این دلیل که سال گذشته شاخص در بورس به ۲۲۰۰۰۰۰ رسید بعد از آن روند کاهشی شروع شد تا اینکه به زیر ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد رسید. از این رو به هیچ وجه نمی توان نوسانات بورس در سال گذشته را با سال جاری را یکسان مقایسه کرد.
وی در این باره افزود: بنابراین می توان گفت وضعیت بازار سرمایه در سال ۱۴۰۰ به مراتب بهتر از بازار سرمایه در سال ۱۳۹۹ است، چرا که نوسانات شاخص به نسبت سال ۹۹ بسیار کاهش یافته است. اما به نظر می رسد متاسفانه عده ای در بازار سرمایه تلاش می کنند به هر نحوی که شده با تحت فشار قرار دادن دولت برای حمایت های غیر معمول و غیر متداول از بورس، کاری کنند تا شاخص به ۲ میلیون واحد برسد.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق در این باره توضیح داد: این افراد یا همان دست های پشت پرده تلاش می کنند تا یک بار دیگر بورس به صورت غیر نرمال بالا برود و دوباره با کله به زمین بخورد. یعنی تلاش می کنند تا به شاخص های بالای سال گذشته برسد و دوباره به زیر ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد برسد تا در این هنگامه،عده ای در یک چشم به هم زدن ثروتمند و عده ای در آنی کل دارایی و ثروت خود را از دست بدهند. لذا کسانی که دنبال چنین اهدافی هستند کوشش می کنند تا تصویری خراب از بازار سرمایه مثل روندی که در سال ۹۹ بر بورس گذشت را به دولت منعکس کنند تا دولت برای حمایت از بورس وارد عمل شود و اتفاقی که نباید رخ بدهد، بیفتد! در حالی که این نوسانات در بورس طبیعی است. ممکن است روزی شاخص ۳۵ هزار واحد پایین بیاید اما هفته بعد مثبت باشد.
کامران ندری اقتصاد دان و استاد دانشگاه در این خصوص دولتمردان ومسوولین کشور را به وضعیت اقتصادی نامطلوب کشور و اینکه حمایت های غیر واقعی از بورس کلیت اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار می دهد اشاره کرد و گفت: وقتی شرایط اقتصادی بد است امکان رشد بورس در حالتی که وضعیت سایر شاخص های اقتصادی منفی است قطعا وجود ندارد. اما هنگامی که اقتصاد تورمی است و تورم در حال افزایش باشد قطعا این تورم در بلند مدت باعث افزایش قیمت سهام می شود. اما مساله این است رشد شاخص اگر به دلیل رشد تورم بالا برود این رشد قطعا رشد مطلوبی نیست بلکه بازار سعی می کند خود را با شرایط اقتصاد کلان و با تعادل قیمتی که در اقتصاد کلان به وجود آمده تطابق بدهد.
وی در این باره توضیح داد: دولت باید به مسائل کلیدی و مهمی که اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار داده بپردازد. مساله منفی شدن نرخ رشد سرمایه گذاری موضوع مهمی است که دولت به بهانه رشد بورس نباید از این موضوع غفلت کند. اینکه میزان تشکیل سرمایه ثابت در اقتصاد کشور از میزان استهلاک سرمایه کمتر است یعنی موجودی سرمایه در اقتصاد ایران کوچک تر شده، در اقتصاد ایران بهره وری بسیار پایین است و فساد و رانت دراقتصاد زیاد است. این موارد مهمترین مسائل اقتصادی است که وقت دولت باید به رفع و حل آنها اختصاص یابد. اگر این اشکالات از اقتصاد ایران رفع شود قطعا وضعیت اقتصادی که رو به رشد است در بازار سرمایه نیز تاثیرات خوبی به جا می گذارد و بازار سرمایه به شکل واقعی سامان می یابد، لذا در وضعیت فعلی اقتصاد ایران، بازار سرمایه وضعیت نگران کننده ای ندارد چرا که این نوسانات درهمه بازارها دیده می شود و طبیعی است.
کامران ندری استاد اقتصاد دراین باره توضیح داد: با توجه به نرخ تورم بالای موجود در اقتصاد ایران، غیر ممکن است شاخص سهام از آستانه کفی مشخصی پایین تر بیاید، البته ممکن است روند قیمت سهام در اینده نوسان داشته باشد اما به احتمال زیاد با توجه به نرخ تورم مثبت خواهد بود. از این رو دولتمردان باید نگران شاخص های واقعی اقتصاد کلان باشند. شاخص هایی که پیشتربدان اشاره شد موارد بسیار مهمی است که دولت برای آنها باید برنامه های بسیار خوبی داشته باشد. از این رو دولت نباید به کسانی که تلاش می کنند مسائل بازار سهام را بزرگ کنند چندان بهایی دهد چرا که بزرگ کردن مسائل بازار سهام قطعا به صلاح اقتصاد نیست. ضمن اینکه بازار سهام در سال ۱۴۰۰ به صورت نسبی در مقایسه با سال ۱۳۹۹ به ثبات متناسبی با شرایط اقتصاد کلان رسیده است، لذا بازار سهام در حال حاضر مساله اصلی اقتصاد نیست، بلکه آنچه که باید مورد توجه مسوولین قرار بگیرد شاخص های واقعی اقتصاد کلان است که واقعا نگران کننده است.
استاد اقتصاد در باره مسائل نگران کننده ای در اقتصاد ایران که باید وقت و توجه دولت معطوف به حل آنها شود گفت: تشکیل سرمایه ثابت و پایین بودن میزان سطح بهره وری در اقتصاد نگران کننده است. اینکه تعامل اقتصاد ما با دنیا به حداقل خود رسیده وهزینه های تعامل با دنیا در اقتصاد ایران افزایش یافته ، مساله بسیار نگران کننده ای است. اینکه فضای کسب وکار کشور بسیار خراب است وتولید دچار از دست رفتگی شده نگران کننده است. عدم توانایی نظام بانکی در ایفای تعهدات خود نگران کننده است. عدم توانایی صندوق های بازنشستگی مثل تامین اجتماعی در ایفای تعهدات خود بسیار نگران کننده است. این ها مسائل جدی اقتصاد ایران است که دولت باید نگران آنها باشد نه این که این موارد حیاتی و مهم به حال خود رهاه شود اما دولت به دنبال پایین و بالا شدن شاخص های بورسی باشد.
کامران ندری در انتهای بحث خاطر نشان شد: وقتی اقتصاد کلان در وضعیت خوبی نیست، اگر دولت به دنبال رشد بادکنکی شاخص های بورسی باشد، به این معناست که اولویت های اصلی اقتصاد را به حال خود رها کرده و مشغول بررسی مسائل فرعی در اقتصاد شده است. لطمه اصلی را جایی می خوریم که اولویت ها را گم کنیم. اگر دولت مسائل اصلی را رها کند و به مسائل فرعی بپردازد نشان دهنده این است که مدیر خوبی نیست و نمی تواند اولویتهای مهم اقتصاد را تشخیص دهد. لذا این مساله برای اقتصاد ایران بسیار خطرناک است که اولویت های اقتصاد کنار گذاشته شود و به بورس رسیدگی شود. قطعا در چنین وضعیتی، سیاست گذاری های دولت دچار خطا می شود، منابع هدر می رود و دولت به مقاصد اصلی اقتصادی و وعده هایی که به مردم داده جامه عمل نمی پوشاند.
نظر شما