سازمان بورس از اصول خود فاصله گرفته/عملکرد سازمان بورس ضد بورس و ضد تولید است!/ این سازمان بیشتر دنبال این است که آیا دولت از تصمیماتش خشنود می شود یا خیر؟

گروه بورس و بازارهای مالی پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد یوسف کاووسی کارشناس و تحلیلگر اقتصادی و بانکی در گفت و گو با رادار اقتصاد در خصوص موضوع عدم نظارت سازمان بورس بر وقایعی که موجب دور شدن بورس از کارکرد اصلی و واقعی خود می شود که زمینه ساز عدم اعتماد مردم به بازار سرمایه شده بخصوص در بخش تلاش کارگزاری ها و صندوق های با درآمد ثابت برای اعطای سود بیشتر و بر هم زدن توازن در بازار سرمایه گفت: یکی از مهمترین دلایلی که موجب تغییر برخی از کارکردهای بورس شده و اتفاقا همین عامل هم زمینه ساز بی اعتمادی مردم به بازار سرمایه شده این است که اصولا سازمان های بورس و اوراق بهادار در سایر کشورهای جهان، سازمان مستقلی به شمار می روند که وظیفه اصلی آنها تنظیم روابط است مثل بانک های مرکزی که خود منافعی کسب نمی کنند بلکه منافع کلان آنها ناظر بر رفع مسائل و مشکلات اقتصاد کلان کشور و تامین منافع مردم مثل تلاش برای کاهش تورم، سامان دهی به وضعیت نقدینگی و سرمایه در گردش است.

وی در این باره خاطر نشان کرد: قطع به یقین بازار سرمایه نیز باید عمده ترین وظایف و اهداف خود را دنبال کند اما درایران شاهد رویه هایی هستیم که نشان می دهد این سازمان از اصول و وظایف خود فاصله گرفته است.

یوسف کاووسی در این باره تصریح نمود: در جایی که سازمان بورس یا شرکت های دارنده سهام در بورس بیش از ۸۵ درصد وابسته به بنیادها، نهادها و سازمان‌های دولتی و ... و صندوق‌های بازنشستگی و... هستند پرواضح است که طرف دولت قرارمی گیرند تا در سمت درستی که باید بایستند تا بازار سرمایه کارکرد اصلی خود را از دست ندهد به این خاطر است که شاهدیم این حمایت ها از دولت سبب شده هر گونه مقررات و ریل گذاری در بورس ناظر بر تامین منافع سهامداران بزرگ یعنی همین بنیادها و نهادهای وابسته به دولت است.

کارشناس اقتصادی و بانکی با ذکر مثالی در این باره توضیحات بیشتری ارائه کرد و گفت: به عنوان مثال در پایان هر سال شاهد چانه زنی بین نمایندگان کارگران و کارفرمایان با دولت بر سر تعیین دستمزد سال آتی هستیم. با بررسی نتیجه تلاش های نمایندگان کارگری در سال های گذشته متوجه این واقعیت می شوید که علی رغم اینکه نماینده کارگری از موضع خود دفاع می کنند اما نهایتا خروجی چیزی همان می شود که مد نظر دولت است.

کاووسی دراین باره تصریح نمود: مثلا دولت و سازمان برنامه و بودجه افزایش ۲۰ درصدی را مقرر می کنند بنابراین با انواع روش ها تلاش می کنند تا کارفرما این میزان افرایش را با در نظر گرفتن حقوق مرتبط با عائله مندی، حق مسکن و... همان میانگین ۲۰ درصد را لحاظ کند پس در واقع مشکل از دستوراتی است که از بالا به پایین داده می شود نه از کارگر یا کارفرما.

یوسف کاووسی کارشناس و تحلیلگر اقتصادی و بانکی معتقد است: با ذکر این مثال بر آن بودم که توضیح دهم متاسفانه سازمان بورس نیز دچار این معضل است یعنی عمده تصمیماتی که در سازمان بورس اتخاذ می شود ناظر براین روند است که آیا دولت خشنود می شود یا خیر؟

وی در ادامه بیان داشت: روندی که در بورس ناظر آن هستیم به دلیل انتصابی بودن رئیس سازمان بورس است نه انتخابی بودن. اگر رئیس سازامان بورس توسط شرکت های سهامی، سهامداران، کارگزاران، سبد گردانان، ناشران و فعالان بورس در یک انتخابات داخلی انتخاب می گردید قطعا روند حاکم بر مدیریت بورس و آنچه در بازار سرمایه به وقوع می پیوست متفاوت از امروز بود اما چون سازمان بورس زیر مجموعه سازمان دارایی و سیاست های مالی کشور است وضعیت متفاوت است و اینکه این سازمان و بانک مرکزی به عنوان متولی سیاست های پولی وبانکی دائم با هم در تقابل هستند و تلاش می کنند مشکلات را به هم نسبت دهند و در کار هم دخالت کنند.

یوسف کاووسی گفت: همین روندها باعث شده که تصمیم گیرندگان در حوزه سیاست های مالی به دنبال کسب حداکثر منافع از این بازار هستند مثل سال سیاه بورس یعنی سال ۹۹ که کسری بودجه دولت از این محل امین گردید به طوری که در آن مقطع زمانی با دعوت مسوولین از مردم و دادن اطمینان خاطر نسبت به امنیت سرمایه و رشد سرمایه ها شرکت مردم عادی در بورس در آن مقطع زمانی منجر به از دست دادن رقمی حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان از سرمایه مردم شد.

کاووسی در این باره خاطر نشان کرد: مردم عادی تازه وارد به بورس و ناآشنا با قوانین و رویه ها و پشت پرده های بورس وقتی برای کسب سود بیشتر در سال ۹۹ تحریک شدند بعد از زیان های بزرگ اطمینان خود را به بورس از دست داده اند.

وی در خصوص اعطای سودهای غیر قانونی توسط صندوق های با درآمدثابت به سرمایه گذران گفت: قطع به یقین مردم ناآشنا به بورس رغبتی برای سرمایه گذاری در بورس ندارند؛ این سودها به همین دلیل داده می شود تا به هر نحوی شده سرمایه های مردم وارد بازار شود چرا که مردم می دانند به هر حال با کاهش ارزش پول ملی، ارزش پول آنها کاهش می یابد البته این سودها نیز به نفع مردم نیست.

کارشناس و تحلیلگر اقتصادی توضیح داد: متاسفانه با مقررات‌ گذاری های نامناسب ارزش دلاری سهم‌ یا ارزش سهم پایین آمده است به طوری که در سال ۹۰ ارزش دلاری بورس از امروز بیشتر بود. به بیان بهتر، ارزش ذاتی سهام ها متفاوت از امروز بود.

وی با ذکر مثالی در این باره بیان داشت: مثلا در آن سال به لحاظ مقداری اگر با ریال توضیح دهیم اگر سهم ۱۰۰ تومان بود اما اینک ۷۰۰ تومان شده ولی به لحاظ دلاری با جمع سهام و شرکت های سهامی متوجه می شوید نسبت به سال ۹۰ نزدیک به ۵۰ درصد ارزش دلاری کاهش یافته پس رویه های حاکم و مدیریت بورس نشان می دهد این سازمان و این سیستم بر ضد خود عمل می کند ‌ و مهمتر اینکه مردم اطمینان خود را به بورس و بخشنامه ها و مقرراتی که فی البداهه صادر می شود از دست داده اند.

وی در این خصوص یادآور شد: مردم دیگر می دانند بعضی از بخشنامه هایی که قبل از اینکه به اطلاع مردم برسد خواص از آن مطلع می شوند چون اطلاعات محرمانه فقط به عده ای درز می کند یعنی نزدیکان به قدرت در حالی که مردم از پشت پرده بی خبرند همین موضوع باعث زیان بی خبران می شود؛ در حالی که سازمان بورس باید محلی برای اعتماد و اتکای مردم ‌ و محلی برای تامین منابع مالی شرکت ها باشد که نیست.

یوسف کاووسی کارشناس و تحلیلگر اقتصادی در پایان گفت و گو تصریح نمود: تا قبل از اینکه رئیس بانک مرکزی اعلام کند گمان می کردیم ۹۰‌درصد تامین منابع مالی بنگاه های تولیدی و واحدهای اقتصادی از طریق بانک هاست و مابقی از بورس است اما بعد از سخنان اخیر رئیس بانک مرکزی متوجه شدیم ۹۹ درصد منابع مالی بنگاه ها از طریق بانک‌هاست، فاجعه ای که نشان دهنده عمق ناچیز بورس و عملکردی است که نه تنها بر ضد بورس، بلکه بر ضد تولید و اقتصاد کلان است.