به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از فارس، سازمان برنامه و بودجه در قالب یکی از پیوست های لایحه بودجه ۱۴۰۰، گزارشی از حجم و ارزش صادرات نفت خام، میعانات گازی و خالص گاز در سال های اخیر ارائه داد که نشان می دهد پیش بینی های دولت درباره حجم صادرات نفت خام و میعانات گازی در سال های ۹۷ و ۹۸، به شدت غیرواقعی و دچار بیش برآورد فراوان بوده است.
بر اساس این گزارش، مقدار صادرات نفت خام ایران در سال ۹۶، ۲ میلیون و ۱۱۶ هزار بشکه در روز بوده و مقدار صادرات میعانات گازی در این سال، ۴۳۱ هزار بشکه در روز بوده یعنی مجموع صادرات نفت خام و میعانات گازی کشورمان در سال ۹۶، ۲ میلیون و ۵۴۷ هزار بشکه در روز بوده است.
همچنین درآمد دولت ناشی از صادرات نفت خام و میعانات گازی در سال ۹۶ به ترتیب حدود ۳۸.۶ میلیارد دلار و ۹.۶ میلیارد دلار بوده است. در مجموع، درآمدهای نفتی دولت در این سال، ۴۸.۳ میلیارد دلار بوده است.
در سال ۹۷، مقدار صادرات نفت خام ایران ۱ میلیون و ۵۴۵ هزار بشکه در روز و مقدار صادرات میعانات گازی ۲۲۲ هزار بشکه در روز بوده یعنی مجموع صادرات نفت خام و میعانات گازی کشورمان در این سال، ۱ میلیون و ۷۶۷ هزار بشکه در روز بوده است. این در حالی است که بر اساس قانون بودجه ۹۷، دولت پیش بینی کرده بود در این سال ۲ میلیون و ۴۱۰ هزار بشکه در روز نفت خام و میعانات گازی صادرات کند. در نتیجه، میزان عدم تحقق پیش بینی دولت درباره حجم صادرات نفت خام و میعانات گازی در سال ۹۷، حدود ۲۶.۶ درصد بوده است.
همچنین درآمد دولت ناشی از صادرات نفت خام و میعانات گازی و خالص صادرات گاز در سال ۹۷ به ترتیب حدود ۳۸.۲ میلیارد دلار و ۲.۹ میلیارد دلار و ۱.۰۲ میلیارد دلار بوده است. در مجموع، درآمدهای نفتی دولت در این سال، ۴۴.۶ میلیارد دلار بوده است. این در حالی است که بر اساس قانون بودجه ۹۷، دولت پیش بینی کرده بود در این سال، ۵۱.۳ میلیارد دلار درآمد نفتی کسب کند. در نتیجه، میزان عدم تحقق پیش بینی دولت درباره ارزش صادرات نفت خام و میعانات گازی در سال ۹۷، حدود ۱۳.۱ درصد بوده است. بخشی از تبعات ناشی از بیش برآوردی دولت درباره حجم صادرات نفت خام و میعانات گازی در سال ۹۷ با توجه به افزایش قیمت جهانی نفت در این سال جبران شده است.
فقط یک سوم صادرات نفت و میعانات گازی پیش بینی شده در سال ۹۸ محقق شد
بر اساس گزارش سازمان برنامه و بودجه، در سال ۹۸، مقدار صادرات نفت خام ایران ۴۲۰ هزار بشکه در روز و مقدار صادرات میعانات گازی ۸۱ هزار بشکه در روز بوده یعنی مجموع صادرات نفت خام و میعانات گازی کشورمان در این سال، ۵۰۱ هزار بشکه در روز بوده است. این در حالی است که بر اساس قانون بودجه ۹۷، دولت پیش بینی کرده بود در این سال ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه در روز نفت خام و میعانات گازی صادرات کند. در نتیجه، میزان عدم تحقق پیش بینی دولت درباره حجم صادرات نفت خام و میعانات گازی در سال ۹۷، حدود ۶۶.۶ درصد بوده است.
همچنین درآمد دولت ناشی از صادرات نفت خام و میعانات گازی و خالص صادرات گاز در سال ۹۸ به ترتیب حدود ۷.۵ میلیارد دلار و ۱.۷ میلیارد دلار و ۴.۵ میلیارد دلار بوده است. در مجموع، درآمدهای نفتی دولت در این سال، حدود ۱۶.۶ میلیارد دلار بوده است. این در حالی است که بر اساس قانون بودجه ۹۸، دولت پیش بینی کرده بود در این سال، ۲۴.۴ میلیارد دلار درآمد نفتی کسب کند. در نتیجه، میزان عدم تحقق پیش بینی دولت درباره ارزش صادرات نفت خام و میعانات گازی در سال ۹۷، حدود ۳۲.۲ درصد بوده است.
ابهامات ارقام اعلام شده توسط سازمان برنامه درباره درآمدهای نفتی سال ۹۸
البته درباره ارقام ذکر شده در این گزارش سازمان برنامه و بودجه برای منابع حاصل از صادرات نفت خام، میعانات گازی و خالص صادرات گاز در سال ۹۸، سوالات و ابهامات زیادی مطرح است که عبارتند از:
۱- در حالی در این جدول، متوسط قیمت هر بشکه نفت خام صادراتی ایران در سال گذشته، ۶۰ دلار اعلام شده که در بخش دیگری از همین گزارش سازمان برنامه و بودجه، متوسط قیمت نفت خام صادراتی ایران در این سال، ۵۲.۵ دلار اعلام شده است.
۲- در حالی در این جدول، میزان درآمد ناشی از خالص صادرات گاز در سال ۹۸، حدود ۲ برابر رقم مصوب در قانون بودجه اعلام شده که در سال مذکور، هیچ تحول خاصی درباره افزایش حجم صادرات گاز یا قیمت گاز صادراتی ایران رخ نداده است.
۳- همچنین در حالی که فروش میعانات گازی به پتروشیمی های داخلی (عمدتا پتروشیمی نوری) به صورت ریالی صورت می گیرد، در این جدول درآمد ناشی از این موضوع در سال های ۹۶ تا ۹۸ به صورت ارزی نشان داده شده است.
۴- اما مهمترین ابهام، رقم اعلام شده درباره مجموع درآمدهای ارزی نفتی دولت در سال ۹۸ است. در حالی در این جدول، این رقم حدود ۱۶.۶ میلیارد دلار اعلام شده که در بخش دیگری از همین گزارش سازمان برنامه و بودجه، مجموع درآمد ریالی دولت بخاطر صادرات نفت خام و میعانات گازی و خالص صادرات گاز در سال ۹۸، حدود ۴۷ هزار میلیارد تومان ذکر شده است. با توجه به اینکه کل این درآمدها بابت تامین ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات کالاهای اساسی در این سال مصرف شده، مجموع درآمدهای ارزی نفتی دولت در سال ۹۸ بالغ بر ۱۱.۲ میلیارد دلار بوده است.
۵- همچنین رقم اعلام شده در این جدول درباره درآمدهای ارزی نفتی دولت در سال ۹۸، هیچ تناسبی با ارقام اعلام شده توسط اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور و محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه در خردادماه امسال ندارد. این مقامات ارشد دولتی، میزان این درآمدها در سال ۹۸ را حدود ۸ تا ۹ میلیارد دلار اعلام کرده بودند.
نظر شما