به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، علیرضا زاکانی رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس در گفت‌وگو با خانه ملت، با اشاره به برگزاری جلسات تخصصی بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ به صورت روزانه گفت: مرکز پژوهش‌های مجلس جلساتی را بعضا طی چند نوبت در روز با حضور متخصصان و کارشناسان و همچنین نمایندگان مجلس برگزار می‌کند که در این بررسی‌ها ایرادات و مشکلاتی در بودجه سال آینده مشخص شد.
وی ضمن تاکید بر کسری ۳۴۴ هزار میلیارد تومانی بودجه در سال آینده اظهار کرد: دولت باید با اندکی افزایش احساس مسئولیت‌پذیری، بودجه‌ای دقیق‌تر برای سال آینده تدوین می‌کرد زیرا در حقیقت آنها بودجه‌ای نبسته‌اند و هیچگونه اصلاحات ساختاری را هم انجام نداده‌اند. لایحه بودجه ۱۴۰۰ از نظر من بی نظیر است و طی سال‌های مختلف تاکنون بودجه‌ای با این عرض، طول و کسری تدوین نشده است.
توجیه‌پذیری ساده‌انگارانه در بودجه ۱۴۰۰
زاکانی ادامه داد: این بودجه نه تنها نسبت به بودجه سال‌های ۹۸ و بویژه ۹۹ که منشأ خسارت‌های فراوان برای کشور شد و مردم امروز با گوشت و پوست خود، تورم و خسارات وارده را حس می‌کنند، مزیتی ندارد، بلکه به نوعی با یک توجیه‌پذیری ساده‌انگارانه از آنها عبور کرده و صحنه جدیدی را فراهم کرده است که باید مجلس شورای اسلامی نسبت به این موضوع ورود جدی داشته باشد.
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس در خصوص منشأ کسری بودجه در سال ۱۴۰۰ بیان کرد: ما در سال ۹۸ با علم به وجود تحریم‌ها، روزانه یک میلیون و ۵۰۰ بشکه نفت و با قیمت بشکه ای ۵۰ دلار در بودجه در نظر گرفتیم که محقق نشد و از ابتدا هم این موضوع کاملا مشخص بود و به این دلیل مجبور شدیم به سراغ تامین بودجه از طریق مسیر بانک مرکزی برویم که خروجی آن فروش اموال، سرمایه‌ها و برداشت از صندوق توسعه ملی بود.
وی تصریح کرد: برای تامین منابع صندوق توسعه ملی به‌جای تکیه بر بخش نقد و موجود در کشور به اعتبارات و امکاناتی تکیه کردیم که خارج از کشور بود که آن هم به دلیل تحریم و عدم انتقال به داخل موجب شد تا بانک مرکزی این موضوع را برای دولت جبران کند و یک فاجعه در کشور خلق شد.
پاسخی سیاسی اما بدون واقعی‌سازی هزینه‌ها در بودجه ۹۹
زاکانی با بیان اینکه برای بودجه‌ریزی سال ۹۹ از این موضوع عبرت گرفته نشد و بودجه‌ای کاذب تدوین و تصویب شد، اظهار کرد: در بودجه سال ۹۹ تنها به دلیل پررویی ترامپ و اعمال تحریم‌ها علیه ما و برای ارائه یک پاسخ سیاسی به وی، بودجه‌ای را با فروش یک میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه نفت در روز بستیم، در حالی که همه یعنی سازمان برنامه و بودجه و مجلس می دانستند این موضوع محقق نخواهد شد؛ اما تنها تاکیدشان روی دادن یک پاسخ سیاسی به رئیس جمهور آمریکا بود.
نماینده مردم قم در مجلس با اشاره به اینکه در مقابل این پاسخ سیاسی، متاسفانه هزینه‌ها در بودجه به طور واقعی بسته نشد، افزود: میزان هزینه‌ها را در بودجه سال ۹۹ در مقابل همان میزان فروش بشکه نفت و منابع، درشت بستند اما بعد در عمل با اجرای میزان هزینه‌ها به دلیل کمبود و کسری منابع حاصل ازعدم فروش نفت متوسل به صندوق توسعه ملی، فروش اموال و امکانات شدند.
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس تاکید کرد: در نهایت منبع تامین صندوق توسعه ملی را از جایی اختیار کردند که قابل دسترس نبود و براین اساس بانک مرکزی مجبور به خلق پول شد و این اقدام مشکلات کنونی را در پی داشت.
خلق هزینه‌های اضافی و تعیین منابع تخیلی در بودجه
وی ضمن تاکید براینکه هر ۱۰ هزار میلیارد تومان خلق پول توسط بانک مرکزی، ۲.۵ درصد تورم به دنبال خواهد داشت، بیان کرد: متاسفانه دولت بدون عبرت گرفتن از اتفاقات سال ۹۹ که سالی پرتلاطم و آشوب از بُعد نبود ثبات اقتصادی است، بار دیگر بودجه‌ای بر پایه منابع نفتی تدوین کرده است، دولت باید از گرانی‌ها و مشکلات اقتصادی کنونی عبرت می‌گرفت.
زاکانی اظهار کرد: دولت با وجود اعلام وجود کسری بودجه شروع به توزیع امکانات مجدد کرد، در صورتی که دولت می توانست با یک نگاه عادلانه، توزیع ثروت را به نحوی انجام دهد که منجر به کسری افسارگسیخته و جدی نشود و همچنین کمک کند تا کیک اقتصادی و امکانات کشور به درستی تقسیم و طبقات پایین جامعه بهره‌مند شوند.
نماینده مردم قم در مجلس با بیان اینکه دولت ساده‌ترین راه را انتخاب و شروع به پول پاشی کرد، گفت: دولت همان ایراداتی را که نسبت به دولت های قبل می گرفت، به شدت دنبال کرده و در بودجه ۱۴۰۰ ضمن خلق هزینه‌های اضافی در کشور حتی منابع را به صورت تخیلی در نظر گرفته است، مثلا بخشی از اعتبارات را ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت ۴۰ دلاری قرار داده و کاملاً مشخص است که این مقدار بشکه نفت فروش نخواهد رفت و معلوم نیست با چه پیش فرضی آن را قرار داده است.
توافق با آمریکا یک موضوع خیالی است
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس در پاسخ به سوالی مبنی براینکه آیا تعیین این میزان بشکه نفت در بودجه ۱۴۰۰ به امید انجام توافقات و بازگشت آمریکا به برجام انجام شده است، اظهار کرد: توافق با آمریکا یک موضوع خیالی است، شاید برخی از افراد در دولت در خواب خودشان چنین تصوراتی داشته باشند اما با خیالات سیاسی نمی‌شود، کشورداری کرد.
وی ادامه داد: اکنون به مدت ۷ سال است که با خیالات سیاسی کشورداری می‌کنند و کشور هم به این دلیل دچار شرایط کنونی اقتصادی شده است. دوستان در دولت با خیالات، حرف‌های پشت پرده و در درون جلسات خصوصی خود مشغول کشورداری هستند و این روند نمی‌تواند، ادامه داشته باشد.
زاکانی با تاکید براینکه کشور باید بر دوش مردم و نخبگان به همراه یک استدلال، منطق و منابع جدی داخلی که رقم فوق‌العاده‌ای است، اداره شود، گفت: دولت کسری بودجه را در لایحه ۱۴۰۰ تحمیل و هزینه‌تراشی کرده است. آنها به دلیل نداشتن منابع لازم، منابع خیالی را در نظر گرفته‌اند بنابراین مجلس شورای اسلامی باید نسبت به این بودجه استثنایی تدبیر درستی اتخاذ کند.
نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی در پاسخ دیگری درباره اینکه چه میزان احتمال رد کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۰ در مجلس وجود دارد، افزود: امکان رد شدن آن هست، این بودجه با شرایط و وضعیت کنونی منجر به یک فاجعه ملی خواهد شد.
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس تاکید کرد: برخی دوستان بودجه را سیاسی بسته‌اند و باید برای مردم و افکار عمومی توضیح داده شود که منشا بلایی که طی این دو سال بر سرشان آمده از کدام ناحیه است و اکنون هم قرار است، از همان نقطه آسیب‌پذیر به میزان ۱۰ برابر بدتر بوسیله بودجه ۱۴۰۰ بر سرشان بیاید.
وی ادامه داد: یک زمان بنیه‌های اقتصادی ما تقویت شده است و در صورت بروز بیماری هم می‌توان، آن را رد کرد اما اکنون که به دلیل تدابیر غلط دولت بنیه اقتصادی کشور تضعیف شده و باز هم می‌خواهند، بار دیگر موضوع تشدید شده‌ای را بر ما تحمیل کنند که اقدام غلطی است.
تعبیه سیستم مشکل‌دار فروش نفت به مردم در بودجه!
زاکانی بیان کرد: دولت در بودجه سال آینده اعلام کرده که می‌تواند به میزان ۲ میلیون و سیصد هزار بشکه نفت در روز غیر از سهم مصرف داخلی برای صادرات استخراج کند، حال صادر شود و یا در داخل کشور بفروش برسد یعنی همان سیستمی را که رئیس جمهور می خواست از طریق آن ۲۰۰ میلیون بشکه نفت در داخل به مردم بفروشد و مورد مخالفت مجلس قرار گرفت را اکنون در داخل بودجه تعبیه کرده است.
نماینده مردم قم در مجلس با اشاره به اینکه برای جبران کسری بودجه می‌توان سهم هزینه‌ها را اصلاح کرد، بیان کرد: جلوی بسیاری از ریخت و پاش‌ها باید گرفته شود، ما هر زمان از تعدیل بودجه صحبت به میان آوردیم، دولت بحث حقوق ضعفا را به میان کشید، در صورتی که هدف ما اداره کشور، مجلس، دولت و ... با استفاده از نظم است زیرا این نظم موجب صرفه جویی می‌شود و در حقیقت انتقاد نمایندگان مجلس به بی‌مهابا هزینه کردن های دولت است. اگر این هزینه ها خرج معیشت و رفاه مردم شود، دیگر مشکلی نیست.
وی با تاکید براینکه محل تامین هزینه‌ها در لایحه بودجه ۱۴۰۰ باید کاملا بررسی و مشخص شود تا عده‌ای در کشور هر روز فربه تر و بزرگتر نشوند، تصریح کرد: ۹۰ درصد از سپرده گذاری بانکی در اختیار ۴ درصد جامعه است و ۷۰ درصد سپرده های بانکی تنها در اختیار ۱ درصد افراد جامعه قرار گرفته و نمی‌شود این ۱ درصد در قِبال افراد دیگر جامعه هیچ مسئولیتی نپذیرند.
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس با اشاره به اینکه کشورداری راه خود را دارد و باید به جای منافع حزبی، گروهی و سلیقه سیاسی به مصلحت مردم و انقلاب فکر کرد، گفت: باید دید چه چیزی به نفع مردم است و چه کسی در مسیر پیشرفت کشور می‌تواند قدم بردارد، با مردم باید صحبت کنیم. وقتی بر مدار شایسته سالاری و نخبگی تصمیم گیری و اقدام شود، مسلما کارهای بسیار بزرگ انجام خواهد شد.
نظر شما