دولت به اطلاعات غلطی که می دهند اعتماد نکند! /در شرایط فعلی که تورم بسیار بالاست به هیچ وجه صلاح نیست  ارز ۴۲۰۰ تومانی به صورت کامل حذف شود

گروه صنعت و بازرگانی پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، سناریوهای مختلفی درباره اثرات و وقایع بعد از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از سوی کارشناسان اقتصادی،نمایندگان مجلس و دولتی ها در طی روزهای گذشته بیان شده است.برخی حذف ارز ۴۲۰۰ را به منزله تحمیل یک شوک تورمی بزرگ به اقتصاد ایران می دانند اما عده ای معتقد هستند چون ارز ترجیحی به هدف خود اصابت نکرده بار تورمی آن تخلیه شده لذا تورم سنگینی را با حذف این ارز درپیش رو نخواهیم داشت. عضو پژوهشکده پولی و بانکی و استاد اقتصاد در این گفت و گو به ما می گوید کدام سناریو واقعی تر و امکان تحقق آن بسیار زیاد است.

کامران ندری اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در گفت و گو با رادار اقتصاد با رد این موضوع که ارز ۴۲۰۰ اثری روی کاهش نرخ کالاهای اساسی نداشته گفت: بنده هرگز استدلال برخی از کارشناسان اقتصادی که بیان می کنند در زمان توزیع ارز ترجیحی کالاهایی مثل مرغ و تخم مرغ را با قیمت ارز آزاد و یا حتی بالاتر از آن با قیمت دلار ۵۰ هزار تومانی خریده ایم، قبول نمی کنم به این دلیل که قیمت مرغی که به دست ما می رسد قیمتی است که براساس تخصیص ارز دولتی است نه براساس ارز بازار آزاد و دلارهای ۵۰ هزار تومانی.

وی در این باره خاطر نشان کرد: ضمن اینکه این موضوع را باید در نظر بگیریم که به دلایل مختلف کالایی مثل مرغ نه تنها در داخل بلکه با افزایش قیمت جهانی رو به رو بوده است. افزایشی که حتی روزانه نرخ مرغ را بالا برده، بنابراین اگر ارز ترجیحی به این کالا اختصاص داده نمی شد قطعا مرغ را بسیار گرانتر از نرخ کنونی می خریدیم.

ندری در این باره افزود: در حال حاضر قیمت مرغ با نرخ جهانی در حدود ۲ دلار است البته بدون در نظر گرفتن هزنه های حمل و نقل و ... در ایران قیمت مرغ منجمد کیلویی ۲۰ هزار تومان است و نرخ مرغ آزاد هم کیلویی ۳۱ هزار تومان است. درباره دارو پولی که برای دارو می پردازیم براساس ارز ۴۲۰۰ تومانی پرداخت می کنیم نه قیمت های آزاد، یعنی نرخی که برای خرید دارو می پردازیم به مراتب از قیمت های جهانی پایین تر است. بنابراین نمی توان به اطلاعاتی که تلاش می کنند به مردم بگویند ارز ۴۲۰۰ تومانی اثری در کاهش قیمت ها نداشته اعتماد کرد چرا که به واقع اینچنین نبوده و ارز ۴۲۰۰ تومانی در کاهش قیمت کالاهای اساسی موثر بوده است.

استاد اقتصاد در خصوص اینکه شاید ارز ۴۲۰۰ به طور تمام و کمال در زندگی ما اثر نداشته توضیح داد: شاید اثر ارز ۴۲۰۰ را  در کاهش قیمت کالاها آنگونه که انتظار داشتیم اثر گذار نمی دانیم  اما نمی توان گفت کالاهایی که مشمول دریافت ارز ۴۲۰۰ تومانی بوده اند کاهش قیمتی نداشته اند چرا که به مراتب در مقایسه با کالاهای دیگر ارزان تر به دست مشتری و مصرف کننده نهایی رسیده اند.

ندری در ادامه تصریح کرد: با نگاهی به تحولات قیمتی برخی از کالاها متوجه اثر گذاری ارز ۴۲۰۰ تومانی در کالاهایی که ارز گرفته اند می شویم. مثلا افزایش قیمت مرغ و تخم مرغ را اگر بررسی کنیم می بینیم قیمت در سال ۹۶ نزدیک به ۷ هزار تومان بوده و اینک نزدیک به کیلویی ۲۸ هزار تومان؛ یعنی حدودا ۴ برابر شده، این قیمت  را مقایسه کنید با قیمت خودرو و قیمت مسکن که ۱۰ تا ۱۲ برابر رشد داشته است. درست است که قیمت کالاهای دریافت کننده ارز ۴۲۰۰ تومانی نیز بالا رفته اما  یادمان باشد بخشی از افزایش قیمت ها به خاطر بالا رفتن قیمت‌های جهانی بوده است.

ندری در این باره توضیح داد: مثلا نهاده های دامی که از خارج از کشور می خریم در سال گذشته نزدیک به ۱۰۰ درصد افزایش قیمت داشته است. بنابراین به نظر می رسد ارز ۴۲۰۰ تومانی تا حدود زیادی جلوی افزایش شدید قیمت کالاهای اساسی را گرفته است. حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از روی اقلام اساسی مورد نیاز مردم مثل مرغ و تخم مرغ و نان و دارو منجر به افزایش شدید این کالاها و تعمیم دادن آن به سایر کالاها می شود. به این معنا که نباید تصور کنیم قیمت این کالاها با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی در همین حدود قیمت های امروزی باقی می ماند، بلکه به شدت افزایش خواهد داشت.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق در پاسخ به این سوال که آیا با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی مخالف هستید گفت: خیر مخالف نیستم، بلکه معتقدم ارز ترجیحی باید در بلند مدت حذف شود. دلیلی برای قطع یک باره آن و وارد کردن شوک های تورمی به کشور نمی بینم.

وی در این باره خاطر نشان کرد: حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی باید به صورت تدریجی و پلکانی اتفاق بیفتد. مثلا شش ماه یک بار یا سالی یک بار بسته به شرایط اقتصادی و تورمی انجام شود. بر این موضوع تاکید می کنم بسته به شرایط اقتصادی و نرخ تورم باید کار دنبال شود. چرا که نرخ تورم را یک عامل کلیدی در حذف تدریجی ارز ۴۲۰۰ تومانی می دانم. نرخ تورم است که مشخص می کند در هر مرحله چقدر می توانیم نرخ ارز را واقعی تر و افزایش دهیم. بنابراین در شرایط فعلی که نرخ تورم بسیار بالا است به هیچ وجه صلاح نیست  ارز ۴۲۰۰ تومانی به صورت کامل حذف شود بلکه دولت محترم برای اجرای درست این کار باید به صورت مرحله ای و تدریجی آن را کلید بزند.