چرا طرح مالیات بر عایدی سرمایه به سرانجام نمی رسد؟

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد طرح مالیات بر عایدی سرمایه که از دو سال گذشته با هدف کاهش تقاضای کاذب در بازارها و اصلاح انگیزه سرمایه‌گذاری به نفع بخش مولد، مطرح شده بود، این روزها به مراحل پایانی کار خود در مجلس رسیده است و با اعلام مسلم صالحی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، بزودی به صحن علنی مجلس بازمی‌گردد تا تصمیم‌گیری نهایی در خصوص آن انجام گیرد.
با وجود این، کارشناسان بر این باورند که انتقال پول و سرمایه به بازار سهام در صورتی می‌تواند اهداف سیاستگذاران را محقق کند که شرایط برای تأمین مالی بخش مولد و انتقال سرمایه به بازارهای اولیه مهیا باشد.

یک طرح جامع و کامل می‌تواند پول سرگردان را به بازار سرمایه گسیل کند
محمدعلی احمدزاده‌اصل، در خصوص اثرات به اجرا درآمدن طرح مالیات بر عایدی سرمایه بر انتقال سرمایه بین بازارها، به روزنامه ایران گفت: با فرض در نظر گرفتن شفافیت کامل اطلاعاتی و ارائه یک طرح جامع و کامل از طرف مجلس، می‌توان انتظار داشت سرمایه به سمت بازار سهام گسیل شود و ورود سرمایه به این بازار، شرایط را برای تخصیص بهینه سرمایه به بخش‌ها و طرح‌های مولد اقتصادی مهیا سازد.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه افزود: برای ارزیابی دقیق اثرات این طرح بر بازارها باید وضعیت نرخ بهره بانکی، نرخ تورم و استثنائات درنظر گرفته شده در قانون مشخص شود و تا این موضوعات روشن نشود نمی‌توان گفت بازار درخصوص آن چگونه تصمیم می‌گیرد.
وی گفت: در خصوص استثنائاتی که در این طرح مورد توجه قرار گرفته، شاید بتوان نرخ صفر مالیاتی برای معاملات بازار سهام را معقول دانست، اما اگر معافیت‌ها در سایر بازارها نیز اعمال شود، طبیعتاً سرمایه به سمت فعالیت‌هایی خواهد رفت که از پرداخت‌های مالیاتی در امان مانده‌اند.
احمدزاده‌اصل در ادامه تأکید کرد: اگر طرح مالیات بر عایدی سرمایه، جامع و کامل باشد، طبیعتاً انتقال سرمایه به بازار سرمایه می‌تواند اثر غیرتورمی داشته باشد و این موضوع زمانی اهداف سیاستگذاران را محقق خواهد کرد که شرایط برای انتقال سرمایه به بخش مولد و بازارهای اولیه در بازار سرمایه مهیا شده باشد.
وی افزود: در صورتی که سرمایه‌ها وارد بازار سرمایه شود و بخش عمده آن در بازارهای ثانویه باقی بماند و صرف سفته‌بازی در این بازار شود، نمی‌توان به نتایج آن برای اقتصاد ایران خوشبین بود. حسین نصیری نیز ضمن انتقاد از ساختار مالیاتی موجود، اجرای طرح مالیات بر عایدی سرمایه در بستر نهادی کشور را درست ندانست و آن را در جهت کاهش عدالت اجتماعی در کشور ارزیابی کرد.
این کارشناس ارشد بازارهای مالی در گفت‌وگو با روزنامه ایران، در خصوص تأثیرات احتمالی اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه بر انتقال پول بین بازارها گفت: طبیعتاً مردم به سمت دارایی‌هایی که کمترین مالیات را به خود اختصاص می‌دهد، گرایش پیدا می‌کنند و در بازار سهام نیز حجم معاملات افزایش خواهد یافت.
وی افزود: ضمن اینکه این طرح، مردم و فعالان اقتصادی را به سمت ایجاد راه‌هایی برای پنهان کردن دارایی‌ها و فرار از مالیات می‌برد، در مرحله اول با توجه به صفر در نظر گرفتن نرخ مالیات بر معاملات سهام، انتقال سرمایه از سایر بازارها به بازار سهام را مشاهده خواهیم کرد.
نصیری بیان داشت: این انتقال سرمایه در صورتی که شرایط برای سرمایه‌گذاری بلندمدت مهیا نباشد، در جهت تعمیق و کارایی بیشتر این بازار عمل نخواهد کرد. وی گفت: با توجه به اهداف در نظر گرفته شده در طرح مالیات بر عایدی سرمایه، بسیاری از دارایی‌ها به سمت بازار سرمایه می‌رود، اما باید سؤال کرد که آیا پول‌های جدید به سمت سرمایه‌گذاری بلندمدت حرکت می‌کند یا قرار است منجر به شروع معاملات هیجانی و ایجاد حباب در بازار سهام شود؟ در صورت ناکارایی دستگاه‌های اجرایی و ساختار بازار سرمایه، اجرای این سیاست در نهایت به ضرر جامعه عمل خواهد کرد.