به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از تحلیل بازار؛ سال ۹۲ بود که اعلام شد صنعت کارگزاری با زیان مواجه است و این وضعیت با توجه به رکود بازار تا سال ۹۶ ادامه داشت. با توجه به اینکه بازار رونق چندانی نداشت در نتیجه سود چندانی از محل کارمزدهای نصیب مدیران کارگزاریها نمیشد و آنها از سایر خدمات درآمدهای را برای روی پا نگه داشتن بنگاه اقتصادی خود کسب میکردند. سال ۹۷ را میتوان شروعی دوباره برای کارگزاریها دانست، تقریبا بازار وضعیت بهتری پیدا کرده بود و سرمایهگذاران بیشتری به سمت این بازار آمده بودند، تا اینکه با تشویق و حمایت دولت به یکباره از اواخر سال ۹۸ و اوایل سال ۹۹ تعداد سهامداران چندین برابر شد و همین عامل سبب شد که کارگزاریها سودهای خوبی کسب کنند که خود آنها هم چنین ادعای را قبول دارند و کسی کتمان این موضوع نیست.
در همین اوضاع بود که بحث انحصار در مجوز کارگزاریها مطرح شد و برخی از افراد ادعا کردند که سازمان بورس و اوراق بهادار مجوزی برای تاسیس کارگزاری به اشخاص نمیدهد و به گونهای در اعطای مجوز انحصاری عمل میکند. این موضوع همچنان به عنوان یک مسئله در بین افراد مطرح است و هنوز هم گلایههای در این زمینه وجود دارد.
میرصانعی دبیرکل کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار هم انحصار در اعطای مجوز کارگزاری را قبول دارد و در دفاع از آن میگوید که افزایش تعداد کارگزاری توجیه اقتصادی ندارد و سبب ایجاد یک رقابت ناسالم در این صنعت میشود.
دستور العمل اعطای مجوز کارگزاری در سازمان در حال تدوین میباشد که به نظر میرسد با باز شدن این راه و ورود کارگزاران جدید، رقابت در این صنعت به سمت رقابتهای ناسالم بیشتر شود و ممکن است، توجیه اقتصادی فعالیت کارگزاران را از بین ببرد
روح الله میرصانعی دبیرکل کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار در رابطه با بحث انحصار در اعطای مجوز کارگزاری و همچنین وضعیت کنونی این صنعت گفت: بحثی که در انحصار مطرح میشود، بحث عدم ورود بنگاههای جدید به صنعت کارگزاری است اما در دیگر شاخصهای این صنعت انحصار وجود ندارد. شما مشاهده میکنید که در بین کارگزاریها رقابتهای مختلفی اعم از ارائه تخفیف در کارمزد، ارائه نرم افزارهای جدید برای جذب مشتری و گرفتن سهم بیشتری از بازار و خدمات مختلف انحصاری وجود ندارد و همانطور که میبینید کارگزاریهای که فعال نیستند سهم کمتری از بازار را در اختیار دارند، بنابراین تنها شاخص انحصار در این صنعت اعطای مجوز جدید است.
وی دلیل عدم اعطای مجوز جدید را این گونه بیان کرد: تقریبا نهادهای نظارتی بازار سرمایه به این نتیجه رسیدند که تعداد کارگزاران بازار سرمایه کافی است و کسری کارگزاری در بازار وجود ندارد و به همین دلیل مجوزی اعطا نمیشد اما در حال حاضر دستورالعملی جهت دادن مجوز کارگزاری جدید در سازمان در حال تدوین است.
دبیرکل کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار به تحولات ایجاد شده در صنعت کارگزاری در چند ماه اخیر اشاره کرد و در مورد این تحولات گفت: ما در چند ماهه اخیر تحولاتی را در صنعت کارگزاری شاهد بودیم، یکی اینکه تقریبا درآمدهای صنعت کارگزاری نصف شد، چرا که ۲۰درصد کارمزد کاهش پیدا کرد و ۳۷ درصد آن هم باید به صندوق تثبیت بازار واریز شود که از دسترس کارگزاران خارج میشود تا با آن بتوانند سرمایه گذاری انجام دهند، بنابراین نصف شدن درامد کارگزاری که از اوایل مرداد شروع شد که عملا وجه نقد کافی را در صنعت کارگزاری برای ادامه سرمایه گذاریها و ادامه توسعه و همچنین ارتقا سخت افزاری و نرم افزاری و در کل خدمات بهتر و بیشتر را به مشتریان باقی نمیگذارد. موضوع دوم بحث اعطای مجوز کارگزاری است که دستور العمل آن در سازمان در حال تدوین میباشد که به نظر میرسد با باز شدن این راه و ورود کارگزاران جدید، رقابت در این صنعت به سمت رقابتهای ناسالم بیشتر شود و ممکن است، توجیه اقتصادی فعالیت کارگزاران را از بین ببرد.
رکود در صنعت کارگزاری
وی اضافه کرد: با توجه به ورود کارگزاران جدید و کاهش ۵۰درصد کارمزد معاملات و همچنین کاهش حجم معاملات، به نظر میرسد نمیتوان انتظار داشت که صنعت کارگزاری ظرف سالیان آینده بتواند سرویسها و خدمات خود را به نوعی ارتقا دهد و همچنین انتظار نباید داشت که زیر ساختهای نرم افزای و سخت افزاری و افزایش فضای فیزیکی و همچنین نیروی انسانی با ورود کارگزاریهای جدید و همچنین مواردی که ذکر شد، توسعه پیدا کند و ما با یک دوره رکود در ارائه سرویس خدمات مختلف در صنعت کارگزاری ظرف سالیان آینده روبه رو خواهیم بود، مگر اینکه حجم معاملات به شدت رشد کند و مثلا سال آینده حجم معاملات دو یا چند برابر حجم معاملات امسال باشد که صنعت کارگزاری بتواند کماکان روند ارتقا خدمات خود را ادامه دهد.
میرصانعی افزود: تعداد کارگزاریها ما نسبت به میزان حجم کنونی معاملات بیشتر است. اگر ما حجم معاملات و ارزش معاملات خود را به دلار حساب کنیم و بخواهیم با کشورهای مختلف مثل ترکیه و غیره مقایسه کنیم متوجه میشویم که تعداد کارگزاریهای ایران بین کشورهای که بررسی شده، نسبت به ارزش معاملات بیشتر است.
دبیرکل کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار در مورد وضعیت کنونی کارگزاریها گفت: در حال حاضر ۱۰۸ کارگزاری در چهار بورس کشور فعالیت میکنند، متاسفانه در سالهای گذشته تنوع درآمدی در صنعت کارگزاری کاهش پیدا کرده است. درآمد کارگزاریها در شرایط کنونی صرفا از محل کارمزد معاملات میباشد، در صورتی که در سالهای گذشته از محل مدیریت دارایی و مدیریت صندوقها و سبدها هم در آمدهای کسب میکردند و این تنوع درآمدی باعث میشد که در زمان رونق و رکود بازار درآمدهای خود را حفظ کنند و بتوانند هزینهها خود را پوشش دهند اما از بین رفتن تنوع درآمدی و بسته شدن تنوع درآمدی کارگزاران به کارمزد معاملات، مخاطرات و ریسکی را در صنعت کارگزاری به وجود میآورد و آن هم تاثیرگذاری رونق و رکود بازار بر کارگزاری است.
وی اظهار داشت: در سالهای گذشته قبل از این دوره رونق، صنعت کارگزاری در وضعیت نامناسبی بود، کارمزدها به شدت کاهش پیدا کرده بود و بازار سرمایه هم رکود خود را طی میکرد بنابراین پوشش هزینهها بسیار سخت بود و تقریبا شعب و دفاتر و نمایندگیها شرکتهای کارگزاری به شدت کاهش پیدا کرده بود، اما در دوره رونق که طی یکی دو سال گذشته شاهد آن هستیم، باعث شد که درآمد کارگزاریها افزایش پیدا کند و توان کارگزاری برای سرمایه گذاری روی زیر ساختهای فنی، از نظر سخت افزاری و نرم افزای ارتقا پیدا کند و کارگزاران توانستند عملا این زیر ساختها را تا حدودی زیادی ارتقا دهند، همچنین با توجه به افزایش تعداد مشتریان بازار هم به این توسعه نیاز داشت، بنابراین سامانهها باید ارتقا پیدا میکرد تا پاسخگویی نیاز تعداد زیادی از مشتریان باشد و به هر حال درآمدهای خوبی هم که به همراه رونق بازار به سمت کارگزاریها سرازیر شده بود تا زیر ساختها توسعه پیدا کند.
نظر شما