چرا خطر تورم افسارگسیخته در نیمه دوم سال بالاست؟/۴ کانال احتمالی جهش نرخ تورم /بالاترین نرخ تورم در ۲۶ سال گذشته را تجربه می‌کنیم

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از  خبرگزاری دانشجو، کارشناسان اقتصادی معتقد هستند دولت آقای رئیسی این بار اقتصاد را باید از روی ویرانه‌هایی بسازد که از دولت یازدهم و دوازدهم به جا مانده است. با اینکه اصطلاح ویرانه تحویل گرفتن دولت در بخش مدیریتی کشور ما جا افتاده، اما این بار بدون نگاه کارشناسی و با نگاهی به جیب و درآمد خود و هزینه‌های سرسام آور می‌توان متوجه شد که ویرانه‌هایی از اقتصاد به دولت بعدی تحویل داده می‌شود که پاکسازی آن و ساخت و سازش بسیار سخت و زمان بر خواهد بود. اصغر بالسینی؛ اقتصاددان و استاد دانشگاه درخصوص چالش‌های پیش روی دولت آقای رئیسی و بخش‌های مهمی که اصلاحات اساسی از آنجا باید کلید زده شود با دانشجو گفتگو کرده است که در ادامه تقدیم می‌شود.

اصغر بالسینی با ترسیم وضعیت کنونی اقتصاد ایران گفت: در شرایطی به روزهای پایانی دولت آقای روحانی نزدیک می‌شویم که متاسفانه اقتصاد ایران یکی از بدترین وضعیت‌های خود را در پنج دهه اخیر پشت سر می‌گذارد. شرایطی که شاخص‌های اقتصادی، وضعیت بسیار اسفناکی را نشان می‌دهند.

وی در رابطه با تمهیداتی که دولت آقای رئیسی برای اصلاحات اساسی و عبور از بحران‌های پیش رو در اقتصاد باید مورد نظر داشته باشد توضیح داد: با توجه به اینکه دولت آیت الله رئیسی به زودی سکان هدایت کشور را در دست خواهد گرفت، به رغم برنامه‌های قابل قبولی که از طریق خود ایشان و تیم اقتصادی دولت سیزدهم ارائه شده، باید به این نکته اذعان داشته باشیم شرایط دشواری پیش روی اقتصاد ایران است، به همین دلیل دولت آینده باید در ساماندهی اوضاع اقتصادی کشور جدیت ویژه‌ای را در پیش بگیرد تا بتواند از چالش‌هایی که در ادامه ذکر می‌شود، اقتصاد ایران عبور کند.
وی با بیان چالش‌های اقتصاد ایران خاطر نشان کرد: به دلیل وضعیت بسیار بد متغیرهای پولی در اقتصاد، رشد بسیار بالای نقدینگی، که بر اساس آخرین آمار رسمی منتشر شده، نرخ رشد نقدینگی به بیش از ۳۰ درصد رسیده می‌توان گفت اولین چالشی که دولت آینده باید حل کند، حجم نقدینگی و تورم بی سابقه در سه دهه اخیر است که فشار قابل توجهی را در ماه‌های آتی بر اقتصاد ایران تحمیل خواهد کرد.

بالسینی دراین باره تصریح کرد: دومین کانالی که از طریق آن با فشار تورمی در ماه‌های آتی رو به رو می‌شویم، تعدیل نرخ ارز بر اساس انتظارات تورمی است که در اقتصاد ایران وجود دارد. اینک شاهد مقاومت بسیار جدی هستیم که در برابر کاهش نرخ ارز صورت گرفته است، یعنی نرخ ارز با این مقاومت در کانال ۲۳ و ٢۴ هزار تومان در حال نوسان است، اگر شرایط تورمی اقتصاد ایران شرایط ناهنجاری باشد که احتمال خیلی زیاد در ماه‌های آینده شاهد چنین وضعیتی خواهیم بود، فشاری که از ناحیه تورم بر بازار ارز می‌آید منجر به رشد نرخ ارز می‌شود و به تبع آن با افزایش نرخ ارز، آثار خود را در حیث واقعی و اسمی بر متغیرهای اقتصادی بر جای خواهد گذاشت.

استاد اقتصاد با هشدار درباره روند رو به رشد تورم کشور گفت: بر اساس آخرین آمارهای رسمی منتشر شده، تورم به بالاترین سطح خود یعنی ۴٣ درصد رسیده که بالاترین سطح تورم در ۲۶ سال اخیر است. آخرین باری که تورم نزدیک به ۵۰ درصد رسید سال ۱۳۷۴ بود که دقیقا تیم کنونی که اینک سکان هدایت اقتصادی ایران را برعهده دارند، همین تفکرات را که تصمیم گیرندگانی که آن زمان هم مثل امروز مدیر بودند، اتخاذ کردند. به عبارت دیگر می‌توان گفت وضعیت فعلی محصول تفکری است که سال ۱۳۷۴ تورم اسمی اعلامی را به ۴۹ درصد رساند، اینک نیز نرخ تورم را به ۴۳ درصد رسانده، بنحوی که تورم در حال نزدیک شدن به کانال ۵۰ درصد است، لذا می‌توان پیش بینی کرد تورم بسیار وحشتناکی در انتظار ماست.

بالسینی درباره تورم و تاثیرات منفی که روی تولید می‌گذارد توضیح داد: سومین کانالی که در موضوع تورم مهم است، افزایش هزینه‌های تولید است که بخشی از آن، از ناحیه نرخ ارز اتفاق می‌افتد و بخشی هم از ناحیه تعدیل‌هایی که دولت انجام می‌دهد.

تحلیلگر مسائل اقتصادی در ادامه با اشاره به سخت شدن معیشت خانوارها به دلیل افزایش تورم گفت: کانال چهارم موثر در افزایش تورم هم افزایش قیمت کالاهای اساسی است که منجر به افزایش تورم و در نتیجه کوچکتر شدن سبد معیشتی مردم در دو ماه اخیر شده است. دولت بارها اقدام به افزایش قیمت برخی کالاهای اساسی مثل شکر، روغن، مثل مرغ و گوشت قرمز کرده که در نتیجه باعث چالش‌های جدی در وضعیت معیشتی مردم شده، پس عوامل چند گانه یاد شده باعث خواهد شد تورم در ماه‌های آتی، خصوصا در نیمه دوم سال اگر برای کاهش آن تدبیری جدی اندیشیده نشود، شعله‌ور شود. به همین دلیل دولت آیت الله رئیسی در این زمینه باید توجهات بسیار جدی به این موارد داشته باشد. در حال حاضر نیازمند یک برنامه کوتاه مدت برای تثبیت اقتصاد در متغیرهای اشاره شده هستیم تا دولت بعد از عبور از این مرحله به دنبال برنامه‌های توسعه و اجرای برنامه‌های اصلی خود باشد، چرا که اگر این برنامه اجرایی نشود، قطعاً وضعیت معیشتی نامناسب و نارضایتی مردم افزایش می‌یابد.

وی با تاکید بر اهمیت طراحی و راه اندازی سامانه اطلاعات آمار گفت: به نظر می‌رسد لازم است تیم آیت الله رئیسی بعد از استقرار، پایگاه درست اطلاعات آماری ایجاد کند تا نگاه دقیق و واقع بینانه‌ای از شرایط اقتصادی ایران داشته باشند. باید به این نکته اذعان داشته باشیم که بزرگترین کتمان و پنهانکاری در حوزه آماری در دولت آقای روحانی اتفاق افتاد، به همین دلیل اعتماد زیادی به آمارهای رسمی اعلامی نیست، لذا حتماً در این زمینه باید تیم خبره و کارشناس نسبت به راستی آزمایی و ارزیابی دقیق و واقع بینانه آمارها اقدام کنند، چرا که در غیر این صورت برنامه‌هایی که برای خروج از بن بست فعلی که اقتصاد ایران با آن دست به گریبان است، به سرانجام و نتیجه مطلوبی نمی‌رسد؛ لذا دولت آیت الله رئیسی در این زمینه باید تدبیر عاجلی بیاندیشد چرا که در دولت آقای روحانی تجربه نشان داده که نمی‌توان به آمارها اعتماد کرد چرا که آمار سازی‌ها و پنهان کاری‌های فراوانی اتفاق افتاده که می‌تواند روند برنامه‌ریزی را خدشه دار کند.

بالسینی درخصوص کسری بالای بودجه امسال گفت: نکته نهایی قابل اشاره این است که متاسفانه معضلات اقتصادی ایران چنان جدی و عمیق شده که غلبه بر یک چنین مشکلاتی بدون اعمال اصلاحات جدی و ساختاری در اقتصاد امکان‌پذیر نخواهد بود. به این دلیل که در درآمدهای دولت ناترازی‌های بسیار جدی وجود دارد. پیش بینی‌های غیر رسمی حکایت از ۵۵۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه دارد، کسری بودجه وحشتناک یکی از عوامل فشار آورنده بر تورم در ماه‌های آتی خواهد بود.

کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی در پایان گفت: متاسفانه در دولت آقای روحانی درآمدها وضعیت بسیار بد و هزینه‌ها بی حساب‌کتاب و غیر قاعده‌مند خصوصاً در حوزه هزینه‌های جاری افزایش پیدا کرد. هم اکنون بودجه عمومی دولت رقمی بالغ بر ١٢٠٠ هزار میلیارد تومان است که سامان دادن به چنین بودجه‌ای کار بسیار دشواری است، لذا روحیه و انگیزه جدیدی که استقرار دولت آیت الله رئیسی بر اقتصاد ایران حاکم خواهد کرد، می‌تواند به خروج از بن‌بست کنونی که با آن دست به گریبان هستیم کمک کند، مشروط بر توجه جدی به الزاماتی که سر فصل‌های آن توضیح داده شد.