آلبرت بغزیان عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با زهرا فعله گری خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد اظهار کرد: با آغاز جنگ همیشه مشکلاتی در بحث انرژی به وجود میآید چراکه تقاضایی در بازار به وجود آمده که پاسخ به آن با دشواری همراه میشود. در چنین شرایطی کشورهایی که ذخیره استراتژیک ندارند و یا تامین کننده کانی و مواد معدنی دیگری هستند متحمل فشار هزینهای خواهند شد. در حقیقت در نخستین وهله جنگ باعث افزایش نرخ انرژی و مواد اولیه شده و با افزایش قیمت و گرانی دولتها دچار کسری بودجه خواهند شد.
بغزیان ادامه داد: با جانب داری اروپا در تنش مابین روسیه و اوکراین، محصولاتی همچون گاز که روسیه تامین کننده آنهاست گران میشود و کشورهایی که ذخایر انرژی استراتژیک آنها اندک است اقدام به تهیه انرژی کرده و همین موضوع باعث افزایش قیمت حامل های انرژی می شود. این گرانی قابل پیشبینی بود و از مدتها قبل زمزمههای آن شنیده میشد اما این مسئله ماندگار نیست و نمی توان آن را به عنوان یک جهش قیمتی مستمر و ممتد محسوب کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران تشریح کرد: چالش در تامین نفت و گاز موقت بوده و در این بین کشورهایی برنده هستند که از این موقعیت به وجود آمده بهره ببرند و بتوانند با ایجاد مسیر مناسب محصولات خود را به فروش برسانند.
وی افزود: در این تنش بیشترین هزینه مربوط به روسیه شده و دیگر کشورها آسیب کمتری میبینند. همان طور که میبینیم در نسبت روبل به دلار، روبل دچار ضرر شده و دلار که ارزی جهانی بوده تحت تاثیر این موضوع نبوده است. موضع گیری کشورها در این موضوع می تواند خیلی از معادلات اقتصادی سیاسی را مشخص کند و در حال حاضر جبهه کشورها نسبت به روسیه تعیین کننده است. به طور مثال اگر چین با روسیه همراه شود و نظر مخالفی نداشته باشد یعنی معاملات با روسیه کماکان ادامه پیدا خواهد کرد و جزء شرکای تجاری آن خواهد بود. همچنین حمایت و یا عدم آن از سوی دیگر کشورها نیز حائز اهمیت است و باید ببینیم آیا ذی نفعان و دریافت کنندگان محصولات روسی که اروپا و آمریکا هستند آیا تن به تحریم آن میدهند و یا خیر و یا اینکه این موضوع به چه میزان جدی خواهد بود. این مسئله یک تجربه جدید برای دنیا بوده و مسئله نفت و گاز میتواند اهمیت این جنگ را بعد از جنگ جهانی دوم به بالاترین حد ببرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران درمورد این پرسش خبرنگار مبنی بر اینکه آیا عهدشکنی اروپا و آمریکا در تامین امنیت اوکراین و همچنین به وجود آمدن بحران نفت از سوی روسیه می تواند بر کیفیت و روند مذاکرات برجامی ایران نیز اثری داشته باشد؟ پاسخ داد: به طور طبیعی در روزهای ابتدایی از بالاگرفتن تنش و جنگ، بازارها بهم میریزد و با افزایش قیمت رو به رو می شوند اما هنوز برای قضاوت درمورد اثر میان و بلندمدت آن زود است.
وی تشریح کرد: با به وجود آمدن این درگیریها به طور طبیعی قیمت طلا افزایشی میشود؛ درخصوص نرخ دلار نیز از آنجایی که آمریکا به طور مستقیم درگیر نیست شاید رابطه دلار با دیگر ارزها تغییر خاصی نکند و درمورد رمزارزها نیز انتظار میرود با سقوط همراه شوند چراکه سرمایه گذاران به دنبال تبدیل آن به ارزهای قویتری همچون دلار، یورو و یا محصولاتی همچون طلا و کامودیتیها هستند.
به گفته این اقتصاددان؛ روسیه علاوه بر نفت و گاز در تامین محصولات فلزی و غذایی همچون گندم نیز نقش برجستهای داشته و تحریم این کشور چالشهای جدی به وجود میآید و حتی شریانهای دیگری برای کشورهای دریافت کننده یافت شود بازهم هزینهها و قیمتها افزایش مییابد و این موضوع می تواند بُعد جهانی داشته باشد.
وی بیان کرد:در خصوص مذاکرات وین نیز قطعا موضعگیری ایران اهمیت جدی پیدا می کند اما آنچه که مسلم است روند مذاکرات کُند میشود و طرفهای مذاکره کننده اروپایی این مسئله را در رده دوم اولویتهای خود قرار می دهند. این می تواند یک نکته مثبت و موضوعی به نفع ایران باشد و از این فرصت برای پافشاری و چانهزنی نسبت به خواستههای استفاده کند.
بغزیان گفت: ایران یکی از تامین کنندگان بزرگ متانول و گاز است و با تنشهای به وجود آمده شرکتهای داخلی که عمدتا بورسی هستند متنفع میشوند چراکه میتوانند محصولات خود را (به طور موقت) با نرخ بالاتری به فروش برسانند. اگر اروپا و آمریکا، روسیه را تحریم کنند برای تامین انرژی ناچار به سازش با ایران میشوند و در واقع اکنون فرصت طلایی برای طرفهای ایرانی و امتیازگیری آنهاست.
نظر شما